- Trong thông cáo chung được thông qua ngày 20/7, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN giao cho các quan chức cấp cao ASEAN phối hợp chặt với đối tác Trung Quốc triệu tập cuộc họp Quan chức cao cấp ASEAN - Trung Quốc về các nguyên tắc ứng xử trên Biển Đông.

Dành một tiểu mục trong thông cáo chung cho vấn đề Biển Đông, các Bộ trưởng “khẳng định lại tầm quan trọng của Tuyên bố về các nguyên tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC)”.

Ảnh: Lê Anh Dũng

Theo đó, DOC là “một văn kiện mang tính cột mốc giữa ASEAN và Trung Quốc, thể hiện cam kết chung nhằm thúc đẩy hòa bình, ổn định, tin cậy lẫn nhau và bảo đảm giải quyết hòa bình các tranh chấp trong khu vực”.

Các Bộ trưởng cho rằng cần tăng cường các nỗ lực đảm bảo thực hiện hiệu quả Tuyên bố và trông đợi việc hoàn tất một Bộ quy tắc ứng xử khu vực tại Biển Đông (COC).

Hoan nghênh việc nhóm họp lại cuộc họp của Nhóm làm việc hỗn hợp ASEAN - Trung Quốc về thực hiện DOC vào tháng 4/2010 tại Hà Nội, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN giao cho các quan chức cấp cao phối hợp chặt chẽ với các đồng nhiệm Trung Quốc để triệu tập lại cuộc họp Quan chức cao cấp ASEAN - Trung Quốc về DOC vào thời gian sớm nhất có thể.

ASEAN cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình,ổn định ở Biển Đông, đồng thời khuyến khích việc tất cả các bên liên quan tiếp tục kiềm chế và thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin trong khu vực.

Các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh yêu cầu tôn trọng tự do hàng hải và tự do hàng không bên trên Biển Đông như quy định trong các nguyên tắc đã được thừa nhận của luật pháp quốc tế.

“Chúng tôi hoan nghênh tất cả các bên liên quan muốn giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với tinh thần của DOC và các nguyên tắc đã được thừa nhận của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS 1982)”, Thông cáo chung viết.

Cũng liên quan đến an ninh biển, cuối tháng 7 tới, Diễn đàn Hàng hải ASEAN lần đầu tiên sẽ được tổ chức tại Indonesia, theo đề nghị của nước này. Diễn đàn sẽ thúc đẩy nhận thức chung và hợp tác giữa các nước thành viên ASEAN về các vấn đề hàng hải xuyên biên giới.

• Phương Loan