Bí thư Thị uỷ Hội An Nguyễn Sự đang rất âu lo trước sự cố tràn dầu Ảnh: HC

Vớt dầu ngay từ ngoài biển, không cho tấp vào bờ

Trước diễn biến ngày một nghiêm trọng của sự cố tràn dầu trên vùng biển Quảng Nam - Đà Nẵng, có thể dẫn tới một thảm hoạ môi trường trong khu vực, sáng 2/2, PV VietNamNet đã liên lạc khẩn cấp với các ông Nguyễn Sự, Bí thư Thị uỷ Hội An và Nguyễn Trần Mạnh, Phó GĐ Trung tâm Ứng cứu sự cố tràn dầu khu vực 2 để nắm thêm tình hình.

Ông Nguyễn Sự: Đến sáng nay 2/2, dầu vẫn tiếp tục tràn vào suốt 7km bờ biển Hội An rất nhiều. Chính quyền địa phương đang tiếp tục huy động hàng ngàn người dân và các lực lượng chức năng bằng mọi biện pháp khắc phục. Chủ yếu vẫn tập trung vớt dầu hắc ín vón cục nổi sát bờ biển cho vào bao rồi đem lên bãi rác của thị xã để đốt.

Vừa qua có một số khách sạn ở ven biển, do bức xúc trước tình hình, đã vớt hắc ín trong khu vực biển của mình chôn xuống đất. Chúng tôi đã yêu cầu các khách sạn này phải đào hết lên, đưa về bãi rác của thị xã để đốt. Chôn xuống đất như thế sẽ gây ô nhiễm lâu dài, hậu quả rất khó lường.

Biện pháp khả thi nhất lúc này là huy động tàu thuyền ra vớt hắc ín đang nổi trên mặt biển, không cho tấp vào bờ. Thứ dầu này khi tấp vào bờ, gặp nắng sẽ tan vào cát thì sẽ làm hỏng cả bãi biển, rất khó xử lý và sẽ để lại hậu quả lâu dài. Nhưng căn cơ nhất vẫn là phải tìm ra nguyên nhân của vụ tràn dầu để xử lý tận gốc.

- Có thông tin cho rằng nguyên nhân sự cố tràn dầu này không phải do vụ sà lan Marco Polo 168 đang bị nạn ở Cù lao Chàm?

- Ban đầu cũng có phán đoán nguyên nhân dẫn tới sự cố tràn dầu hiện nay là do vụ sà lan bị nạn ở ngoài đảo Cù lao Chàm. Tuy nhiên hôm qua 1/2, chúng tôi cho tàu biên phòng ra tận nơi thì xác định không có dầu ở đó, đây chỉ sà lan chở gỗ. Như vậy có thể kết luận nguyên nhân tràn dầu không phải từ chiếc sà lan này.

Đến thời điểm này, chúng tôi vẫn chưa biết dầu tràn từ chỗ nào. Hiện sóng gió trên biển quá lớn, trên cấp 6-7, nên tàu biên phòng không thể tiếp tục hoạt động rộng để tìm rõ nguyên nhân tràn dầu. Phải chờ khi gió dưới cấp 6, tàu hoạt động được thì mới có thể tìm kiếm nơi xuất phát của vụ tràn dầu này.

- Tình hình khách du lịch ở Hội An như thế nào trước sự cố tràn dầu này?

- Du khách đến các resort ven biển chính là vì biển, nhưng gặp phải bãi biển tràn ngập hắc ín đen ngòm, vón cục nổi lềnh bềnh trên mặt nước hoặc tấp vào bờ như thế thì họ sẽ cảm thấy rất ô nhiễm và rõ ràng không chấp nhận được. Có thể nói sự cố tràn dầu này là một tai hoạ đối với ngành du lịch Hội An đang trong mùa cao điểm đón khách quốc tế.

Nhưng nói rằng du khách quốc tế đang ồ ạt bỏ Hội An mà đi cũng không đúng. Chính xác là họ chỉ không tắm biển, đi dạo trên bãi biển nữa thôi, còn số bỏ đi hoặc huỷ tour chưa đáng kể lắm. Nhưng nếu cứ kéo dài tình trạng hiện nay thì chắc chắn là không ổn. Nên Hội An đang rất nỗ lực khắc phục có thể để giảm thiểu thiệt hại. Rất mong các cơ quan chức năng TƯ sớm có sự hỗ trợ chúng tôi trong việc này.

