- Từ đầu năm đến nay, TP.HCM đã có hơn 1.000 người mắc sốt xuất huyết phải nhập viện (đông gấp đôi cùng kỳ năm ngoái). Đáng ngại là nhiều ca nặng và bệnh tấn công cả trẻ sơ sinh 3 - 6 tháng tuổi.
Những ca sốt xuất huyết độ 3 đang cấp cứu tại khoa Nhiễm - BV Nhi Đồng II ngày 20/2 (Ảnh: H.Cát)
Tại BV Nhi Đồng II, trung bình mỗi ngày có 20 - 30 bệnh nhi mắc bệnh sốt xuất huyết. Riêng ngày 20/2, khoa Nhiễm có đến 25 bệnh nhân nhi đang điều trị sốt xuất huyết. 1/5 trong số đó mắc sốt xuất huyết độ 3 đang nằm trong phòng cấp cứu của khoa.
Độ tuổi mắc bệnh nhiều nhất nằm trong khoảng từ 5 - 10 tuổi, nhưng vẫn có những trẻ sơ sinh vừa mới 3 - 6 tháng.
"So với cùng thời điểm năm 2007, số lượng bệnh nhi sốt xuất huyết tăng khoảng 1,5 lần. Điều đáng lo ngại hơn cả, ca nặng chiếm tỷ lệ cao," BS. Trần Thị Thuý, Phó khoa Nhiễm - BV Nhi Đồng II, nói.
BS. Thuý cho biết, bệnh nhân chủ yếu tập trung ở các quận như quận 7, quận Tân Bình, thậm chí có cả những bệnh nhân ở ngay đường Lý Tự Trọng, quận 1.
"Môi trường ngày càng ô nhiễm, vệ sinh kém, cũng như khí hậu thất thường phải chăng là một trong những nguyên nhân khiến cho sự phát triển và sinh sản của muỗi cũng biến đổi theo?" - BS. Thuý đặt nghi vấn như vậy trước tình hình sốt xuất huyết diễn tiến khá nghiêm trọng khi miền Nam mới vừa vào mùa khô.
Xác lăng quăng trắng xoá trên một đoạn cống nhỏ ngay sát vách nhà dân ở tổ 50, phường 15, quận 8. Ảnh chụp ngày 20/2 (Ảnh: H.Cát)
Mải Tết quên... sốt xuất huyết
Theo nhìn nhận của một số nhà chuyên môn, ngành Y tế TPHCM, do tập trung vào các công tác chuẩn bị Tết Nguyên Đán mà bỏ quên "muỗi" trong khoảng 10 ngày, nên dịch muỗi phát sinh dữ dội từ sau Tết đến nay. Môi trường để muỗi sinh sản chủ yếu do nước đọng, ao tù, kênh rạch tắc nghẽn... tập trung ở 7 quận: 4, 8, 12, Bình Thạnh, Gò Vấp, Tân Bình và Tân Phú.
BS. Đặng Thế Hệ, Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng Quận 8, cho biết tình hình sốt xuất huyết tại quận này đang có chiều hướng gia tăng, tập trung chủ yếu tại phường 2 (5 ca), 5 (7 ca), 15 (12 ca), 16 (3 ca).
"Tháng 1/2008, quận 8 có 43 ca sốt xuất huyết, tăng 11 ca so với tháng 1/2007. Mô hình dịch chủ yếu là do nước ứ đọng, ngập úng vì triều cường," BS. Hệ nói.
Anh Lưu Ngọc Trường Sơn, tổ trưởng tổ dân phố 53, phường 15, nói rằng ngay trong tổ của anh đã có 4 người bị mắc bệnh sốt xuất huyết, với 3 bệnh nhi. Những người mắc bệnh sốt xuất huyết này lại nằm trong 3 nhà liền vách nhau.
"Vệ sinh của tổ tôi rất tốt, đường hẻm sạch sẽ, nhưng không hiểu sao lại có bệnh nhân sốt xuất huyết. Muỗi di chuyển từ đâu tôi không biết," anh Sơn băn khoăn.
Ổ dịch sát vách
Ngay trong đợt kiểm tra thực địa đầu tiên vào ngày 20/2 tại quận 8, đoàn kiểm tra của Sở Y tế TP.HCM đã phát hiện những "ổ dịch bệnh" ngay sát vách nhà dân.
"Khi nào tổ trưởng hô hào, người dân xung quanh mới đi dọn vệ sinh,: chị Nguyễn Thị Đông, tổ 57, phường 15, quận 8 nói. (Ảnh: H.Cát)
Ngay tại tổ dân phố 50 - phường 15, có một ngôi nhà hoang nước ngập, rác rưởi trôi nổi. Trên những ao rau muống, bèo tấm, nước tù đọng, xác lăng quăng nổi trắng vì đội phòng chống dịch của phường thả Abate (một loại hóa chất diệt lăng quăng).
