- Tại cuộc họp báo chiều 13/2, ông Nguyễn Văn Thịnh, Phó Chánh văn phòng UBND Hà Nội cho hay, sau khi xem xét các ý kiến, Thường trực Uỷ ban đã quyết định tiếp tục cho thực hiện dự án khách sạn Novotel on the Park trên khu đất tiền sử thuộc công viên Thống Nhất.

Sau dự định xã hội hóa công viên Thống Nhất, cải tạo thành Disneyland bất thành, dự án khách sạn 4 sao này đang gây nên những phản ứng gay gắt từ dư luận.

Một dự án kéo dài 18 năm

Tại cuộc họp báo, ông Nguyễn Minh Chung, Phó TGĐ Tổng Công ty Du lịch Hà Nội, đối tác Việt Nam trong liên doanh đầu tư khách sạn Novotel on the Park cho biết dự án khách sạn với tên gọi ban đầu là SAS Hanoi Royal đã manh nha từ trước những năm 90.

Những năm 80, đầu 90 các khách quốc tế chỉ ở trong các khách sạn của nhà nước. UBND TP Hà Nội cùng đối tác phía Thuỵ Điển đã xúc tiến một dự án khách sạn cho khách nước ngoài (trong đó có khách Thuỵ Điển), trình lên Hội đồng Bộ trưởng và đã được chấp thuận về nguyên tắc.

Năm 1991, Ủy ban Nhà nước về hợp tác và đầu tư cấp phép đầu tư dự án xây dựng khách sạn (tại vị trí hiện nay) cho liên doanh giữa Cty du lịch Hà Nội và một Cty của Thuỵ Điển (Hãng hàng không SAS).

Dự án được thiết kế trên diện tích 15.300 m2, nhưng khi triển khai lại không có đủ đất do không thể di dời hết 100 hộ dân phía đường Lê Duẩn.

Từ một bãi cỏ, vườn cây, một góc công viên Thống Nhất đã trở thành nơi trưng bày các hiện vật một thời Hà Nội hào hùng…mà ông Trung nói là "phần đất giáp công viên, khu trưng bày hiện vật mảnh B52 bị vỡ". Ảnh tư liệu do KTS Nguyễn Bắc cung cấp

Sau một thời gian dự án bị đình trệ, tháng 6/1996 Thủ tướng Võ Văn Kiệt lúc đó đã chỉ đạo các ban ngành xem xét việc có thể tiếp tục thực hiện hay phải thay đổi. Phía Thuỵ Điển và UBND TP Hà Nội sau đó thống nhất tiếp tục dự án và đến tháng 10/1996, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã có công văn chấp thuận.

Lí giải về việc chậm trễ thực hiện dự án những năm tiếp theo, ông Chung nói, do phải thiết kế lại từ đầu nên đến tận năm 2003, các bộ hồ sơ mới được hình thành.

Trong 3 năm tiếp theo, các bộ hồ sơ về cấp giấy sử dụng đất, phê duyệt qui hoạch, giấy phép xây dựng, giấy phép đầu tư… được hoàn thành.

Tháng 6/2008, dự án này khởi công và đến nay đã xong tầng hầm.

Và nay là một khách sạn 4 sao đang thi công. Ảnh: Phạm Hải

Ông Nguyễn Minh Chung khẳng định: "Toàn bộ quá trình dự án, Công ty Du lịch Hà Nội chỉ thực thi nhiệm vụ chính trị cho Hội đồng Bộ trưởng và UBND Thành phố giao, hoàn toàn không có mục đích tư túi cá nhân”.

“Chúng tôi cũng lăn tăn như các đồng chí là làm sao có thể điều chỉnh được. Nhưng chúng ta đã tham gia hội nhập kinh tế quốc tế, kí kết WTO… cho nên tất cả những kí kết từ 91 đến nay đều có hiệu lực”.

“Chấp nhận vì là vấn đề do quá khứ để lại”

Trong khi đó, Phó Chánh văn phòng Nguyễn Văn Thịnh nhiều lần nhấn mạnh đây là vấn đề quá khứ, đã được “thông suốt từ Chính phủ đến thành phố”, “nên không bàn việc này nữa”.

“Dự án mà nói nằm trong đất công viên Lê Nin trước đây, vấn đề này không mới, đã được đề cập ngay từ khi đặt vấn đề xây khách sạn. Cũng có nhiều vấn đề trao đi đổi lại giữa Hà Nội và Hội đồng Bộ trưởng. Trên yêu cầu thực tế của việc khó khăn do kêu gọi đầu tư những năm 90, bị Mỹ cấm vận, nên ta tạo mọi điều kiện cho bạn vào đầu tư”.

Tuy nhiên, ông Thịnh cũng thừa nhận: “Giá như là thời điểm bây giờ thì sẽ không bố trí ở vị trí này”.

“Quan điểm của Thành phố là đất dành cho công viên thì phải để cho công viên. Còn vấn đề nào trong quá khứ, do quá khứ để lại thì chúng ta tạm thời chấp nhận như vậy”.

Chủ đầu tư của dự án hiện nay là Tập đoàn Accor - Tập đoàn đầu tư SIH Ltd (trụ sở tại Singapore) liên doanh với Tổng công ty Du lịch Hà Nội. Ảnh: Phạm Hải

Hà Nội tiếp tục cấp phép đầu tư khi được thực hiện quyền phân cấp, nhà đầu tư không thay đổi và đối tác liên doanh không thay đổi, ông Thịnh lập luận.

“Hà Nội mong báo chí ủng hộ" vì việc tiếp tục thực hiện dự án “mang tính chất ân nghĩa, lúc khó khăn họ đã vào với chúng ta”.

Chỉ đề cập tới đối tác Thuỵ Điển, chủ đầu tư ban đầu của dự án theo "cam kết quốc tế đã ký", Phó TGĐ Tổng Công ty Du lịch Hà Nội và Phó Chánh văn phòng đã quên không nói tới chi tiết: Đối tác nước ngoài hiện góp vốn xây dựng Novotel on the Park không còn là Tập đoàn SAS của Thụy Điển, nước bạn đã có nhiều “ân nghĩa” với Việt Nam.

Chủ đầu tư của dự án hiện nay là Tập đoàn Accor - Tập đoàn đầu tư SIH Ltd (trụ sở tại Singapore) liên doanh với Tổng công ty Du lịch Hà Nội.

“Đất công viên hay không là chuyện trước đây”

Tuy nhiên, theo chính thông tin ông Thịnh cung cấp, trong quy hoạch tổng thể của Hà Nội năm 1998 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, gọi là điều chỉnh quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2020, đã khoanh vùng khu vực này để xây công viên Thống Nhất.

Nhưng đến quy hoạch chi tiết do Thành phố phê duyệt, trong bản vẽ quy hoạch chi tiết 1/2000 của quận Hai Bà Trưng đã khẳng định khu đất này là đất công cộng.

“Tôi cũng khẳng định theo quy hoạch chi tiết 1/2000 được thành phố phê duyệt năm 2000 thì đó là đất công cộng, còn trước đó có là đất công viên không và như thế nào là chuyện trước đây”, ông Thịnh nhắc lại. 

Quy hoạch chi tiết 1/2000 quận Hai Bà Trưng năm 2000, khu đất để xây khách sạn là ô màu đỏ, cạnh công viên Thống Nhất, dùng để chỉ đất công cộng.

Cơ sở nào để đất công cộng thành đất xây khách sạn?

Ngay cả khi theo quy hoạch chi tiết mới nhất năm 2000 mà TP đã phê duyệt, việc chuyển khu đất công cộng này thành đất xây khách sạn vẫn là chưa hợp lý, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Đặng Hùng Võ khẳng định.

“Mọi chuyển đổi mục đích sử dụng đất của thành phố phải là Chính phủ duyệt, còn thành phố chỉ có trách nhiệm duyệt cụ thể việc sử dụng đất đó như thế nào, xây bao nhiêu tầng...”.

Đất vàng, giá 3,6 triệu USD trong 20 năm

Theo ông Đặng Hùng Võ: Ngay cả khi được phép, cơ chế liên doanh đầu tư cần xem xét lại dưới góc độ bài toán kinh tế có lợi nhất cho nhân dân, nhà nước và nhà đầu tư một cách phù hợp. Bài toán ấy phải được công khai, minh bạch.

Với điều kiện nơi đông người, vị trí thuận lợi cho kinh doanh của nhà đầu tư, một tác đất ở khu vực này chắc chắn phải xem là một tấc vàng, giá phải rất cao.

Phối cảnh khách sạn Novotel Hanoi on the Park trong công viên Thống Nhất. Ảnh tư liệu dự án

Tuy nhiên, theo tiết lộ của Phó TGĐ Tổng Công ty Du lịch Hà Nội, bên góp vốn liên doanh bằng quyền sử dụng đất, giá trị khu đất là 3,6 triệu USD trong 20 năm, tính ra là 17,42USD/m2.

Ông Chung cho rằng, mức giá này đã cao hơn giá Nhà nước rất nhiều vì “năm 1991, theo Luật Đất đai, vốn góp quyền sử dụng đất ở khu vực hạng A phố cổ chỉ 12 USD/m2. Khu đất này tính ra chỉ 5,88 USD/m2. Việc đàm phán để tăng lên được như vậy mất rất nhiều thời gian và công sức”.

“Bây giờ ai cũng nói đất ngày xưa rẻ, ai cũng mua, giờ ai cũng giàu lắm rồi. Nhưng giá đất thời kỳ đó rất rẻ”, ông Chung than thở.

Trong khi đó, ông Đặng Hùng Võ khẳng định: Về nguyên tắc, mọi yếu tố quy hoạch, thẩm định giá trị bồi thường cho nhà nước phải công khai. Nhà nước chính là toàn dân, không phải là một vài quan chức. Trong việc bồi thường đất công thành đất kinh doanh, Hà Nội được bao nhiêu, sử dụng vào mục đích gì? Bài toán kinh tế phải công khai và mỗi người dân có quyền chất vấn trong vụ bồi thường này, Nhà nước được bao nhiêu.

• Lê Nhung - Thảo Lam - Phương Loan