Mở đầu thông điệp liên bang, Tổng thống Barack Obama nói, nước Mỹ đang bị thử thách và phải đáp lại lời kêu gọi của lịch sử. Phát biểu sáng nay là thông điệp liên bang đầu tiên của Obama kể từ khi nắm quyền Tổng thống cách đây một năm. 

Ảnh AP

Obama đã đề cập tới những thời kỳ khó khăn trong lịch sử Mỹ nhưng tuyên bố, nước này vẫn đang thắng thế vì "chúng ta chọn cách tiến về phía trước với tư cách là một quốc gia, một dân tộc".

"Lại một lần nữa, chúng ta bị thử thách. Lại một lần nữa, chúng ta đáp lại lời kêu gọi của lịch sử", Obama nói. Nhà lãnh đạo này đã đề cập tới thời kỳ khó khăn của Mỹ hồi Thế chiến II và sự sụp đổ của thị trường chứng khoán năm 1929.

Tổng thống Obama đã nhận được sự chào đón nồng ấm từ các nghị sĩ của cả hai đảng trong Quốc hội. Ông nhận được tràng vỗ tay đầu tiên khi nói, chưa bao giờ tràn ngập hy vọng về tương lai nước Mỹ hơn tối nay.

Về kinh tế Mỹ, người đứng đầu nước Mỹ nói, ông đảm nhiệm chức Tổng thống cách đây một năm trong bối cảnh nước Mỹ đang tham gia hai cuộc chiến, kinh tế đất nước lâm vào khó khăn do suy thoái trầm trọng, hệ thống tài chính bên bờ sụp đổ và chính phủ ngập sâu trong nợ nần và sự tàn phá vẫn còn đó.

"Cứ 10 người Mỹ lại có một người không tìm được việc làm. Nhiều doanh nghiệp phải ngừng hoạt động. Giá trị đất đai bị sụt giảm. Các thành phố nhỏ và cộng đồng ở vùng nông thôn bị ảnh hưởng nặng nề. Với những ai từng chứng kiến cảnh nghèo đói, cuộc sống của họ trở nên khó khăn hơn bao giờ hết", Obama nói.

Tổng thống Mỹ khẳng định, "tôi biết những lo lắng của các bạn lúc này. Điều đó không có gì mới. Những cố gắng đó chính là lý do tôi ra tranh cử Tổng thống". Ông chủ Nhà Trắng tuyên bố: "Tôi sẽ không rút lui" và rằng, "cơn bão tồi tệ nhất đã qua".

Obama tuyên bố, ông sẽ tiếp tục theo đuổi dự luật mới về việc làm. "Hạ viện đã thông qua một dự luật việc làm...và tôi sẽ kêu gọi Thượng viện cũng làm như vậy".

Nhà lãnh đạo này cũng lên tiếng bảo vệ gói cứu trợ tài chính cho các ngân hàng, vốn gây ra nhiều tranh cãi. Ông nói, đó là cần thiết để cứu nền kinh tế.

"Khi tranh cử Tổng thống, tôi cam kết sẽ không chỉ làm những việc được ưa chuộng mà làm cả những việc cần thiết. Nếu chúng ta cho phép hệ thống tài chính sụp đổ, tỷ lệ thất nghiệp hiện nay sẽ là gấp đôi. Sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp phải đóng cửa. Nhiều gia đình sẽ mất nhà hơn".

Obama nói, vấn đề thâm hụt ngân sách cần được giải quyết. "Bắt đầu từ 2011, chúng ta chuẩn bị đóng băng chi tiêu chính phủ trong 3 năm".

Obama cam kết, tăng trưởng việc làm sẽ là ưu tiên cao nhất của ông và kêu gọi Quốc hội đang bị chia rẽ hãy cùng hợp tác về kế hoạch kích thích chi tiêu mới cũng như cứu viện kinh tế trong giai đoạn ngắn. Tổng thống Mỹ cam kết sẽ tiếp tục theo đuổi những thay đổi dài hạn về y tế, năng lượng, giáo dục....

