Một nhóm các quan chức cao cấp Liên minh châu Âu (EU) bao gồm Ngoại trưởng Anh Jack Straw, Ngoại trưởng Pháp Dominique de Villepin và Ngoại trưởng Đức Joschka Fischer đêm qua (20/10) đã tới Thủ đô Tehran bắt đầu các cuộc hội đàm với nhà lãnh đạo nước này. Đây được coi là nỗ lực cuối cùng nhằm xoa dịu cuộc khủng hoảng xung quanh chương trình hạt nhân của Iran.

Theo dự kiến, các quan chức EU sẽ đưa ra đề nghị hợp tác với Iran để triển khai chương trình hạt nhân hoà bình nếu nước này đáp ứng yêu cầu của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), tức là, cho phép các cuộc thanh sát kỹ những cơ sở hạt nhân.

Phát biểu với các phóng viên tại sân bay Tehran, Ngoại trưởng Đức Fischer nói: "Chúng tôi sẽ tiến hành hội đàm và tôi hy vọng các cuộc hội đàm sẽ thành công. Giải pháp của IAEA đã áp đặt những yêu cầu nghiêm ngặt đối với Iran và đây chính là biện pháp giúp Tehran chứng tỏ rằng nước này đang hợp tác. Mục đích của chuyến đi là khuyến khích Iran thực hiện điều đó".

Được biết, 3 vị ngoại trưởng sẽ gặp Ngoại trưởng Iran, Kamal Kharrazi trước tiên, sau đó sẽ tiến hành hội đàm với Chủ tịch Hội đồng An ninh quốc gia tối cao, Hassan Rohari trước khi tiếp kiến Tổng thống Khatami.

Theo các nhà ngoại giao, Pháp, Đức và Anh đã có một nỗ lực chung bí mật nhằm thuyết phục Iran ký nghị định thư. Người ta tin rằng cả ba đã đưa ra đề nghị hỗ trợ Iran về kỹ thuật để đổi lại sự hợp tác của nước này. Rõ ràng 3 vị ngoại trưởng EU không mạo hiểm tiến hành một chuyến đi quan trọng như vậy nếu không đạt được một sự hiểu biết chung từ trước.

Tuy nhiên, các nhà ngoại giao cũng cho rằng không phải tất cả những vấn đề nổi bật đều đã được giải quyết từ trước cuộc hội đàm. Một số nguồn tin cho biết vấn đề chính tại cuộc hội đàm lần này sẽ là làm thế nào để đạt được một thoả thuận về việc làm giàu uranium.

IAEA đã kêu gọi Iran chấp nhận các cuộc thanh sát kỹ lưỡng của LHQ bằng cách ký một nghị định thư bổ xung Hiệp ước Cấm phổ biến hạt nhân (NPT). Cơ quan này cũng đang tìm cách xác minh những dấu vết về uranium giàu được thanh sát viên tìm thấy tại một cơ sở hạt nhân Iran hồi đầu năm.

Hôm 19/10, nhà lãnh đạo Iran Khatami cho biết Iran sẽ "làm bất cứ điều gì cần thiết để giải quyết vấn đề", với điều kiện Iran có được công nghệ hạt nhân mà nước này đã bị khước từ do lệnh cấm vận quốc tế.

(Huyền Trang - Theo BBC, The Guardian)