- Không chỉ mù mờ về đối tượng, phạm vi lấy ý kiến "tín nhiệm" dự án trung tâm thương mại 3 tầng trên vườn hoa Con Voi, băn khoăn vì mỗi cá nhân không được quyền có ý kiến riêng (mà phải gộp chung vào phiếu hộ gia đình) - dân Trung Tự còn cho biết họ không hề được bàn bạc, thảo luận về các phương án khác nhau cho chợ dân sinh (nếu thực sự cấp thiết phải có) cũng như đối với vườn hoa duy nhất của họ để có thể đưa ra nhiều chứ không chỉ độc một câu hỏi trên lá phiếu như Phường, Quận tiến hành theo chỉ đạo của Thành phố Hà Nội...
Dân tiếp tục thiếu thông tin và bị áp đặt
Như đã nêu ở các bài trước, sau khi dư luận phát hiện công trình khởi công dịp đầu 2009 trên vườn hoa Con Voi là sai trái và kịch liệt phản đối, dân chưa từng được hỏi ý kiến nhưng chính quyền cơ sở lại báo cáo dự án này được thực hiện theo nguyện vọng của đại đa số người dân - ngày 24/3/2009, UBND TP Hà Nội đã giao UBND quận Đống Đa "tổ chức lấy ý kiến (bằng phiếu xin ý kiến) toàn bộ các hộ gia đình cư dân sinh sống tại khu tập thể Trung Tự về sự cần thiết đầu tư xây dựng công trình chợ tạm" tại vườn hoa này.
 |
|
Ai khẳng định chỉ có duy nhất sự cần thiết đầu tư xây dựng công trình chợ, trung tâm thương mại tại vườn hoa Con Voi này mà vườn hoa không dành cho các sự cần thiết khác... như nhu cầu vui chơi của các bạn trẻ (ảnh trên), nhu cầu tập luyện của người cao tuổi, nhu cầu hít thở của toàn bộ dân cư khu vực nói chung? (Ảnh: T.M) |
Phản ứng của đông đảo người dân về công văn ngắn gọn của Thành phố Hà Nội (kể trên) được ghi nhận như sau: Tại sao không phải là lấy ý kiến về sự cần thiết chỉnh trang, cải tạo vườn hoa duy nhất, đúng qui hoạch đã được phê duyệt để phục vụ nhu cầu nghỉ ngơi, vui chơi, đảm bảo sức khỏe người dân trong khu dân cư? Tại sao không phải là lấy ý kiến về việc đặt chợ tạm tại nhiều khu đất khác (vẫn còn trống hoặc hoang hóa, cho thuê tạp nham sai mục đích...) cùng khu vực này?
Tại sao cứ chỉ nhăm nhăm lập một cái chợ (dù là tạm, ngắn hạn hay kiên cố, dài lâu - điều sau này cần và sẽ phải được làm rõ) trên vườn hoa Con Voi và lấy ý kiến duy nhất về sự cần thiết phải đầu tư xây dựng công trình trên vườn hoa này?
Cần lưu ý rằng, việc lập chợ trên vườn hoa Con Voi đã được minh chứng suốt nhiều năm chỉ là "nguyện vọng" của UBND quận Đống Đa, UBND phường Trung Tự và các cán bộ chủ chốt một số tổ chức chính trị, đoàn thể quần chúng và các tổ trưởng tổ dân phố chứ không phải ý kiến người dân. Đối với dân, thực tế cho thấy còn nhiều "sự cần thiết" khác và để công bằng, phải lấy ý kiến về cả các "sự cần thiết" khác chứ không chỉ "sự cần thiết" theo nguyện vọng của Phường, Quận, hệ thống chính trị...
Tuy nhiên, muốn hỏi người dân về các phương án khác (như trên) - điều đầu tiên dân phải được thông tin đầy đủ về các phương án này.
