Ngành giáo dục không ngừng tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng đấu tranh chống nạn sách giáo khoa (SGK) giả, SGK phát hành trái tuyến. Để giúp người mua phân biệt được SGK thật, giả, TS. Nguyễn Đăng Quang - Phó Giám đốc Nhà xuất bản Giáo dục (NXB GD) đã hướng dẫn qua cuộc trả lời phