Phó Chánh án TAND TP Đà Nẵng Nguyễn Văn Quận (trái) công khai xin lỗi công dân Phạm Ngọc Quỳnh

Án treo... 26 năm!

Hôm nay (30/12), TAND TP Đà Nẵng chính thức công khai xin lỗi ông Phạm Ngọc Quỳnh (P.Hải Châu 1, Q.Hải Châu).

Buổi xin lỗi công khai được TAND TP Đà Nẵng tổ chức  tại hội trường UBND phường Hải Châu 1 trước đông đảo nhân dân, các đồng đội, đồng nghiệp của ông Quỳnh.

Theo hồ sơ, tháng 2/1978, Ty Công an tỉnh Quản Nam - Đà Nẵng (QN-ĐN) cũ ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "Cố ý làm trái nguyên tắc, chính sách, chế độ, thể lệ kinh tế tài chính gây thiệt hại tài sản XHCN" xảy ra tại Công ty Thi công cơ giới (thuộc Ty Xây dựng QNĐN cũ).

Ngày 20/2/1978, Ty Công an QN-ĐN ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Phạm Ngọc Quỳnh, nguyên Phó GĐ Công ty Thi công cơ giới, về tội "Cố ý làm trái nguyên tắc, chính sách, chế độ, thể lệ kinh tế tài chính gây thiệt hại tài sản XHCN" và "Tham ô tài sản XHCN".

Sau khi Viện KSND tỉnh QNĐN (cũ) có quyết định truy tố ông Quỳnh, ngày 24/4/1979, TAND tỉnh QNĐN (cũ) đã đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm. Tại bản án hình sự sơ thẩm số 24, TAND tỉnh QNĐN (cũ) đã tuyên phạt ông Quỳnh 2 năm tù về hai tội "Cố ý làm trái nguyên tắc, chính sách, chế độ, thể lệ kinh tế, tài chính gây thiệt hại tài sản XHCN" và "Tham ô tài sản XHCN".

Ông Phạm Ngọc Quỳnh kháng cáo; và ngày 20/6/1980, Toà Phúc thẩm TAND Tối cao tại Đà Nẵng  đưa vụ án này ra xét xử phúc thẩm. Tại bản án hình sự phúc thẩm số 137, Toà Phúc thẩm TAND Tối cáo tại Đà Nẵng đã tuyên huỷ bản án sơ thẩm số 24 của TAND tỉnh QNĐN (cũ) vì công tác điều tra còn nhiều thiếu sót, chưa đủ căn cứ để xét xử; giao hồ sơ về cấp sơ thẩm điều tra, nếu có căn cứ rõ ràng, cụ thể sẽ truy tố lại và một hội đồng xử án khác sẽ xét xử theo trình tự sơ thẩm.

Đồng thời bản án phúc thẩm cũng tuyên bố cho ông Quỳnh được về Ty Xây dựng QN-ĐN tiếp tục công tác, được khôi phục các quyền lợi bị mất từ ngày bị đình chỉ công tác (13/2/1978) đến ngày xét xử phúc thẩm vụ án.

Tuy nhiên mãi đến ngày 17/11/2005 vừa qua, Cơ quan Cảnh sát Điều tra (Công an TP Đà Nẵng) mới ra quyết định số 13 đình chỉ vụ án hình sự "Cố ý làm trái nguyên tắc, chính sách, chế độ, thể lệ kinh tế tài chính gây thiệt hại tài sản XHCN" xảy ra tại Công ty Thi công cơ giới (thuộc Ty Xây dựng QNĐN cũ). Đồng thời ra quyết định số 19 đình chỉ điều tra bị can đối với ông Phạm Ngọc Quỳnh với lý do đã hết thời hạn điều tra, không chứng minh được tội phạm.