Rất nhiều cư dân Trung Tự có ý kiến rằng họ cần biết: Nếu hủy dự án xây công trình sai qui hoạch đã được phê duyệt thì vườn hoa Con Voi có được Quận, Phường hay Thành phố chỉnh trang, cải tạo không hay vẫn bỏ hoang, tàn tạ như vậy? Nếu cải tạo thì bao giờ cải tạo, tốn bao nhiêu tiền, dân sẵn lòng đóng góp thì có được đóng góp hay không? Bảo rằng khu đất 127 gần đó không thể lập chợ tạm vì đã qui hoạch xây khu thể thao - vậy sao bao năm nay chưa xây? khi nào chính thức xây? ai cho phép các tổ chức, cá nhân thuê mướn mặt bằng khu 127 đó mở hàng, quán tùm lum? tiền cho thuê mặt bằng khu 127 vào túi ai? có phải không thể mang khu đất 127 (như hướng dẫn của Sở Qui hoạch-Kiến trúc Hà Nội) ra làm chợ vì sợ "động chạm" đến những quán, hàng... đang điềm nhiên án ngữ nơi này?
Cư dân Đỗ Thị Thu Hà (G1 Trung Tự) bức xúc thông qua VietNamNet gửi thư ngỏ tới Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo, đề xuất rành mạch các phương án xây chợ (nếu thực sự cấp thiết) tại nhiều khu đất khác tại đây, như: khu đất bên cạnh Trung tâm thể dục thể thao quận Đống Đa, khu đất trước nhà D7 Trung Tự, khu đất dọc sông Lừ gần hồ Xã Đàn... Ý kiến của cư dân này trùng với đông đảo cư dân khác tại đây: Đỗ Thị Uốn, Bùi Thị Hiên, Trần Thị Giang, Chu Thị Hải, Ngô Đức Huy, Lê Bích Liên, Hồ Thị Thúy, Dương Tất Từ, Nguyễn Hoành Thắng, Tạ Thị Xuân, Nguyễn Thị Mai, Vương Kim Dung, Phạm Thị Tài, Vũ Hoài Thu... (còn rất nhiều cư dân song khuôn khổ bài viết không dẫn hết được).
Thế nhưng, trong những ngày chuẩn bị bỏ phiếu ý kiến của mình, người dân cho biết loa phường chỉ ra rả tuyên truyền công trình xây chợ là đáp ứng nhu cầu bức thiết của tuyệt đại đa số nhân dân Trung Tự. Chính quyền và các đoàn thể của phường đã làm tròn nghĩa vụ và trách nhiệm trước nhân dân là đề đạt nguyện vọng chính đáng của dân tới các cơ quan có thẩm quyền. Loa phường "độc diễn" kêu gọi các hộ gia đình hãy thể hiện trách nhiệm của mình thông qua lá phiếu, để nguyện vọng chính đáng của tuyệt đại đa số nhân dân khu vực được đáp ứng!?
Loa cứ phát xong là tắt. Người dân nhận xét: "Phường nắm công cụ thông tin là loa phường thì dĩ nhiên các thông tin được nói trên loa chủ yếu phục vụ mục đích của Phường, chứ làm sao đầy đủ các thông tin kể cả thông tin ngược với mong muốn của Phường được? Chúng tôi nghe loa nhưng có nhiều điều muốn hỏi, chả biết hỏi ai; muốn đối thoại, chả biết đối thoại với ai; muốn chất vấn, chả biết ai mà chất vấn..."...
 |
|
Trước ngày dân bỏ phiếu "tín nhiệm" dự án, tờ rơi 3 trang được tung ra "hô hào" xây dựng chợ trên vườn hoa là việc làm cần thiết, phục vụ nhu cầu chính đáng của nhân dân!? |
Một tờ rơi gồm 3 trang đánh máy vi tính được tung ra và đến tay người dân, góc trên trang đầu có ghi "Ban Văn hóa - Thông tin Phường Trung Tự" nhưng không dấu và chữ ký, nội dung thuần túy quảng bá qui mô công trình chợ 3 tầng (tầng 1: hàng tươi sống; tầng 2: hàng khô, tạp hóa; tầng 3: sinh hoạt cộng đồng). Trong 3 trang có đến 8 lần "hô hào": xây dựng chợ trên vườn hoa là việc làm cần thiết! xây dựng chợ để phục vụ nhu cầu chính đáng của nhân dân! thiết tha đề nghị khu Trung Tự phải có chợ! công trình xây dựng chợ tạm dân sinh Trung Tự và các hạng mục công trình phụ cận là đáp ứng nhu cầu bức thiết của tuyệt đại đa số nhân dân khu Trung Tự!!!
