(VietNamNet) - 76,9 triệu lít thuốc diệt cỏ, trong đó chất da cam chiếm một lượng lớn mà quân đội Mỹ rải xuống VN để lại hậu quả nặng nề. Gần nửa thế kỷ sau hàng loạt hoạt động của các nhóm, tổ chức nhân đạo của cả hai phía Mỹ và VN vẫn đang tích cực diễn ra nhằm khắc phục hậu quả ấy.

Sự ra đời của nhóm Đối thoại Việt - Mỹ

Bà Tôn Nữ Thị Ninh là thành viên phía VN, nhóm Đối thoại Việt - Mỹ

Mục tiêu chính của nhóm Đối thoại là hỗ trợ các hoạt động nhân đạo và giảm thiểu hậu quả chất độc màu da cam/đi-ô-xin mà quân đội Mỹ đã rải xuống VN thời chiến tranh. Theo dự kiến, trong vòng 2 năm tới nhóm này sẽ hoạt động trên 4 tỉnh có nhiều nạn nhân chất độc màu da cam, gồm: Đồng Nai, Quảng Nam, Đà Nẵng và Thái Bình. Trước tiên sẽ là những hoạt động ở Đồng Nai, tỉnh này có sân bay Biên Hoà - nơi mà quân đội Mỹ sử dụng làm nơi chứa chất độc đi-ô-xin trong suốt khoảng thời gian từ năm 1964 đến 1971.

Những nghiên cứu gần đây cho thấy nồng độ đi-ô-xin trong đất, bùn, một số thực phẩm địa phương và mẫu máu của người dân vẫn cao ở mức báo động. Hiện Đồng Nai có tới trên 13.000 nạn nhân chất độc màu da cam, bị tàn tật hoặc bị các ảnh hưởng sức khoẻ nghiêm trọng, đáng chú ý trong đó có tới gần 3.200 nạn nhân là trẻ em dưới 16 tuổi. Toàn tỉnh này hiện có 3 trung tâm: Trung tâm nuôi dạy trẻ khuyết tật tỉnh Đồng Nai; Trung tâm nuôi dưỡng trẻ mồ côi-khuyết tật và đơn vị phục hồi chức năng. Các trung tâm này sẽ được huy động tham gia chương trình nhưng theo đánh giá cơ sở vật chất và năng lực của cả 3 nơi này còn rất hạn chế

Sống trên vùng đất nhiễm độc nhưng không mấy đề phòng

Thạc sĩ Trần Thị Tuyết Hạnh, Hội Y tế công cộng VN cho rằng, người dân thành phố Biên Hoà, đặc biệt là những người sống gần sân bay hiện đang phải đối mặt với những nguy cơ về sức khoẻ do phơi nhiễm với đi-ô-xin tồn tại trong môi trường, hoặc do tiêu thụ thực phẩm nhiễm chất này. Hội Y tế công cộng VN và hội y tế công cộng tỉnh Đồng Nai đều cho rằng phải can thiệp ngay để giảm đi những nguy cơ mà cộng đồng dân cư ở đây đang phải đối mặt.

Điều đáng buồn là chính người dân ở những khu vực nóng này lại không mấy quan tâm, không nhận thức đúng, đủ về đi-ô-xin. Có 400 người sống tại phường Trung Dũng và phường Tân Phong (Biên Hoà, Đồng Nai) được chọn ngẫu nhiên để hỏi. Chỉ có 7 người biết rằng chất đi-ô-xin có thể tồn tại trong đất, nước, không khí và thực phẩm, ngoài ra chỉ có 3,3% người được hỏi biết chất độc này có thể xâm nhập vào cơ thể con người qua da, qua đường hô hấp và qua ăn uống. Phần lớn người tiêu dùng thực phẩm không quan tâm, hoặc không biết nguồn gốc thực phẩm sử dụng, số người biết được những loại thực phẩm có nguy cơ cao còn rất hạn chế.

Người dân địa phương cho rằng rau, củ quả và thuỷ hải sản là những loại thực phẩm có nguy cơ nhiễm cao mà không mấy quan tâm đến thịt lợn, thịt bò...Chỉ một số ít người dân biết được các biện pháp phòng chống phơi nhiễm độc thông qua thực phẩm như ăn ít mỡ động vật, các sản phẩm bơ sữa. Tóm lại là sự đề phòng của người dân tại hai phường về chống nhiễm độc đi-ô-xin qua thực phẩm còn rất hạn chế, trong khi mức độ ô nhiễm đi-ô-xin trong môi trường, trong thực phẩm và thậm chí trong máu người là rất cao.

• Đỗ Minh