"Bạo lực học đường" mang "gương mặt kiểu Mỹ" không chỉ dừng lại ở chuyện thầy đánh trò, trò chém thầy mà hiện diện cùng với súng, đạn và cả những đối tượng có học vị cao trong xã hội. Do đó, câu chuyện "giải pháp ngăn chặn bạo lực trong trường học" và làm thế nào hỗ trợ những người bị từ chối biên chế - đối tượng đang chịu những áp lực "chết người" trong môi trường học thuật càng đặt ra bức thiết.

Ann H. Franke, nữ luật gia hoạt động trong lĩnh vực giáo dục đại học ở Washington đã có bài phân tích sau tấn thảm kịch ở ĐH Alabama.

Giết thầy để rửa hận?

Tưởng niệm nạn nhân bị thảm sát ngày 12/2/2010 tại Trường ĐH Alabama ở Huntsville.

Kẻ gây án không phải phần tử khủng bố, hay một gã mất trí nào đó mà là một nữ tiến sỹ, một nhà khoa học làm việc trong môi trường học thuật được đánh giá rất cao.

Tuy nhiên, nếu liệt kê lại thì các vụ giết chóc thì thảm sát trong trường học không phải là trường hợp hiếm xảy ra, mà đối tượng gây án thường là nam giới.

Cách đây hơn hai tháng, một người đàn ông 46 tuổi, sinh viên chuẩn bị tốt nghiệp của trường đại học Binghamton đã dùng dao đâm giáo viên hướng dẫn của mình cho tới chết.

Năm 2002, một cuộc thảm sát do sinh viên nam gây ra đã giết chết ba giáo sư tại trường đại học Arizona.

Lùi về trước nữa, năm 1996, một sinh viên của trường đại học San Diego đã giết chết 3 thành viên của hội đồng cố vấn trong buổi bảo vệ luận văn của anh ta.

Nhưng phần tử kể trên đều trải qua một thất bại khá lớn trong sự nghiệp học hành của mình.

Có thể nói, họ coi những thất bại này chính là nỗi ô nhục lớn, phương hại đến danh dự bản thân. Chính vì vậy, những kẻ này đã chọn cách giết người để "rửa hận".

Giải pháp ngăn chặn bạo lực trong trường học

Sau vụ bắn giết, Ann H. Franke, nữ luật gia hoạt động trong lĩnh vực giáo dục đại học ở Washington đã có bài phân tích nêu "một số giải pháp ngăn chặn bạo lực trong trường học".

Theo bà, mặc dù bạo lực đang ngày càng tăng cao trong đời sống học đường nhưng vẫn có thể áp dụng những phương pháp đơn giản mà hiệu quả để ngăn chặn.

Thứ nhất, cần đánh giá chính xác về mức độ đe dọa. Sau nhiều tấn thảm kịch kinh hoàng xảy ra, nhiều trường đã thành lập các đội, nhóm có khả năng đánh giá mức độ đe dọa nguy hiểm có khả năng xảy ra ngay chính tại các trường này. Nhiều kẻ phạm tội có thể có những động cơ hoặc dấu hiệu cảnh báo mà đội an ninh này có thể dự đoán trước được.

Từ trước đến giờ, đối tượng bị xem xét và đưa vào diện tình nghi thường là sinh viên. Tuy nhiên, sau vụ việc tại trường Alabama, cần mở rộng diện kiểm tra đối với cả các giảng viên dù ở tước vị hay chức vụ nào đi nữa.

Thứ hai, các trường học cần phải quan tâm sâu sắc đến vấn sức khỏe tinh thần của các cán bộ công nhân viên.

Các trung tâm y tế của trường học thường chú trọng đến vấn đề tâm lý của sinh viên. Thậm chí, giảng viên cũng là những bác sỹ tâm lý, đưa ra những lời khuyên hiệu quả. Nhưng khi chính họ, những nhà khoa học, những giảng viên, tiến sỹ, giáo sư, gặp stress, thì họ tìm kiếm sự giúp đỡ lại khó khăn hơn. Bởi không ai nghĩ, họ cần lời khuyên hay sự điều trị về tinh thần. Bản thân họ cũng không chấp nhận rằng mình cần phải tư vấn về tâm lý.

Nhưng họ không hiểu được một điều rằng, đôi khi có những người có thể tư vấn, hướng dẫn cho những người khác nhưng lại gặp khó khăn khi giải quyết những vấn đề của chính mình.

Bằng chứng là vào năm ngoái, một chuyên gia tư vấn tâm lý cho quân đội Mỹ đã gây ra cuộc thảm sát giết chết 13 người và làm bị thương 30 người.

Trước đó, đồng nghiệp đã nhận ra nhưng biểu hiện thất thường của anh ta nhưng lại không nghĩ rằng anh ta cần được tư vấn tâm lý.

Giúp đỡ những người bị từ chối biên chế

Việc được vào biên chế là một vấn đề rất quan trọng đối với mỗi nhân viên nào. Đặc biệt, tại các trường học, nhu cầu được gắn bó lâu dài và được đãi ngộ xứng đáng đối với những cống hiến của mình càng trở nên cần thiết đối với mỗi giảng viên.

Chuyện gì sẽ xảy ra khi những người xin vào biên chế, xin được phong tước vị cao hơn, hay xin bổ nhiệm chức… bị từ chối? Đó sẽ là sự hổ thẹn, có thể gọi là nhục nhã khiến lòng tự trọng của họ bị tổn thương sâu sắc.

Bởi vậy, các trường cần phải giải quyết vấn đế nhạy cảm này hết sức khéo léo.

Trước hết, khi quyết định có đồng ý với việc nhận biên chế một nhân sự nào đó hay không, nhà trường cần phải họp bàn, đánh giá nhân sự đó một cách kỹ lưỡng và chính xác.

Điều quan trọng là cần xem xét trên hiệu quả công việc chứ không nên đưa các vấn đề có tính cá nhân vào. Có thể thấy, đây cũng là nguyên nhân gây ra vụ thảm sát ở trường Alabama. Xung đột giữa hung thủ là tiến sỹ Amy Bishop và lãnh đạo nhà trường đã dâng cao. Vị này không chấp nhận việc mình bị từ chối biên chế vì cho rằng mình đã có nhiều cống hiến lớn. Trong khi đó, một số lãnh đạo nhà trường lại đưa ra một số vấn đề cá nhân không rõ ràng và cho là Amy Bishop “không bình thường”.

Nếu nhà trường đã quyết định là không nhận biên chế thì cần phải có những hành động an ủi, động viên người bị từ chối.

Ví dụ như cần viết thư cảm ơn những gì họ đã đóng góp và cống hiến. Có thể, gia hạn thêm 1 năm cho họ và động viên họ tiếp tục cố gắng. Nói rõ nguyện vọng muốn tiếp tục cộng tác nếu họ làm tốt.

Còn nếu không thì cũng tạo điều kiện hỗ trợ, tư vấn giúp họ có thể chuyển công tác và tìm kiếm những vị trí phù hợp hơn.

"Những điều này tuy đơn giản những sẽ là liều thuốc trấn an tinh thần rất tốt đối với những người bị từ chối biên chế. Nhờ vậy mà mối xung đột và hành động trả thù sẽ khó mà xảy ra" - Ann H. Franke viết. Sau khi đăng tải, những tư vấn của bà đã nhận được nhiều lời cảm ơn và ủng hộ từ độc giả.

• Sinh Phạm (Tổng hợp)