Họ nằm đó, chồng chất lên nhau, đàn ông, đàn bà, và trẻ nhỏ với mọi tư thế. Mỗi ngày, số người chết lại gia tăng.

Cánh tay một tử thi bên cạnh mồ chôn tập thể ở thủ đô của Haiti. (Ảnh: AP)

Và mỗi ngày, số người chết lại gia tăng.

"Riêng hôm qua, tôi đã nhận được 10.000 thi thể”, Foultone Fequiert, 38 tuổi, người điều khiển một chiếc máy xúc tại một trong những ngôi mộ lớn cho biết. Anh trùm mặt bằng cả một chiếc áo dày nhưng dường như vẫn không thể chịu nổi mùi hôi thối bốc lên.

"Tôi thấy rất nhiều trẻ em, rất nhiều. Tôi không thể ngủ được, và nếu chợp mắt là lập tức thấy ác mộng”, anh nói.

Mặc dù cộng đồng quốc tế cam kết bằng mọi nỗ lực nhận dạng những nạn nhân thiệt mạng ở Haiti, và chôn cất họ ở những ngôi mộ nông để thân nhân sau này có thể tìm lại, tuy nhiên, các công nhân cứu hộ nhấn mạnh, đơn giản là không có thời gian để làm việc đó.

"Chúng tôi chỉ kịp gom các thi thể, rồi lấp đất lên”, Luckner Clerzier, 39 tuổi, người chỉ dẫn các xe tải tới những khu chôn người tập thể nói.

"Nếu chúng tôi có chụp hình họ thì cũng không thể nhận dạng được”, anh chỉ tay về phía một đống thi thể chồng chất, biến dạng, méo mó, sưng phồng dưới trời nóng nực. Những cánh tay, đôi chân của các nạn nhân khác nằm rải rác trên đất, xung quanh đống xác.

Theo Clerzier, công nhân đã bằng mọi cách tìm kiếm đầy đủ bộ phận thi thể, nhưng dường như đây là điều không thực hiện được. "Có quá nhiều”, anh nói.

Một phóng viên AP ước tính, có khoảng 15 khu mộ ở địa điểm của Clerzier. Mỗi nấm mộ cao 5 mét, đào sâu 8 mét, và rất rộng. Ở một bãi đất lớn, nơi Fequiert đang làm việc, ba chiếc máy xúc mải miết hoạt động, cào bới lòng đất, để ngôi mộ có thể chất thêm nhiều tử thi nữa.

Khi được hỏi khu này có thể chôn bao nhiêu người, Fequiert chỉ tay ra phía xa trả lời: “Họ ở khắp mọi nơi dưới chân chúng tôi”.

Titanyen, một vùng đất khô cằn ít người, trước đây từng dùng để chôn các thi thể không có người thừa nhận.

Chưa thể ước tính có bao nhiêu nạn nhân động đất nằm ở trong các ngôi mộ lớn, nhưng Chính phủ Haiti nói rằng, họ đang “xếp chỗ” cho khoảng 80.000 người chết trong trận động đất 12/1 - cơn địa chấn huỷ diệt ước tính cướp đi sinh mạng của 200.000 người.

Việc chôn cất hàng đống tử thi vào những khu mộ tập thể lớn đang gây tranh cãi. Hai chuyên gia từ Uỷ ban Chữ thập đỏ Quốc tế yêu cầu chính quyền Haiti tuân thủ các quy định chôn người để gia đình họ sau này có thể nhận diện và tìm lại. Thủ tục bao gồm chụp hình quần áo, trang sức, những dấu vết đặc biệt trên thi thể, ghi chép nơi tìm thấy thi thể cũng như nơi chôn cất.

Các lãnh đạo tôn giáo thì còn chỉ trích mạnh mẽ hơn. Theo họ, khái niệm mồ chôn tập thể là điều nguyền rủa với đức tin của người Haiti. Người Haiti rất coi trọng việc chăm sóc mồ mả, để người còn sống có thể tưởng nhớ và gần gũi với người đã khuất.

Chỉ số ít nạn nhân được chôn cất đúng nghi lễ. Những tử thi không được thu gom thậm chí còn bị thiêu ngay trên đường phố. Các quan chức khẳng định, họ rất biết sự nhạy cảm liên quan tới đức tin và mong muốn của các gia đình trong việc tìm thấy tử thi người thân, nhưng họ khẳng định là không còn chọn lựa bởi còn phải chôn cất hàng chục nghìn thi thể khác.

Tại nghĩa trang chính ở thủ đô Haiti, có băng treo dòng chữ: “Không còn chỗ, không thể nhận thêm thi thể nào”.

• Kỳ Thư (Theo AP)