Gần đây hai nước Trung Mỹ vì mấy vấn đề chủ yếu: Mỹ bán cho Đài Loan 6,4 tỷ USD vũ khí, Tổng thống Mỹ Obama hứa gặp nhà tu hành Đạt Lai Lạt Ma ... mà xẩy ra những cuộc tranh cãi gay gắt chưa từng có. Tuy vậy mấy ngày gần đây phản ứng của Trung Quốc đại lục đã có chiều hướng giảm bớt. Liệu những xung đột này có thể kết thúc được không? Nếu không, quan hệ hai nước sẽ diễn biến ra sao?

Tờ Daily Telegrap Anh ngày 8/2 trong bài viết “trò chơi còn tiếp diễn hay trò chơi sẽ kết thúc” đã cho rằng cuộc tranh cãi này rất có thể kết thúc trong tương lai, bởi vì Đạt Lai Lạt Ma không thể trường sinh bất lão, người kế nhiệm ông không thể có ảnh hưởng quốc tế lớn như ông đã có.

Các Tổng thống Mỹ sau này chưa chắc đã cần phải gặp Đạt Lai đời sau, và như vậy “trò chơi” này sẽ không còn nữa.Thế nhưng nếu Mỹ bán máy bay chiến đấu F-16 cho Đài Loan thì cuộc tranh cãi sẽ còn tiếp tục.

Tạp chí “Chính sách ngoại giao” của Mỹ có bài viết cho rằng, Mỹ nên chú ý đến quan hệ cùng tồn tại giữa Trung Quốc và Mỹ, mà đừng nên chú ý quá nhiều tới việc ai chiếm ưu thế hơn ai. Một Đài Loan nho nhỏ chỉ có khả năng nho nhỏ trong việc cung cấp ưu thế chiến lược cho Mỹ. Mỹ chẳng cần vì Đài Loan mà phải đánh nhau.

Tuy nhiên tờ “Nhật báo phố Wall” lại cho rằng con đường quan hệ của hai nước trong tương lai là gập ghềnh khúc khuỷu mà cơ hội cải thiện lại rất ít, bởi vì chính quyền Obama đã  ngày càng chịu không nổi Trung Quốc trong nhiều vấn đề nhạy cảm và thái độ không hợp tác với Mỹ.

Có nhà nghiên cứu Trung Quốc cho rằng, mấy tháng nay nước Mỹ tập trung ra bài bởi vì họ phản cảm trước những “ngạo mạn” của Trung Quốc .

Nhìn chung nhiều học giả cho rằng khó có khả năng phát sinh “chiến tranh lạnh mới” giữa hai nước, bởi vì cả hai đều không có ý định đó và cũng chưa đủ khả năng, hơn nữa môi trường quốc tế cũng không cho phép có sự thụt lùi này.Có khả năng vào nửa cuối năm tinh hình có thể yên ắng lại.

• D.Q.A (gt)