(VietNamNet)
Không gian xanh, yếu tố không thể thiếu ở các khu chung cư. Ảnh: S.T.
8.000 căn nhà cho người thu nhập thấp trong 1 năm
Theo sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, hiện nay toàn TP có 708 dự án phát triển nhà ở với khoảng 3.000ha đã có quyết định giao đất. Tuy nhiên đa số các dự án nhằm mục đích kinh doanh, phục vụ cho đối tượng có thu nhập khá và cao, chỉ một số dự án phục vụ tái định cư, một số ít dự án của các cơ quan, đơn vị nhà nước và tư nhân xây dựng nhà ở cho cán bộ công nhân viên.
Hiện nay, mỗi năm TP cần xây dựng tối thiểu 8.000 căn nhà cho người thu nhập thấp, nhưng một trong những khó khăn khiến các nhà đầu tư không nhiệt tình với dự án này là giá đất nội thành rất đắt, chiếm đến 80%, giá thành xây dựng chỉ khoảng 20%. Từ đó giá thành căn hộ cao, nhưng giá bán các căn hộ tái định cư phải theo giá hỗ trợ, lại phải bán trả góp, phải mất nhiều năm mới thu hồi được, hoặc nếu cho thuê cũng phải theo giá rẻ.
Để thu hồi được vốn và có lãi, các nhà đầu tư phải xây dựng căn hộ tái định cư kết hợp với kinh doanh nên giá thành căn hộ thường cao hơn khả năng mua của người có thu nhập thấp. Đơn cử như chung cư Gò Dầu ở quận Tân Bình, mặc dù trong chương trình nhà cho người thu nhập thấp, nhưng giá lên đến 500 triệu/căn. Vì vậy, hầu hết người thu nhập thấp phải tự tìm mua nhà, hoặc mua đất nông nghiệp ở các quận ven, quận mới, huyện ngoại thành để xây dựng. Điều này dẫn đến tình trạng xây dựng trái phép, và hình thành nhiều khu nhà lụp xụp mới, thiếu hệ thống hạ tầng đạt yêu cầu, không kết nối với hạ tầng chung của khu vực, không phù hợp với quy hoạch phát triển đô thị.
Trong Chỉ thị 07 về nhà ở cho đối thượng thu nhập thấp ban hành tháng 4/2003, UBND TP.HCM quy định tất cả các dự án nhà ở, bất kể nguồn vốn, mục tiêu đầu tư, các chủ đầu tư đều phải dành tối thiểu 10% quỹ đất xây dựng nhà ở hoặc 20% quỹ nhà ở cho đối tượng thu nhập thấp. Quỹ này được bán cho Nhà nước theo nguyên tắc bằng giá thành vốn đầu tư. Đến nay, có 43 dự án kinh doanh nhà với tổng diện tích 208ha thực hiện theo quy định của chỉ thị này, với khoảng 10,4ha đất ở, nếu xây dựng chung cư 5 tầng với diện tích 50m2/hộ, sẽ có 4.000 căn hộ.
Để huy động triệt để hơn quỹ đất cho dự án, trong Chỉ thị 07, UBND TP quyết định vận dụng nhiều biện pháp, bao gồm: thu hồi lại các dự án kinh doanh nhà không triển khai hoặc triển khai chậm; sử dụng mặt bằng các kho bãi, các mặt bằng dôi dư từ việc sắp xếp lại quỹ nhà đất của các cơ quan nhà nước sử dụng không hiệu quả; chỉnh trang các khu nhà lụp xụp thành khu chung cư cao tầng để tăng cường số căn hộ và các công trình công cộng… Theo thạc sĩ Nguyễn Thị Cẩm Vân, trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp Tài nguyên và Môi trường, việc chọn các khu đất ở những vùng đất nông nghiệp thuộc 5 huyện và 5 quận mới vẫn là giải pháp khả thi vì quỹ đất nông nghiệp vẫn còn, giá trị đất phù hợp với việc xây dựng chung cư thấp tầng để có giá thành rẻ hơn so với khu vực nội thành.
Điều kiện sống của những căn hộ giá rẻ
Tuy nhiên, cũng theo bà Cẩm Vân, bên cạnh điều kiện cơ bản là giá thành căn hộ rẻ, thì một điều kiện khác còn quan trọng hơn để thu hút dân cư đến nơi ở mới là cần phải tạo điều kiện sống an ninh, chất lượng tốt, và quần cư chưa ổn định. Điều đó có được khi các chung cư phải có những tiện ích về hạ tầng kỹ thuật tối thiểu như giao thông, cấp thoát nước, cấp điện, thông tin liên lạc, có công trình phúc lợi công cộng như trường học, sân chơi, công viên cây xanh, chợ, khu thương mại dịch vụ, bệnh viện…
Một trong những yếu tố cần tính tới, là người thu nhập thấp hầu hết là người có việc làm khá bấp bênh. Vì vậy, việc xây dựng khu chung cư ở gần những nơi dễ tìm việc làm, như những khu dân cư đông, khu công nghiệp tập trung, khu dịch vụ lân cận, các trục lộ giao thông chính hoặc các điểm vận chuyển công cộng như xe buýt, metro… là yếu tố quan trọng. Trước đây, TP đã có những dự án xây dựng chung cư ở Thủ Đức, quận 2 Tân Bình, rất gần trung tâm TP, nhưng do mang tính chất đơn lẻ hoặc thiếu các công trình hạ tầng xã hội nên không tạo được một khu vực quần cư và an ninh nên không hấp dẫn được người dân.
Xây dựng nhà cho người thu nhập thấp là một chủ trương hợp lòng dân của TP.HCM. An cư mới lạc nghiệp, đây vừa là mục đích, nhưng cũng sẽ là một trong những giải pháp quan trọng để TP.HCM ổn định kinh tế - xã hội, tiến tới thực hiện hoàn thành mục tiêu xóa đói giảm nghèo trong lộ trình những năm tiếp theo.
- Đặng Vỹ