- Chẳng lẽ mấy ngày qua, Trung tâm Ứng cứu sự cố tràn dầu khu vực 2 chưa có biện pháp nào giúp Hội An khắc phục sự cố này?

- Mấy ngày qua, lãnh đạo tỉnh Quảng Nam thường xuyên có mặt tại Hội An chỉ đạo công tác khắc phục sự cố tràn dầu. Từ ngày 30/1, UBND tỉnh cũng đã có văn bản yêu cầu các địa phương ven biển tập trung cho công tác đột xuất và khẩn cấp này để ngăn chặn dầu tràn lây lan, giảm thiểu thiệt hại về môi trường cũng như ảnh hưởng đối với ngành du lịch.

Riêng với Trung tâm Ứng phó sự cố tràn dầu khu vực 2, không biết họ có làm việc với tỉnh hay không, chứ với chúng tôi thì chính thức đến giờ phút này chưa thấy họ xuất hiện hay triển khai biện pháp gì khả dĩ để khắc phục sự cố nghiêm trọng này!

Người dân Hội An đang tiếp tục nỗ lực thu gom dầu tràn để đưa về nới xử lý Ảnh: HC

Huy động máy bay thám không truy tìm nguyên nhân

Ngay sau đó, chúng tôi đến Trung tâm Ứng cứu sự cố tràn dầu khu vực 2 (đóng tại Đà Nẵng), đơn vị duy nhất có chức năng tìm kiếm, xác định nguyên nhân của các sự cố tràn dầu trên vùng biển miền Trung, song được biết lãnh đạo Trung tâm đều ra hiện trường của vụ tràn dầu.

Sau nhiều lần liên lạc qua điện thoại, chúng tôi mới gặp được ông Nguyễn Trần Mạnh, Phó GĐ Trung tâm, đang dẫn đầu đoàn khảo sát tình hình sự cố tràn dầu tại khu vực ven biển Hội An.

- Ông có thể cho biết diễn biến tình hình mới nhất của sự cố tràn dầu? Có thông tin cho biết dầu không chỉ xuất hiện ở bờ biển Điện Dương - Hội An mà đã lan ra trên suốt 100km bờ biển từ Đà Nẵng vào đến Núi Thành?

Ông Nguyễn Trần Mạnh: Từ hôm 30/1, bắt đầu xuất hiện tình trạng dầu vón cục tấp vào bờ biển Hội An - Điện Dương, nhiều nhất là vào ngày hôm qua 1/1. Đến sáng nay 2/2 thì có phần giảm hơn, chủ yếu vẫn ở vùng biển Quảng Nam – Đà Nẵng. So với lúc đầu thì có lan ra mấp mé vùng biển Non Nước (Đà Nẵng) và vào đến Duy Xuyên (Quảng Nam), nhưng nói đã lan rộng cả 100km bờ biển Quảng Nam – Đà Nẵng, vào đến tận Núi Thành (giáp với Quảng Ngãi) là không chính xác!

- Đến thời điểm này, Trung tâm đã xác định được nguyên nhân của sự cố tràn dầu này hay chưa?

- Sau mấy ngày khảo sát nắm tình hình, đến giờ này chúng tôi vẫn chưa xác định được nguyên nhân xảy ra sự cố này. Theo nhận định ban đầu, có thể do tàu của nước ngoài nào đó chạy qua khu vực biển này và bơm các loại dầu cặn ra biển. Thứ hai là thời tiết sóng gió to nên có sự cố tàu dầu nào đó bị chìm ở khu vực biển của mình, đến bây giờ hầm dầu bục ra. Do gặp gió đông bắc nên dầu tấp vào bờ. Đây là hai nhận định cơ bản nhất.

Vừa rồi có một sà lan bị chìm ở đảo Cù lao Chàm, nhưng qua khảo sát thực tế thì chúng tôi xác định đây không phải là nguyên nhân gây ra sự cố tràn dầu. Có lẽ nguyên nhân chính nằm ở một trong hai nguyên nhân mà chúng tôi vừa nêu trên.

