IAEA hiện đang điều tra xem liệu Pakistan và Iran có hợp tác hạt nhân hay không, sau khi Tehran thừa nhận có sử dụng bản thiết kế máy ly tâm tương tự như thiết bị được Pakistan dùng để chế tạo bom nguyên tử.
 |
| Bên trong một nhà máy hạt nhân của Iran |
Theo nguồn tin ngoại giao, Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) thuộc LHQ đang cố gắng tìm hiểu liệu những bản vẽ mà Iran đang sở hữu có nguồn gốc từ Pakistan hay một nơi nào đó.
Nguồn gốc máy ly tâm
Iran, hiện bị Mỹ cáo buộc tìm cách chế tạo vũ khí hạt nhân, đã nói với cơ quan giám sát hạt nhân LHQ rằng họ nhận được bản vẽ trên từ một người trung gian mà IAEA chưa xác định được danh tính. Một nhà ngoại giao phương Tây đề nghị giấu tên nói, IAEA cũng chưa biết được nhân vật thứ ba đó đã lấy được bản vẽ từ đâu.
Trong báo cáo gần đây, IAEA nói, Iran thừa nhận có được bản thiết kế máy ly tâm từ một nguồn trung gian từ năm 1987.
Máy ly tâm là công cụ để tinh chế uranium, loại này có thể sử dụng như một loại nhiên liệu hoặc để chế tạo vũ khí. Các chuyên gia vũ khí cho biết, việc sản xuất loại vật liệu này vô cùng quan trọng đối với chương trình sản xuất vũ khí đặc biệt ở những quốc gia có ý định chế tạo bom hạt nhân.
 |
| Một cơ sở hạt nhân Iran được chụp từ vệ tinh |
Một vài nhà ngoại giao có gắn bó mật thiết với IAEA cho hay, bản vẽ thiết bị ly tâm của Iran giống với số máy móc của cơ sở làm giàu uranium của Hà Lan, một chi nhánh của tập đoàn Urenco, liên minh giữa Hà Lan và Đức - hai quốc gia hàng đầu thế giới về loại máy này.
Về vấn đề này, đại diện của Iran tại IAEA Ali Akbar Salehi nói ông không biết những máy móc của Iran được thiết kế theo bản vẽ của Urenco và đây hoàn toàn là thông tin mới. Trong một thông báo gần đây, Urenco khẳng định không cung cấp tài liệu liên quan tới máy móc cho Iran.
Iran - Pakistan hợp tác về công nghệ?
Các chuyên gia hạt nhân và nhiều nhà ngoại giao cho biết, máy móc của Pakistan đều được xây dựng dựa trên bản vẽ của Urenco. Do đó, vấn đề nghi vấn liệu Iran và Pakistan có hợp tác với nhau hay không đang được cơ quan giám sát hạt nhân LHQ tìm hiểu.
Cha đẻ bom hạt nhân của Pakistan là Abdul Qadeer Khan từng làm việc tại nhà máy làm giàu uranium Urenco, chi nhánh đặt tại thành phố Almelo, Hà Lan từ những năm 1970. Sau khi trở về nước, ông này bị toà án Amsterdam cáo buộc làm gián điệp hạt nhân. Tuy nhiên, do không đủ bằng chứng, toà tuyên ông được trắng án.
Ông Abdul Khan thừa nhận đã dùng kinh nghiệm nhiều năm làm việc tại một số dự án tương tự ở châu Âu cũng như các mối quan hệ với các hãng sản xuất để chế tạo máy ly tâm cho nước nhà.
Cũng theo các nguồn tin, ông Khan từng tới thăm Iran.
(Hoài Linh - Theo Reuters)
