Đổi ngược vai trò, giờ đây Hillary làm Ngoại trưởng, tiếp xúc với lãnh đạo các nước, còn Bil Clinton, chồng bà, cựu Tổng thống thì làm gì?

Bill Clinton thích mua sắm

Vào một ngày tháng 3 tại một cửa hàng bán đồ thủ công tại Lima, thủ đô của Peru, cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton đang lùng tìm quà tặng cho vợ và các nữ nhân viên ở nhà. Trước đó, ông vừa có bài phát biểu tại một trường đại học và tham dự lễ khai mạc một chương trình giúp đỡ người dân nghèo Peru. Hiện, Bill đang ngắm nghía một chuỗi hạt với một viên đá màu xanh lục.

Chôn chân trong cửa hiệu, cựu Tổng thống Mỹ đảo mắt khắp các kệ hàng đựng đầy những sản phẩm bằng gỗ khắc, nữ trang và tượng nhằm tìm thứ gì đó đặc biệt cho vợ. "Hillary thường mong chờ tôi trở về nhà dù là tôi đi bất cứ đâu. Tuy nhiên, tôi sợ rằng hiện giờ tôi chỉ là nhân vật thứ yếu so với bất kể nhà lãnh đạo thế giới nào mà cô ấy vừa gặp", Bill ngượng nghịu nói cùng với một nụ cười.

Hillary Rodham Clinton, Ngoại trưởng Mỹ, trên thực tế, cũng vừa trở về sau chuyến công du tới Mexico. Ngay sau khi vừa đặt chân xuống máy bay, bà đã mau chóng lao tới Nhà Trắng để giúp thông báo về chiến lược chiến tranh mới. "Tôi nhìn thấy Hillary trên CNN, cô ấy đứng sau Tổng thống Obama lúc nói về Afghanistan. Sau đó, Hillary tới Dallas có việc gì đó, tôi cũng không biết tại sao".

Bill đã nhìn thấy một chiếc vòng màu lam. "Hillary thích màu ngọc lam", Bill nói trong khi chạm tay vào món đồ. Ông quyết định mua nó.

Trong những chuyến đi từ thiện, diễn thuyết và đánh bóng di sản khắp nơi trên thế giới, Bill Clinton trở thành một khách hàng thường xuyên của các cửa hàng thủ công toàn cầu và cựu Tổng thống Mỹ có thể nói cho bạn biết, cửa hàng nào là tuyệt nhất ở HongKong hoặc Arusha. "Nếu các nhân viên của bạn là nữ và những người thân trong gia đình bạn cũng là phụ nữ, bạn chỉ cần mua thứ gì bạn thích và đem về nhà, rồi nghĩ xem đưa cho ai món gì", Bill kể kinh nghiệm.

Chủ hiệu chỉ cho Bill Clinton một loạt túi đeo vai. Ông chọn một chiếc mà ông cho là sẽ rất hợp với Frank Giustra, một người bạn của ông, để người này tặng cho bạn gái. Sau nửa giờ, Bill quay lại đoàn xe và đi tới một hiệu ăn nằm gần khu đổ nát của người Inca cùng với đoàn tùy tùng.

Bill trông có vẻ mệt mỏi sau khi bay cả đêm từ New York tới Peru, khi mà trước đó ông đã có một ngày mệt nhoài với vô số các hoạt động. Hơn 8 năm sau khi rời nhiệm sở và sau gần 5 năm trải qua ca mổ tim, Bill, ở độ tuổi 62, trông già hơn bất cứ Tổng thống Mỹ nào kể từ những năm 1990. Tuy nhiên, ông vẫn còn tráng kiện và minh mẫn hơn bất cứ một người nào cùng tuổi.

Tay trái của Bill hơi run khi ăn tối như nó sẽ run vào cuối ngày. Việc này từng khiến Bill lo lắng và khiến ông phải đi kiểm tra xem có bị Parkinson hay không. Nhưng, kết quả lại không phải, bác sĩ cho biết, đó là hậu quả của việc ký quá nhiều trong các năm vừa qua.

Nhường bước chứ không núp bóng

Vào cuối cuộc hành trình 3 ngày đi qua Peru và Colombia để kiểm tra những chương trình được Quỹ William J Clinton Foundation tài trợ, phóng viên Peter Baker phóng viên Nhà Trắng cho biết, ông thấy chuyến đi hiện nay của Bill rất giống với chuyến đi của Hillary khi bà còn là đệ nhất phu nhân. Khi Peter nói điều này với Bill, cựu Tổng thống này cười và nói: "Chúng tôi đảo vai trò của nhau".

Một ngày trong cuộc hành trình, Bill đứng tại một sân bay ở Colombia, cố gắng ấn chặt điện thoại vào tay. "Điểm tệ duy nhất khi Hillary làm ngoại trưởng đó là tôi không thể luôn luôn nắm giữ được cô ấy. Họ thay đổi số điện thoại của Hillary liên tục và điện thoại của cô ấy cũng không hoạt động khi ở trong tòa nhà Bộ Ngoại giao".

