- Sáng 9/8, trời mưa tầm tã như hắt nước vào mặt, được tin ở Bát Xát lũ quét cuốn phăng một bản người Dao, chúng tôi rời thành phố Lào Cai ngược hướng bắc lên Trịnh Tường, Bát Xát.
Mưa tầm tã. Chỉ đi đến gần cầu Vòm, xã Quang Kim thì lũ từ sông Hồng đã dâng nhanh, đổ vào con suối Kim, dâng cao gây ngập úng. Rất nhanh, nhà cửa, ruộng lúa, vườn cây, lò gạch… bị nhấn chìm trong biển nước đục ngầu, mênh mông.
Tắc đường, không còn cách nào lên được xã Trịnh Tường, một trong những nơi nặng nhất của Bát Xát. Rất may mắn, chúng tôi gặp anh Đỗ Ngọc Ánh, chính trị viên Đồn biên phòng Trịnh Tường. Anh vừa từ trên đó xuống, cho biết, chỉ trong chục phút, 16 nóc nhà, với 21 người dân tộc Dao ở thôn Làng Háng đã bị lũ cuốn phăng mất tích.
5h giờ sáng, giữa lúc mọi người đang ngủ, cơn lũ oan nghiệt bất ngờ ập đến nên chẳng ai kịp thoát hiểm.
Mưa lũ đã làm ngập nhiều nhà dân ở Bảo Thắng (Lào Cai) - Ảnh: Thu Phương
Chỉ duy nhất một nhà (có 7 người) thấy động, may sao tỉnh giấc và tỉnh táo chạy ngược lên đồi cao là còn sống sót. Đồn biên phòng đã cử một số chiến sỹ đến cứu trợ, nhưng rồi anh em cũng bị mắc trong đó không ra được. Thôn Làng Háng nằm ngay cạnh cửa suối Nậm Chạc đổ ra sông Hồng, nên khi lũ lên cao bị cô lập hoàn toàn với bên ngoài.
Mưa lớn kéo dài nhiều hơn một tuần qua ở Lào Cai, đặc biệt là những trận mưa liên tục không ngớt gần như suốt 24/24 tiếng đồng hồ, từ ngày 7/8 đến tối ngày 9/9, đã gây lũ ống, lũ quét ở nhiều địa phương của tỉnh. Lũ sông Hồng lên cao rất nhanh. Đứng ở trên cầu Cốc Lếu, thấy dòng nước đỏ ngầu, réo sôi cuồn cuộn chảy, kéo theo những cây gỗ to, vầu nứa, rác rưởi đập vào chân cầu sủi bọt ầm ầm.
Ông Lưu Minh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm khí tượng thuỷ văn Lào Cai cho biết, lượng mưa tối 8/8 đo được tại Lào Cai là 70mm, trước đó một ngày ở Sa Pa và Bát Xát, thượng nguồn sông Hồng, mưa cực lớn, tới 163 mm, cao nhất từ đầu mùa mưa đến nay.
Chính vì thế, cơn mưa kéo dài cả đêm 8/8 đã gây lũ quét, lũ ống trên toàn bộ hệ thống sông, suối ở Lào Cai. Lúc 18h chiều ngày 9/8, tại chân cầu Cốc Lếu, lũ trên sông Hồng đã vượt báo động ba 2 mét, đạt mức đỉnh là 85,5 mét.
Giao thông đường sắt Hà Nội - Lào Cai bị tê liệt, hành khách bị tắc giữa đường - Ảnh: YBĐT
Ngay tại thành phố Lào Cai, nhiều tuyến đường bị ngập nặng, nước sâu tới hơn một mét, không thoát được trong suốt cả ngày, nhiều nhà dân bị vùi lấp do sạt lở ta luy dương. Mọi hoạt động bình thường hầu như ngưng trệ. Cửa khẩu Lào Cai vắng lặng. Ga Lào Cai và Bến xe khách Lào Cai thông báo huỷ hầu hết các chuyến tàu và xe khách đi tuyến huyện, do tắc đường sắt và đường bộ.
Trời vẫn mưa tầm tã. Chúng tôi thuê thuyền sắt vào xã Quang Kim (Bát Xát) đang ngập trắng trong biển nước mênh mông. Quang Kim nằm ngay sát cửa suối Kim đổ ra sông Hồng nên hơn 100 ha lúa mới cấy và khu sản xuất gạch thủ công lớn nhất tỉnh Lào Cai, với 16 lò gạch và hàng triệu viên gạch mộc đã bị chìm ngập hoàn toàn.
Theo số liệu thống kê đến 14h ngày 9/8 của Ban PCLB Lào Cai, toàn tỉnh đã có có 20 người chết, 45 người mất tích, 6 người bị thương do mưa lũ gây ra trên diện rộng. Tính đến 16h ngày 9/8, trên địa bàn huyện Bát Xát, mưa lũ đã làm chết 18 người, mất tích 25 người, bị thương 9 người, 47 nhà ở bị sập và lũ cuốn trôi, 119 nhà bị ngập nước, 136 nhà có nguy cơ sạt lở.
Ngoài ra, mưa lũ cũng làm nhiều tuyến giao thông huyết mạch ở Lào Cai bị sạt lở, ngập nước gây tắc và chia cắt trên địa bàn tỉnh. Tuyến quốc lộ 70 nối Lào Cai - Hà Nội, chạy ven sông Hồng nên bị nước sông gây ngập nặng, nhất là tại km 90, km 135.
Nước sông Hồng dâng cao tại Lào Cai - Ảnh: Hải Xuyên
Tuyến đường sắt Lào Cai đi Hà Nội, đoạn từ ga Lạng đến ga Thái Niên (huyện Bảo Thắng) đã xảy ra sạt lở hàng chục điểm, làm ngưng trệ hoàn toàn việc vận chuyển trên tuyến đường này. Các chuyến tàu SP2, Lào Cai 8, SP8, SP4 xuất phát từ ga Lào Cai đã phải dừng lại tại các điểm tại ga Thái Niên, Cầu Nhò, Phố Lu (huyện Bảo Thắng). Các chuyến tàu từ Hà Nội ngược lên Lào Cai cũng bị ngừng trệ.
Ở miền núi, lũ quét và sạt lở đất là hai dạng thiên tai chính, hầu như năm nào cũng xảy ra, gây thiệt hại về người và tài sản. Nhưng chớm mùa mưa bão năm nay, Lào Cai đã gánh chịu tổn thất lớn, một nỗi đau không dễ nguôi quên…
-
Quốc Dũng