Ngày 29-12, nguồn tin từ một số cơ quan chức năng khẳng định: tàu Atlantic Star khởi hành từ Hàn Quốc chở theo khoảng 20.000 tấn hạt nix (còn gọi là xỉ đồng) đã cập cảng Nhà máy tàu biển Hyundai Vinashin - HVS (xã Ninh Thủy, huyện Ninh Hòa, Khánh Hòa) để bốc dỡ lượng hạt nix nói trên cho nhà máy.
Chiều 29-12, ông Vũ Minh Phú - Phó Tổng Giám đốc Nhà máy tàu biển HVS - xác nhận việc nhập 20.000 tấn hạt nix để làm nguyên liệu làm sạch vỏ tàu trong hoạt động sửa chữa tàu biển.
Ông Phú cho biết do khủng hoảng kinh tế nên lượng khách hàng giảm trầm trọng, với số đơn đặt hàng ít ỏi như hiện nay thì lượng hạt nix nói trên đủ dùng cho ít nhất hai năm tới. Trong hơn một năm qua, mỗi ngày có hơn 1.000/3.600 nhân viên của nhà máy này thay phiên nhau nghỉ chờ việc do quá ít đơn đặt hàng.
Theo ông Phú, gần hai năm qua ngoài việc hạn chế sử dụng, nhà máy còn sử dụng bi thép để thay thế hạt nix và áp dụng các biện pháp nghiêm ngặt khác để tránh phát tán ô nhiễm chất thải nix ra môi trường, đồng thời chịu sự giám sát chặt chẽ của cơ quan bảo vệ môi trường.
Những núi hạt nix đang chờ xử lý..
Giám sát hoạt động việc xử lý phế thải nix Văn phòng Chính phủ vừa có thông báo kết luận của Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải về một số vấn đề quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Theo đó, về vấn đề xử lý hạt nix thải của Nhà máy Hyundai Vinashin, Phó thủ tướng giao Bộ TN-MT tiếp tục phối hợp với UBND tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo sát sao việc khắc phục hậu quả, vi phạm, giám sát hoạt động và sản phẩm của nhà máy xử lý phế thải nix tại xã Ninh Thủy, huyện Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa.
Ông Nguyễn Chiến Thắng - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Khánh Hòa - cho rằng hạt nix không nằm trong danh mục hàng cấm hay hạn chế nhập khẩu nên điều cần làm là giám sát việc sử dụng hạt nix có phát tán gây ô nhiễm môi trường hay không, chất thải nix đem đi đâu và được xử lý thế nào.
Tuy nhiên, lúc đó (đầu năm 2009) HVS chưa có giải pháp xử lý cả triệu tấn chất thải nix của 10 năm trước đó nên tỉnh đã yêu cầu HVS đầu tư chuyển sang đóng mới tàu biển, khi nào có phương án tối ưu xử lý chất thải nix thì mới nên nhập hạt nix dùng cho sửa chữa tàu biển.
HVS đã chấp hành tốt yêu cầu đó, vừa rồi lại ký hợp đồng chấp nhận bỏ tiền ra để xử lý nix thải (thông qua hoạt động của Nhà máy xử lý chất thải nix Ninh Thủy vừa được khởi công xây dựng vào đầu tháng 12-2009).
Hiện nay HVS đã chuyển dần sang đóng mới, sử dụng nhiều giải pháp giúp giảm thiểu ô nhiễm khi sử dụng hạt nix... nên việc HVS tiếp tục nhập hạt nix không có vấn đề gì.
Tương tự, ông Lê Mộng Điệp, Giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường tỉnh Khánh Hòa, cho biết theo quy định hiện hành của pháp luật, hạt nix không có tên trong danh mục cấm hay hạn chế nhập khẩu.
Tuy nhiên, nếu HVS muốn tiếp tục sử dụng hạt nix như nguyên liệu làm sạch vỏ tàu ở nhà máy thì phải trình (đến nay chưa thấy trình) báo cáo đánh giá tác động môi trường để được hội đồng thẩm định của UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt. Ông Điệp cũng cho biết HVS đã ngưng nhập hạt nix từ hơn một năm qua.
Bộ Tài nguyên - môi trường: Không đồng ý nhập nếu chưa xử lý số tồn tại Ông Bùi Cách Tuyến - Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ TN-MT) - nói không nhận được thông tin gì về việc Công ty TNHH Nhà máy tàu biển Hyundai Vinashin (HVS) nhập khẩu xỉ đồng (hạt nix). “Chúng tôi không nhận được báo cáo về việc này và không biết sự việc”. Khi được hỏi về quan điểm của Bộ TN-MT trong việc nhập khẩu hạt nix, ông Tuyến cho rằng quan điểm của Bộ TN-MT là không đồng ý cho nhập nếu số hạt nix tồn tại chưa được xử lý. Còn cụ thể việc nhập hạt nix lần này do chưa có thông tin nên ông Tuyến cho biết sẽ xem xét, nắm thông tin cụ thể rồi mới có ý kiến chính thức.
Được biết, HVS được thành lập năm 1996, hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực sửa chữa và đóng mới tàu biển. Ban đầu HVS làm sạch vỏ tàu bằng phun cát. Theo đề nghị của HVS, năm 1999 Bộ KH-CN&MT (khi đó) đã chấp thuận cho sử dụng hạt nix thay thế cát, kèm theo đó là các biện pháp để giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Tàu Atlantic Star đã cập bến chở theo 20.000 tấn hạt nix cho Hyundai Vinashin
- Đến 18g30 ngày 29-12, những chiếc cần cẩu vẫn bốc dỡ hạt nix từ tàu Atlantic Star xuống cầu cảng của HVS
Từ năm 1999-2007, HVS đã nhập khoảng 809.000 tấn và đã sử dụng khoảng 800.000 tấn. Hiện hơn 1 triệu tấn chất thải nix đang được khoanh vùng gần khu vực nhà máy.
Từ tháng 7-2007, HVS đã dừng nhập hạt nix và nhập 200 tấn bi thép để thay thế hạt nix. Từ tháng 8-2008, nhà máy này đã đầu tư công nghệ đóng mới tàu biển và giảm hoạt động sửa chữa.
Ông Tuyến cho biết thêm việc nhập khẩu hàng hóa là liên quan đến Bộ Công thương về thủ tục xuất nhập khẩu và địa phương nơi nhập. Bộ TN-MT không giám sát được việc nhập khẩu hàng hóa mà chỉ xử lý khi những hàng hóa nhập về gây ô nhiễm.
(Theo Tuổi Trẻ)