"Thay đổi diễn ra chưa đủ nhanh", Obama phát biểu trước các nghị sĩ đang ngồi chật ở Quốc hội và trước hàng triệu khán thính giả. "Tôi sẽ không chấp nhận nước Mỹ đứng ở vị trí thứ 2". "Có thể có khó khăn, các cuộc tranh luận có thể xảy ra bất đồng nhưng đây là lúc cần nghiêm túc giải quyết những vấn đề làm ảnh hưởng tới sự phát triển của nước Mỹ". 

Về vấn đề y tế, Obama yêu cầu các nghị sĩ tiếp tục ủng hộ cuộc cải tổ của ông, vốn đang bị đe dọa nghiêm trọng tại Quốc hội, và chống lại sự cám dỗ của giải pháp thay thế đối với những thay đổi mà ông mong muốn. "Đừng từ bỏ cải tổ. Không từ bỏ vào lúc này khi chúng ta đang ở gần nó".

Đề cập tới sự nóng lên của toàn cầu, Tổng thống Mỹ kêu gọi Thượng viện thúc đẩy nỗ lực về chống biến đổi khí hậu trong khi thừa nhận có sự bất đồng sâu sắc về dự luật cắt giảm khí carbon.

Obama đọc thông điệp liên bang tại Quốc hội (Ảnh CNN)

Về vấn đề an ninh, Obama nói, "cuộc chiến tại Iraq đã chấm dứt và toàn bộ binh sĩ của chúng ta đang trở về nhà".  Tổng thống Mỹ nêu chi tiết những thách thức mà Mỹ phải đương đầu ở Afghanistan. "Những ngày sắp tới sẽ có nhiều khó khăn. Tuy nhiên, tôi tự tin rằng chúng ta sẽ chiến thắng".

Người đứng đầu nước Mỹ cũng thông báo một số thành công trong cuộc chiến chống khủng bố. Đó là thêm nhiều tên khủng bố Al Qaeda đã bị tiêu diệt trong năm 2009.

Liên quan tới thỏa thuận mới nhằm thay thế Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược với Nga, Tổng thống Obama xác nhận, Washington và Moscow đang hoàn tất thương thuyết.

Nhà lãnh đạo này cũng hứa hẹn sẽ làm việc với Quốc hội trong năm nay để hủy bỏ lệnh cấm người đồng tính nam và nữ không được phục vụ cho quân đội.

Về những bất hòa chính trị, Obama nói, "Dân chủ tại một đất nước 300 triệu dân có thể rất huyên náo, lộn xộn và phức tạp. Khi bạn cố gắng làm những việc lớn và tạo ra thay đổi lớn, nó khích động sự say mê lẫn tranh cãi".

Obama thừa nhận, chính quyền của ông gặp một số trở ngại về chính trị, nhưng "sự quyết tâm và lạc quan" sẽ giúp ông tiếp tục chiến đấu.

Khi đọc thông điệp liên bang tại Quốc hội hôm nay, khi mới bước vào khán phòng, các đảng viên Cộng hòa đã hoan hô Obama song sự chào đón nồng nhiệt lưỡng đảng này đã mau chóng mất hút. Sau khi phát biểu về vấn đề cắt giảm thuế, Obama từng phải nói: "Tôi cho rằng mình đáng nhận được những tràng vỗ tay về vấn đề này" khi không một đảng viên Cộng hòa nào đứng lên hoan hô.

Kết thúc thông điệp liên bang, Obama khẳng định: "Chúng ta không rút lui. Tôi không rút lui. Hãy nắm bắt thời điểm này để bắt đầu một cái mới, để thực hiện ước mơ và củng cố đất nước hơn nữa".

Bài phát biểu của Obama được thực hiện sau khi đảng Dân chủ mất đi một ghế quan trọng ở Thượng viện. Thất bại này đặt chương trình lập pháp của Tổng thống vào đe dọa. 

• Hoài Linh (Theo AP, CNN, BBC)