Sau khi hết nhiệm kỳ và trở thành phu quân Ngoại trưởng Mỹ, Bill Clinton cố gắng định hình vai trò và tìm ra chỗ đứng của mình trong thời đại Obama. Ông chấp nhận một số hạn chế mà chính phủ mới áp đặt với các hoạt động của mình. Tuy nhiên, Bill vẫn đi khắp thế giới, thúc đẩy các chương trình làm từ thiện ưa thích, thu thập những hóa đơn diễn thuyết lên tới 6 con số, ăn tối với các nhà lãnh đạo nước ngoài và một lần nữa lại có cách phát biểu riêng với công chúng Mỹ. Gần đây, ông đồng ý làm đặc phái viên của LHQ về vấn đề Haiti.

Cùng lúc, ông cố gắng tôn trọng một ranh giới nhất định với chính quyền mới. Thỉnh thoảng, Bill cũng gửi ghi nhớ tới cố vấn an ninh quốc gia Jim Jones. Ông nói chuyện với phó Tổng thống Joe Biden mỗi tuần một lần nhưng không đàm đạo thường xuyên với các trợ lý cũ như Rahm Emanuel, Larry Summers và Carol Browner, những người hiện giữ vị trí cao trong bộ máy ở Nhà Trắng của Obama. Gặp gỡ những người xung quanh Obama nhưng Bill lại để Obama một mình. Bill cho hay, ông chỉ nói chuyện với đương kim Tổng thống Mỹ đúng một lần kể từ khi Obama nhậm chức.

"Tôi cố tránh khỏi đường đi của họ. Tôi còn vô khối việc để làm. Tôi có cuộc sống bận rộn. Nếu có ý tưởng nào mà tôi nghĩ rằng sẽ giúp ích được cho họ, tôi sẽ chuyển giao", Bill kể.

Cho tới giờ, cựu Tổng thống cố gắng tránh gây rắc rối cho chính quyền mới. Trước khi Hillary được chọn làm Ngoại trưởng, một số cố vấn của Obama lo ngại và cho rằng phải đưa ông cựu Tổng thống Bill Clinton hay lang thang vào một chiếc lều. Tuy nhiên, trước sự ngạc nhiên của họ, cho tới giờ, Bill Clinton chưa làm gì khiến mọi việc của Obama trở nên rắc rối.

Bận rộn với cuộc sống riêng

Không giống hầu hết các đời Tổng thống trước, khi còn tại nhiệm Bill Clinton không có nhà riêng để về nghỉ ngơi. Ông đã rất hào hứng kể về ngôi nhà mới và mọi việc tạo dựng tổ ấm đều được Bill đề cập tới với từ "tôi" thay vì "chúng tôi". "Tôi yêu nơi này, tôi đã đổ nhiều công sức vào nó", Bill Clinton nói về ngôi nhà chỉ dành để nghỉ ngơi ở Chappaqua.

Cả Bill lẫn Hillary đều là những người vô cùng bận rộn. Hai người chỉ sống với nhau khi thời khóa biểu cho phép. "Khi Hillary tới Chappaqua, chúng tôi ít khi giao tiếp với mọi người. Thông thường, khi tới đây, Hillary chỉ muốn nghỉ ngơi". Dù là thường xuyên nói chuyện với nhau qua điện thoại, đôi khi, vợ chồng nhà Bill Clinton vẫn mất dấu của nhau.

Bill kể, Hillary từng nói với bạn của ông là Mark Landler rằng bà không biết ông ở tòa nhà Empire States cho tới khi thấy truyền hình đưa tin. Cặp vợ chồng siêu bận rộn này dành phần lớn thời gian trên máy bay, vợ là trên các chuyến bay do không lực Mỹ cung cấp, chồng thì do những người bạn giàu có trao cho. Trong chuyến đi Nam Mỹ mới đây, Bill đi cùng Frank Giustra trên chiếc máy bay MD-87 sang trọng có phòng tắm dát vàng và những bức tranh nổi tiếng trên tường.

Hiện nay, dường như Bill Clinton không cần đám đông hâm mộ như ông vẫn quen khi còn tại nhiệm. Nhà cựu lãnh đạo này hiện vẫn thu hút được sự chú ý của mọi người trên đường và ông vẫn vui mừng bắt tay những người gặp gỡ trên đường đi.

Trong một lần bắt máy bay ở Medellin, Bill vẫn đứng chụp ảnh cùng nhân viên an ninh một cách đầy ý thức như ông từng làm trong mỗi chặng dừng chân khi còn tại nhiệm. Bill có vẻ mệt mỏi và không hứng thứ, song ông không hề phàn nàn. Khi leo lên thang để chuẩn bị bay, Bill nhận thấy còn vài người khác. "Các bạn có trong ảnh chưa", Bill hỏi, rồi quay sang một trợ lý nói: "Những người kia chưa có trong ảnh". Ông quay xuống thang và chụp ảnh cùng mọi người lần nữa.

• Hoài Linh (Theo Times)