-  "Có sự hiểu lầm trong qui hoạch: Môn thể thao golf đích thực đòi hỏi địa hình càng phức tạp, lồi lõm thì càng nhiều thú vị và thách thức. Cớ gì cứ chọn những cánh đồng lúa phẳng lì để xây dựng sân golf?" - ThS.KTS Ngô Trung Hải, Phó Viện trưởng Viện Kiến trúc qui hoạch đô thị - nông thôn (Bộ Xây dựng) nói. 

ThS.KTS Ngô Trung Hải: "Đã có sự hiểu lầm trong qui hoạch sân golf..."

Ông Hải khẳng định: "Tất cả những người đưa sân golf vào cánh đồng lúa, hoa màu hình như đều thích bán biệt thự để kiếm lời hơn là kinh doanh sân golf".

Môn thể thao "golf" không có tội

Đa phần các chuyên gia, nhà qui hoạch, kiến trúc sư... tham dự hội thảo "Sân golf và xây dựng xanh" do Tổng Hội Xây dựng Việt Nam tổ chức ngày 6/5 đều chung nhận định như vậy. Sẽ là ấu trĩ nếu cứ một chiều phê phán môn thể thao (cho dù thu hút giới nào) đang được 50 triệu người trên thế giới tham gia, trong đó quá nửa là người Mỹ và những chỗ dành riêng cho nó mà cộng toàn bộ 25.000 sân golf đã được xây dựng trên thế giới hiện nay cho ra một diện tích lớn hơn Vương quốc Bỉ!

Golf không có lỗi. Cái sân để chơi golf cũng không có lỗi. Vấn đề ở chỗ những cái sân ấy tại Việt Nam đã bị người ta đặt sai vị trí, "đẻ" ra nhiều quá... để phục vụ những "ngầm ý" chắc chắn không chỉ dừng lại ở golf.

"Bản thân sân golf không mang lại cho nhà đầu tư nhiều lợi nhuận. Tiền thu từ khách đánh golf và các dịch vụ liên quan nói chung chỉ đủ trang trải chi phí hoạt động" - Tổng Thư ký Hiệp Hội Golf Việt Nam Nguyễn Ngọc Chu thừa nhận. 

PGS Lê Kiều thẳng thắn: "Dịch vụ ăn theo sân golf (khách sạn, nhà hàng, dịch vụ giải trí...) mới là thứ mang lại lợi nhuận lớn. Trong lúc đăng ký lập dự án mở khách sạn, nhà hàng (nhất là trên đồng lúa, dù năng suất cao hay thấp) khá khó - thì gói luôn khách sạn, nhà hàng ấy vào sân golf, thủ tục đầu tư sẽ thuận lợi hơn nhiều"!

Cũng theo ông Lê Kiều, biết đâu đấy, với sự không ngừng cải tiến, sáng tạo - sau này tại Việt Nam sẽ còn có cả khu chung cư cao cấp được xây dựng với mục đích phụ trợ dự án sân golf?! Nói thẳng ra, rất nhiều dự án tại Việt Nam hiện nay mang tiếng làm "sân golf" để được cấp bạt ngàn đất đai nhưng thực tế đang "che chắn" cho những mục tiêu sinh lợi khác.

TS Lê Văn Thiện (ĐH Khoa học tự nhiên - ĐH Quốc gia HN) cho biết, trong 144 dự án sân golf trên khắp 39 tỉnh, thành đã được cấp phép hoặc chấp thuận chủ trương cho phép nghiên cứu hiện nay, chỉ 20 dự án là kinh doanh golf thuần túy. 123 dự án còn lại đều kết hợp giữa golf và bất động sản, trong đó tổng diện tích thực dành cho sân golf tại các dự án đó chỉ chiếm khoảng 1/3 diện tích dành xây khách sạn, biệt thự, nhà hàng...

Các nhà quản lý có biết?

PGS Lê Kiều: "Lấy cớ sân golf để có đất lúa đền bù rẻ mà nhanh, tội gì không xây khách sạn?"

Hơn ai hết, các nhà quản lý với lương bổng cao hơn, mối quan hệ phong phú hơn tất yếu có điều kiện gần gũi với bộ môn thể thao này hơn những người nông dân hoàn toàn bị động trước sự xuất hiện của các dự án golf trên "bờ xôi ruộng mật" của họ. Người dân có thể hiểu lầm, nhìn phiến diện những dự án này, nhưng các nhà quản lý thì không.

ThS.KTS Ngô Trung Hải vừa là nhà qui hoạch (đương chức Phó Viện trưởng Viện Kiến trúc qui hoạch đô thị - nông thôn, Bộ Xây dựng) nhưng đồng thời cũng là người "lỡ yêu bộ môn golf" và hiện tại đang cùng các cộng sự Mỹ qui hoạch sân golf Hồ Na tại vùng đất "trắng không" thuộc vịnh Vân Phong.

"Vùng đất này nếu không ai dòm ngó đến thì nó vẫn chỉ là một bãi cát lồi lõm, không nuôi trồng được bất cứ thứ gì cả" - ông Hải cho biết. Chính nhà qui hoạch này cũng ngạc nhiên khi nhiều dự án sân golf cứ nhất quyết tràn ra ruộng lúa, trong khi nếu chịu khó tìm kiếm, khai thác thì tại Việt Nam vẫn còn khá nhiều vùng đồi, núi, cát phù hợp hơn cho golf.

Nhà qui hoạch sân golf này khẳng định: "Sự thay đổi liên tục bất ngờ của địa hình từ lỗ này sang lỗ khác, sự bí ẩn được tạo nên do địa thế trắc trở, lồi lõm, núi đồi trùng điệp... chính là bản chất độc đáo của sân golf". Ruộng lúa, ruộng rau không có được địa thế này. Vì lẽ đó, Phó Viện trưởng Hải cũng như nhiều chuyên gia khác đều chung nhận xét cần xem lại tất cả những dự án đang "trá hình", trà trộn vào ruộng lúa, ruộng rau, thậm chí đồi chè... núp bóng sân golf.

"Bật đèn xanh" cho những dự án sân golf chiếm đất nông nghiệp này rõ ràng phải thấy là một sự cố tình chứ không thể là sơ ý.

Sân golf cần có người "chịu tội" thay để được giải oan. Năm 2003, dự án golf Tam Đảo (Vĩnh Phúc) được cấp phép với diện tích 137ha nhưng sau đó đã dành quá nửa diện tích (90ha) làm biệt thự, chia thành 290 lô đất, được bán ngay khi sân golf này đi vào hoạt động với giá khoảng 1 tỉ đồng/lô. Vậy là, riêng tiền bán đất, chủ đầu tư đã thu về chừng 300 tỉ đồng trong khi đầu tư tổng thể dự án sân golf đó chỉ khoảng 400 tỉ đồng!

Tại nhiều nước, sân golf lý tưởng đôi khi lại xây trên triền núi cao, ven biển lớn... nơi địa hình kỳ thú (điều ruộng lúa không thể có)!

Sân golf Vân Trì (Đông Anh, Hà Nội) có diện tích 128ha thì 93ha là đất nông nghiệp. Hưng Yên từng được biết đến là một trong những địa phương điển hình về việc lấy đất nông nghiệp xây khu công nghiệp, khu đô thị (hiện có 20 khu công nghiệp tập trung, cần tới 6.155ha đất vào năm 2015 và 9.035ha vào năm 2020), nhưng đến nay lại thêm sáng kiến đưa sân golf kết hợp khu vui chơi giải trí vào đồng lúa!

"Đó là qui hoạch 180ha đất lúa tại Văn Giang đã được UBND tỉnh Hưng Yên phê duyệt cho tổ hợp dịch vụ Văn Giang mà thực chất là dự án sân golf 18 lỗ kết hợp kinh doanh bất động sản" - TS Lê Văn Thiện "bật mí".

Ai nói cứ nói, ai xây cứ xây. Chính trong những ngày các chuyên gia thuộc Tổng Hội Xây dựng Việt Nam tâm huyết chuẩn bị hội thảo về sân golf, UBND tỉnh Hưng Yên với 20 khu công nghiệp (như đã kể trên) vẫn tiếp tục xin được mở rộng khu công nghiệp Phố Nối A, điều chỉnh diện tích khu công nghiệp Yên Mỹ II thêm hàng trăm ha và đã được Bộ Xây dựng thống nhất về chủ trương, nguyên tắc.

Không biết chừng sau khi bị kịch liệt phản đối, các dự án sân golf đang chiếm đất đồng lúa lại xin được mở mang hơn nữa - bởi lẽ các chuyên gia từng nhận định ở ta, thực tế luôn diễn ra khác xa chủ trương, qui định! Đã vậy, đối với sân golf, Luật Đất đai chưa xác định cụ thể, qui hoạch chưa có, nhiều khái niệm chưa rõ...

• Hoàng Huy