Sau khi Iraq đồng ý tiêu huỷ tên lửa al-Samoud II nội trong ngày hôm nay (1/3), UNMOVIC lập tức có phản ứng tích cực đối với động thái này của Baghdad.
Trưởng đoàn thanh sát LHQ Hans Blix
Trưởng đoàn thanh sát LHQ Hans Blix đã gọi thiện chí của Iraq là "một quyết định cực kỳ ý nghĩa". Ông đánh giá quyết định của Iraq là "một bước tiến rất quan trọng trong qúa trình giải giáp vũ khí thực sự". Tuy nhiên, ông vẫn giữ nguyên yêu cầu Iraq phải kê khai chi tiết về việc tiêu huỷ loại tên lửa có tầm bắn vượt qúa 150 km (theo kiểm tra bắn thử của LHQ) - giới hạn mà LHQ đặt ra cho Iraq từ sau chiến tranh Vùng Vịnh năm 1991. Tuy nhiên, thái độ của ông Blix lần này có sự khác biệt đáng kể so với nội dung trong bản phác thảo bài phát biểu tới của ông tại trụ sở LHQ, trong đó, ông đã gọi những kết qủa mà UMOVIC đạt được trong thời gian thanh sát ở Iraq là "rất hạn chế".
Ông Blix đã chính thức đệ trình bản báo cáo (không có nhiều thay đổi so với bản thảo) lên LHQ tối hôm qua (28.2) (theo giờ New York). Giải thích về việc này, ông cho biết, bản báo cáo hầu như đã được hoàn tất trước khi Iraq đưa ra quyết định tiêu hủy tên lửa.
Hiện, Phó trưởng đoàn UNMOVIC, ông Demetrius Perricos, đã có mặt tại Baghdad để giám sát qúa trình thực hiện cam kết của Iraq. Phát ngôn viên của UNMOVIC, ông Hiro Ueki, cho biết: "Vào ngày 2.3 tới, UNMOVIC sẽ cùng Iraq thẩm định kết qủa công việc phá huỷ tên lửa".
Mỹ, Anh phản ứng tiêu cực
Trong khi đó, Mỹ và Anh vẫn có phản ứng tiêu cực trước thiện chí này của Baghdad. Hai nước này gọi đây là một "trò lừa dối" nữa của Iraq đối với LHQ. Chính quyền ông Bush phản đối đánh giá tích cực của ông Blix và vẫn không chịu thay đổi ý muốn sử dụng vũ lực chống lại Iraq. Một phát ngôn viên của Tổng thống Mỹ cho biết, cam kết của Iraq chỉ là "trò lừa gạt". Ông này đồng thời nhắc lại quan điểm của Washington là muốn có một sự "giải giáp toàn diện và triệt để".
Phân hoá trong châu Âu
Thủ tướng Anh Tony Blair tỏ ra "hoài nghi" về quyết định của Iraq. Ông tuyên bố ông biết trước rằng Baghdad sẽ chấp hành yêu cầu ngay trước ông Hanx đọc báo cáo trước HĐBA LHQ vào hôm nay (1/3) về kết qủa làm việc tại Iraq.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Pháp Dominique de Villepin cho biết "đây là một bước tiến quan trọng trong việc giải giáp theo hướng hoà bình của Iraq". Ông khẳng định rằng việc thanh sát đã đạt được kết qủa. Nhiều nước châu Âu phản đối chiến tranh khác cũng nhiệt liệt hoan nghênh quyết định của Iraq.
Iraq kiến nghị lên LHQ
Trong bức thư Iraq gửi cho ông Hans Blix, chứa đựng nhiều lời lẽ thể hiện sự phẫn nộ. Baghdad lên tiếng kiện UNMOVIC đã "bỏ qua các thông số kỹ thuật của loại tên lửa al-Sanoud II; và yêu cầu UNMOVIC cần phải tiến hành nhiều thử nghiệm hơn để xác minh liệu loại tên lửa này có thật sự vi phạm giới hạn về tầm bắn do LHQ đặt ra hay không". Tuy thế, Iraq vẫn cho rằng họ muốn vẫn hợp tác với UNMOVIC mặc dù HĐBA LHQ đang dự định xem xét bỏ phiếu một nghị quyết thứ 2 mở đường cho chiến tranh.
Các diễn biến khác
-
Mỹ vừa điều tàu sân bay thứ 6 và chiếc máy bay tàng hình B2 đầu tiên tới Vùng Vịnh. Hiện Mỹ đã triển khai hơn 200.000 quân ở đây.
-
Ngoại trưởng Nga Igor Ivanov cho biết Maxcơva kiên quyết phản đối giải pháp dùng vũ lực chống Iraq, và nếu cần, Nga có thể sẽ bỏ phiếu phủ quyết đối với nghị quyết thứ 2 của HĐBA để bảo vệ sự ổn định toàn cầu.
(Lê Sơn - Theo BBC)