Tờ rơi "quảng cáo" cho dự án "đè" vườn hoa Con Voi này đã bỏ qua tất thảy những phương án khác (cũng là mong muốn, đề xuất của dư luận, nhân dân). Với lô đất 127 mà theo Sở QH-KT Hà Nội là "thuận lợi và phù hợp về qui hoạch hơn so với khu đất Con Voi", tờ rơi được tung đến tay dân Trung Tự kia chỉ giải thích gọn trong một câu "hiện đang nằm trong qui hoạch mở rộng Trung tâm thể dục thể thao Quận Đống Đa"!?
Có thông tin về phương án khác đâu mà "ý kiến khác"?
Người dân nhận xét, tuy công văn của Thành phố dù chỉ "bó gọn" một vấn đề duy nhất mà chưa quan tâm nhiều phương án khác liên quan trực tiếp đến vườn hoa đúng qui hoạch này, đến khu vực dân cư này (theo trách nhiệm quản lý, như: cải tạo vườn hoa, xử lý dự án chậm triển khai, đất hoang, sử dụng sai mục đích...) nhưng dù sao vẫn chỉ là "đầu tư xây dựng công trình chợ tạm".
Phiếu xin ý kiến do Quận, Phường tự in, phát theo đó cũng ghi: "Về việc: Xây dựng chợ tạm tại khu đất Con Voi" . Chợ tạm hay công trình tạm - ai cũng hiểu là "tạm" cả về thời gian và kết cấu. Chợ tạm không thể kiên cố 3 tầng, đầu tư xây dựng "đốt" nhiều tỉ đồng ngân sách để rồi chỉ tồn tại một thời gian ngắn. Chủ tịch UBND TP Hà Nội - KTS Nguyễn Thế Thảo cũng khẳng định: "Công trình kết cấu tạm đồng nghĩa với cấp 4. Tạm về mặt thời gian tức là tạm thời và có thể tháo dỡ. Nếu đổ bê-tông thì là cấp 2, cấp 3 rồi"!
Thế nhưng, mặt khác, những tờ rơi được tung ra (kể trên) vào những ngày "áp chót" bỏ phiếu vẫn quảng cáo chi tiết về công trình chợ 3 tầng khiến người dân cho hay "không biết thế nào mà lần"! Ngoài ra, họ không nhận được bất kỳ thông tin nào về phương án chợ tạm trên vườn hoa - tạm đến bao giờ, qui mô như thế nào, làm bằng vật liệu tranh, tre, nứa, gỗ hay khung thép, mái tôn dễ tháo lắp...?
 |
|
Vườn hoa duy nhất bị Quận, Phường ngăn, học sinh và người dân khu Trung Tự phải dạt sang một góc nhỏ còn lại rất hẻo và bẩn thỉu đề ngồi... tận hưởng! (Chụp vườn hoa Con Voi tháng 3/2009 - Ảnh: T.M) |
Đến "phút chót" bỏ phiếu và cả khi cuộc bỏ phiếu đã qua đi, đông đảo người dân khẳng định rất nhiều thông tin họ cần biết một cách chi tiết, nhiều câu hỏi họ cần được trả lời, nhiều phương án họ cần được tham gia thảo luận - nhưng đã cố công chờ đợi song cả trong bản Kế hoạch, phát trên loa cũng như thực tế tại các cuộc bỏ phiếu đều... không!
