DN gây “lũ bùn đỏ” sẽ bị truy tố, nếu...

– Trao đổi với VietNamNet, ông Nguyễn Hoàng Anh, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng khẳng định: Sẽ kiên quyết xử lý doanh nghiệp khai thác khoáng sản gây ra sự cố “bùn đỏ”. Nếu sai phạm trên do nguyên nhân cố ý, sẽ đưa ra truy tố trước pháp luật.

Ông Nguyễn Hoàng Anh - Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng: "DN nếu cố ý sẽ bị truy tố!".

- Trả lời trên báo chí vừa qua, ông có nói bùn đỏ không độc hại! Cơ sở nào để ông khẳng định như vậy?

Tôi nói không độc hại ở đây là ở lý do: đơn vị khai thác tuyển quặng không sử dụng hóa chất trong khai thác khoáng sản, họ dùng phương pháp tuyển rửa quặng bằng nước xả. Đất bám vào theo đó sẽ thành bùn. Có thể bạn phóng viên đó không thông tin đầy đủ.

Thứ hai, cũng không thể nói đó là “bùn đỏ”, bởi bùn đỏ là sản phẩm khai thác quặng bô-xít. Ở đây, đất đồi núi có màu đỏ nên người dân gọi là “bùn đỏ”. Khái niệm này được hình thành do đặc thù bởi màu của đất đồi.

Tất nhiên, đó là “độc hại” về mặt hóa học, hóa chất. Còn dĩ nhiên, sự cố này xảy ra cũng ảnh hưởng tới đời sống người dân, nhất là những hộ bị bùn đất tràn vào nhà.

- Công tác khắc phục hậu quả sự cố “bùn đỏ” tính đến ngày 09/11 như thế nào?

Bùn đỏ tràn vào nhà dân. Ảnh: VietNamNet.

Ngay sau khi sự cố xảy ra, UBND tỉnh đã yêu cầu tất cả các ban ngành liên quan tập trung xử lý, khắc phục sự cố. Thực tế, việc để gây vỡ đập khiến “lũ bùn đỏ” xuất hiện làm ảnh hưởng 4ha đất nông nghiệp, lấp kín nhà một hộ dân ở ven suối. Ngoài ra, 40 hộ dân khác bị bùn đỏ tràn vào nhà.

Hộ dân bị bùn lấp nhà đã được chúng tôi thuê nhà để người dân ổn định cuộc sống. 40 hộ dân khác bị bùn tràn vào nhà, đã tiến hành thau rửa bùn…

Rất may, phần diện tích đất nông nghiệp bị bùn tràn vào đã được thu hoạch nên chỉ gây ra hậu quả phá vỡ mặt bằng canh tác của bà con. Các cơ quan chức năng của Cao Bằng sẽ tiến hành đánh giá mức độ thiệt hại để lên phương án bồi thường cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi bùn.

- Cao Bằng sẽ xử lý đơn vị để xảy ra sự cố như thế nào?

Chiều 8/11, tôi đã chủ trì cuộc họp mời các ban ngành liên quan và đơn vị khai khoáng để xảy ra sự cố vỡ đập nói trên. Hiện tại, việc tìm ra nguyên nhân của sự cố này đang được tiến hành.

Nếu như, nguyên nhân đó là do DN cố ý xả thải, có thể tính đến việc truy tố trách nhiệm trước pháp luật. Tôi cũng đã chỉ đạo Phòng Cảnh sát Môi trường (PC36 Cao Bằng) tiến hành công tác kiểm tra, điều tra nguyên nhân vụ việc.

Sự cố bùn đỏ đang khiến Cao Bằng hoảng hốt.

- Cao Bằng là địa phương giàu tài nguyên khoáng sản. Những vấn nạn của các hoạt động khai khoáng tại Cao Bằng đã được VietNamNet phản ánh từ trước đó. Sau khi VietNamNet thông tin và sau sự cố vỡ đập chắn bùn xảy ra, Cao Bằng sẽ thắt chặt công tác quản lý khai khoáng, cấp phép khai khoáng như thế nào?

Ngay từ tháng 9, tôi đã chỉ đạo Sở Tài nguyên Môi trường, PC36 (Công an tỉnh Cao Bằng) thành lập 02 đoàn kiểm tra. Hiện tại, anh em đang hoàn thành báo cáo để báo cáo lên UBND tỉnh Cao Bằng về kết quả của đợt công tác nói trên.

Đối với công tác quản lý, cấp phép khai thác chế biến khoáng sản, Cao Bằng cũng đã thắt chặt lại rất nhiều về quy trình, thủ tục cấp phép. Các đơn vị khi xin giấy phép khai khoáng cần có đủ năng lực (về trình độ kỹ thuật, tài chính…) và phải đảm bảo hạ tầng tại khu vực được cấp phép thì mới được phép khai khoáng.

- Được biết, Xí nghiệp khai thác quặng Nà Lũng đã 4 lần bị PC36 Cao Bằng lập biên bản xử lý vì những sai phạm về công tác môi trường?

Vì lý do đó mà tôi đã chỉ đạo các cơ quan chức năng vào cuộc, và sẽ xử lý nghiêm đối với những sai phạm của đơn vị này. DN này là đơn vị thuộc Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV). Cách đây 3 tuần tôi đã làm việc với đơn vị để yêu cầu họ tăng cường các biện pháp đảm bảo môi trường, hạ tầng… Hiện tại, tôi đang chỉ đạo PC36 Cao Bằng điều tra tìm hiểu nguyên nhân của sự cố. Khi có kết quả, đó sẽ là căn cứ để xử lý những sai phạm của doanh nghiệp khai khoáng.

Dùng nước rửa bùn đỏ để khắc phục cự cố.

- Sáng 9/11, TKV đã cử đoàn công tác lên Cao Bằng. TKV sẽ làm việc với Cao Bằng về những nội dung gì, thưa ông?

Cho đến cuối ngày 9/11, tôi vẫn chưa làm việc với TKV. Tôi cũng chưa thấy TKV đặt lịch làm việc với UBND tỉnh.

- Xin xảm ơn ông!

Nguyên nhân sự cố vỡ đập chứa: “Vẫn còn phải chờ đợi!” Ngày 9/11, trao đổi với VietNamNet, đại diện PC36 Cao Bằng cho hay: vẫn đang tiến hành điều tra nguyên nhân gây ra sự cố “lũ bùn đỏ”. Hiện tại, đánh giá mức độ độc hại do sự cố “lũ bùn đỏ” gây ra cũng vẫn đang chờ kết quả giám định các mẫu chất thải do Chi Cục Môi trường (Sở Tài nguyên Môi trường Cao Bằng phân tích). Vị đại diện PC 36 Cao Bằng này cho hay: đơn vị gây ra “lũ bùn đỏ” là một trong những đơn vị có tên trong danh sách các đơn vị gây mức độ ô nhiễm môi trường nghiêm trọng theo QĐ 64 của Thủ tướng Chính phủ (ban hành năm 2006). Theo đó, những đơn vị này được Thủ tướng yêu cầu xử lý triệt để. Tuy nhiên, đã 4 năm trôi qua kể từ khi QĐ64 ban hành, Xí nghiệp khai thác khoáng sản Nà Lũng (đơn vị cung cấp nguyên liệu lớn cho TKV) vẫn chưa được xử lý triệt để!

• Kiên Trung (thực hiện).