Trong suốt hơn 26 năm bị cái án này treo lơ lửng trên đầu, ông Phạm Ngọc Quỳnh và gia đình phải gánh chịu những tổn thất hết sức nặng nề. Ông cho hay: "Khi bị xử oan là một quan chức tham ô, làm sai chế độ chính sách, bản thân tôi bị khai trừ Đảng; tinh thần suy sụp, phải vào điều trị tại Bệnh viện tâm thần TƯ Thường Tín năm 1985. Anh chị em, bạn bè, họ tộc từ chỗ thân tình đều xa lánh, cho tôi là thoái hoá, suy đồi đạo đức. Gia đình tôi bị cô lập với hàng xóm, bạn bè.

Vợ tôi vì thế mà bị cho nghỉ hưu sớm, không được lên lương. Sự phát triển bình thường của 4 con tôi cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Cuộc sống gia đình tôi trở nên vô cùng khó khăn, chính UBND phường Hải Châu 1 đã cứu trợ cho gia đình tôi 10kg để sống qua ngày!".

Bạn bè, đồng nghiệp chia vui với ông Phạm Ngọc Quỳnh (giữa) sau khi được minh oan

Còn hai người khác chưa được giải oan!

Thay mặt lãnh đạo TAND TP Đà Nẵng chính thức công khai xin lỗi về việc cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng làm oan sai đối với ông Quỳnh, Phó Chánh án TAND TP Đà Nẵng Nguyễn Văn Quận khẳng định:

"Việc làm oan sai cho ông Phạm Ngọc Quỳnh xảy ra từ năm 1979, tức cách đây 26 năm. Cơ quan gây ra oan sai cho ông Quỳnh là TAND tỉnh QN-ĐN. Tuy nhiên, căn cứ quy định tại Nghị quyết 388 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, TAND TP Đà Nẵng là đơn vị kế thừa của TAND tỉnh QN-ĐN nên có trách nhiệm giải quyết bồi thường oan sai cho ông".

Ông Nguyễn Văn Quận cho hay, sau buổi xin lỗi công khai này, TAND TP Đà Nẵng sẽ tiếp tục hoàn tất mọi thủ tục để tiến hành bồi thường cho ông Phạm Ngọc Quỳnh. Mức bồi thường cụ thể còn tuỳ thuộc sự thương lượng giữa cơ quan tiến hành tố tụng và người bị oan sai, đạt được thoả thuận nhanh hay chậm, nhưng phải đảm bảo đúng trình tự, quy trình của pháp luật.

Về việc này, ông Quỳnh cho rằng, nếu đòi hỏi ông phải có hoá đơn, chứng từ gốc từ hơn 26 năm qua (chẳng hạn chứng từ về việc ông vào điều trị tại Bệnh viện tâm thần TƯ Thường Tín năm 1985) thì ông không tài nào lưu giữ được. Ông đề nghị TAND TP Đà Nẵng lục lại hồ sơ vụ án của ông để xác định cho rõ ràng.

Ông Phạm Ngọc Quỳnh nêu rõ: "Dù có bồi thường hàng chục tỉ đồng thì cũng không bằng những tổn hại về nhân phẩm, danh dự đối với bản thân tôi và gia đình tôi trong hàng chục năm qua. Vì vậy tôi đặc biệt cám ơn Đoàn đại biểu Quốc hội đơn vị TP Đà Nẵng và các cơ quan báo chí đã có tác động tích cực, giúp giải thoát cho tôi khỏi cái án oan này!".

Mặc khác, ông cũng kiến nghị: "Trong vụ án này có 3 người. Giám đốc Lê Văn Phong và kế toán trưởng Đặng Văn Tranh đã mất, chỉ còn mình tôi còn sống. Sau khi ông Phong mất, chị vợ đã vào Lâm Đồng đi tu. Đề nghị TAND TP Đà Nẵng có công văn, giấy mời gia đình ông Lê Văn Phong và Đặng Văn Tranh đến để thực hiện minh oan và giải quyết chế độ chính sách theo quy định của Nghị quyết 388!".

• Hải Châu