Không có cuộc họp nào để người dân góp ý về nội dung, hình thức lá phiếu thể hiện quyền và trách nhiệm của họ (mà cụ thể ở đây nhiều người cho rằng có hạn hẹp gì đâu mà không đưa vào phiếu cả những câu hỏi về nhiều phương án khác nhau cho cả vườn hoa lẫn chợ dân sinh để người dân lựa chọn, như: có muốn chỉnh trang, cải tạo vườn hoa trở lại đúng nghĩa không; có muốn chuyển chợ tạm sang ô đất 127 như gợi ý của Sở QH-KT hoặc địa điểm nào khác trong khu vực không...).
"Hội nghị xin ý kiến" mà Kế hoạch Phường đưa ra thực chất chính là buổi bỏ phiếu, và khi ấy các lá phiếu đã được "ấn định" nội dung sẵn và phát cho các hộ dân từ vài ngày trước. Có nghĩa là, đến với "Hội nghị xin ý kiến", dân chỉ một là bỏ phiếu, hai là không bỏ - chứ nội dung phiếu đâu có thay đổi được nữa?!
Chính vì thế, đã có những người bức xúc không đến với "Hội nghị xin ý kiến". Có người đến, thắc mắc lá phiếu chỉ độc một vấn đề trong khi muốn giải quyết xác đáng việc này, muốn thực sự khách quan, công bằng cần đưa ra các phương án khác vào phiếu hỏi - thì được những người chủ trì Hội nghị trả lời: Muốn gì cứ ghi vào mục "ý kiến khác"!
"Nhưng cái mục ý kiến khác trên phiếu này bé quá!" - người dân than vãn. Người khác thì tặc lưỡi: "Ghi vào đấy rồi có ai đọc của mình không mới là vấn đề?!"... Quan trọng hơn, những người hiểu chuyện nhận định: Dân không hề được thông tin chính thức, đầy đủ về các phương án khác thì làm sao có ý kiến khác được? Thiếu thông tin, ý kiến khác của dân (nếu đưa ra) liệu có chính xác, phù hợp không hay lại bị cho là ý kiến cá nhân, thiểu số, thiếu cơ sở, không chính thức...? Không đưa cho người dân cơ sở thì dĩ nhiên ý kiến dễ thiếu cơ sở (đó không phải lỗi do dân mà là lỗi của người có trách nhiệm thông tin đến dân các vấn đề liên quan tới dân).
Bên cạnh đó, còn hàng loạt thắc mắc mà người dân đã không được tham gia, thảo luận trước khi Quận, Phường quyết định và đến "phút chót" bỏ phiếu vẫn thiếu thông tin, như: Tổng số bao nhiêu khối nhà, gồm bao nhiêu hộ gia đình được lấy ý kiến trong đợt này? Đối tượng và phạm vi lấy ý kiến được lựa chọn theo tiêu chí nào (theo mức độ ảnh hưởng nếu xây chợ tại vườn hoa Con Voi hay theo tâm lý cần thiết phải mua bán ngay tại vườn hoa này thay vì vẫn đi các chợ khác như hiện nay...), có dựa trên nghiên cứu nào không, có phải thông qua cấp nào không hay tự Quận, Phường quyết định?
Tóm lại, người dân Trung Tự sau một thời gian dài đã bị dự án chợ và trung tâm thương mại "qua mặt" để điềm nhiên lấn chiếm vườn hoa công cộng, nay lại tiếp tục bước vào cuộc bỏ phiếu lấy ý kiến với nhiều tâm trạng bức xúc, miễn cưỡng chấp nhận những nội dung, kế hoạch, đối tượng, số lượng... mà Quận, Phường sắp đặt (vì không chấp nhận cũng biết làm sao - hủy phiếu không bỏ thì lại mất quyền lợi!).
Ngoài những thông tin mâu thuẫn hoặc một chiều, hạn hẹp mà người dân Trung Tự nhận được trước "giờ G" bỏ phiếu (kể trên), kỳ sau VietNamNet sẽ tiếp tục thông tin về những điều người dân đã bị "tác động tâm lý" rất không bình thường trong đợt lấy ý kiến này.
-
Nhóm PV Xã hội