Việc xác định nguyên nhân sự cố này đang gặp khá nhiều khó khăn. Hiện khu vực biển Quảng Nam – Đà Nẵng sóng gió rất to. Hơn nữa đây là dầu FO, khi trôi ra biển gặp lạnh thì đông cứng lại, lửng lơ trên mặt nước nên việc quan sát trên mặt nước rất khó. Mặt khác, nếu hiện hữu hẳn một vệt trên mặt biển thì có thể tìm và ngăn chặn được ngay, nhưng nó lại chìm trong nước nên việc tìm kiếm rất khó. Chúng tôi đang huy động lực lượng không quân để tìm kiếm từ trên bầu trời.

- Trung tâm đã có sự phối hợp như thế nào với các cơ quan chức năng và chính quyền các địa phương để xử lý sự cố tràn dầu này?

- Chúng tôi luôn sẵn sàng nhân lực và phương tiện để ứng cứu các sự cố tràn dầu. Nếu xác định được nguyên nhân chính và khu vực của sự cố thì ngoài khả năng của Trung tâm, chúng tôi sẵn sàng huy động lực lượng và phương tiện của quốc gia, chẳng hạn không quân, hải quân và các lực lượng khác để tham gia ngăn chặn ngay. Nhưng hiện nay vẫn chưa xác định được nguyên nhân của sự cố, xuất phát từ đâu nên rất khó xử lý, ứng phó. Về công tác phối hợp với các cơ quan và chính quyền địa phương, chúng tôi cũng đã có thông báo chỉ đạo sẵn sàng lực lượng tham gia ứng phó.

- Ông có thể cho biết rõ hơn về việc sử dụng máy bay thám không để tìm hiểu nguyên nhân sự cố tràn dầu?

- Hồi 8h sáng nay 2/2, lực lượng không quân của Sư 372 với sự phối hợp của Trung tâm Ứng cứu sự cố tràn dầu miền Trung đã triển khai bay trên bầu trời Quảng Nam – Đà Nẵng để kiểm tra, xác định rõ nguyên nhân sự cố.

- Đến khi nào thì có thể làm rõ được nguyên nhân của sự cố tràn dầu này?

- Hiện chúng tôi vẫn chưa biết đến khi nào thì làm rõ được nguyên nhân dẫn tới sự cố tràn dầu này. Việc sử dụng máy bay thám không, sớm nhất cũng phải chiều nay 2/2 mới có thể có kết quả bước đầu. Chúng tôi đang bằng mọi khả năng, huy động lực lượng và phối hợp với các cơ quan, ban ngành. Được sự chỉ đạo của Uỷ ban Quốc gia Tìm kiếm cứu nạn, chúng tôi sẽ huy động lực lượng tối đa cho công tác này.

- Bên cạnh việc xác định nguyên nhân, Trung tâm đã có biện pháp nào hỗ trợ chính quyền và người dân các địa phương ven biển bị ảnh hưởng bởi sự cố tràn dầu trong công tác khắc phục?

- Xử lý sự cố tràn dầu trên biển không thể làm tức thì mà phải truy tìm nguyên nhân chính để xử lý tận gốc. Theo quan điểm của Trung tâm, trước tiên là phải bằng mọi nỗ lực làm cho được việc này để tìm cách ngăn chặn sự cố tràn dầu tiếp tục lan rộng. Hiện nay do chưa rõ nguyên nhân nên chưa thể lường được diễn biến trong vài ngày tới sẽ như thế nào. Bây giờ thì có hơi giảm nhưng chỉ sợ vài ngày tới sẽ lại bục lên nữa. Do vậy, chúng tôi đang tổ chức lực lượng canh trực rất chặt chẽ.

Bên cạnh đó, để xử lý sự cố và hậu quả, chúng tôi đã có văn bản hướng dẫn Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng huy động lực lượng địa phương, bằng biện pháp thu gom, đóng vào bao và tập kết tại một vị trí để lực lượng của Trung tâm đưa phương tiện chở về khu xử lý của Trung tâm tại Đà Nẵng. Đồng thời có công văn yêu cầu cảng vụ Đà Nẵng, Quy Nhơn, Nha Trang theo dõi chặt chẽ diễn biến của tình hình, thông báo cho Trung tâm để có biện pháp ứng cứu kịp thời.

• Hải Châu (thực hiện)