"Nhiều muỗi là do nước sinh hoạt của toàn bộ khu vực này không có đường thoát mà ứ lại. Nước thoát chậm và ngập lâu như thế là vì công trình dự án xây dựng chung cư tái định cư Rạch Lào, đã bít hết đường kênh thoát nước trong khu dân cư ra kênh Rạch Lào, kênh Tàu Hũ" - bà Trương Mỹ Hạnh, đường Lưu Hữu Phước, quận 8, than phiền.
Còn tại tổ dân phố 55 - phường 15, người dân bàng quang phơi quần áo và các vật dụng khác trên những dòng nước cống lộ thiên, nước đen ngòm, bốc mùi xú uế nồngnặc.
"Mấy bữa trước muỗi dữ lắm, đốt người cả ban ngày lẫn ban đêm. Rồi mấy người trên trung tâm y tế dự phòng xuống xịt thuốc, nên 2 - 3 bữa này đỡ lắm," chị Nguyễn Thị Đông, thợ may ở số nhà 8/2 Nguyễn Sĩ Cố - Tổ 57, Phường 15, Quận 8 nói.
Trước nhà chị Đông là một dòng "kênh" nhỏ chạy vòng quanh khu phố khoảng 200m, nước đen thui, rác rến trôi lềnh bềnh... Nói về công tác dọn vệ sinh thường xuyên, chị cho biết, khi nào tổ trưởng thấy rác nhiều quá, hô hào thì mọi người quanh đó mới đi dọn dẹp.
Còn thi thoảng, những người bán cá lại đến đây để vớt từng thùng, từng thùng lăng quăng cho cá ăn. Bên y tế trước đó chỉ xử lý kỹ thuật, phun thuốc hay thả Abate trên những dòng nước chưa được dọn rác
Ngay trong khu vực tổ 53, đoàn kiểm tra phát hiện một khu đất trống khoảng chừng 80m2 trở thành một bãi rác chúng của các nhà xung quanh.
"Nước lấp xấp cộng với vật phế thải như ở đây chính là nguy cơ vô cùng lớn gây thành dịch sốt xuất huyết cho khoảng 800 - 900 hộ dân xung quanh phường 15," BS. Phan Văn Nghiệm, Trưởng phòng Nghiệp vụ Y - Sở Y tế TP.HCM cảnh báo.
Xung quanh khu đất hoang này, còn có những khu nghĩa địa, nằm sát khu dân ở. Tại đó, người dân chất đống đủ thứ xà bần, những thứ bỏ đi, dơ bẩn. BS. Phan Văn Nghiệm lo ngại, trước tình hình này, muỗi không xuất hiện, thì cũng sẽ phát sinh dịch chuột.
"Tuy tổ dân phố, phường và quận đã chủ động phun xịt thuốc trên diện rộng. Nhưng đây chỉ là biện pháp tình thế và chưa dứt điểm được dịch muỗi. Người dân không tự cải thiện môi trường xung quanh khu vực nhà ở, kể cả vứt rác kế nơi sinh hoạt. Còn đối với khu vực liên quan đến công cộng như tại rạch Lào, UBND địa phương cùng với ngành y tế sẽ có kiến nghị ban Quản lý các công trình phải chịu trách nhiệm vệ sinh môi trường, khai thông dòng chảy hỗ trợ dân..." - BS Nghiệm nói.
Muỗi có thể sẽ gây ảnh hưởng trong vòng bán kính 400 - 800m. Công tác dự phòng đã làm giảm được mật độ muỗi trong vài ngày qua, nhưng nhiều nhất 10 ngày tới, một vòng đời mới của muỗi sẽ xuất hiện.
Nước ứ đọng, thoát chậm trên những ruộng rau muống, giữa các hộ dân tổ 50, phường 15, quận 8 (Ảnh: H.Cát) |
Nước ngập đen ngòm trong căn nhà hoang... và trên khu mồ mả ngay giữa khu nhà ở. (Ảnh: H.Cát) |
Khu đất trống khoảng chừng 80m2 trở thành bãi rác cho các nhà xung quanh. |
Nước lấp xấp, vật phế thải, cộng với lăng quăng là nguy cơ gây bùng phát nhiều loại dịch bệnh, trong đó có sốt xuất huyết. (Ảnh: H.Cát) |
Người dân vẫn bình thản phơi quần áo trên những dòng nước đen, hôi thối nồng nặc trước nhà. (Ảnh: H.Cát) |
-
Hương Cát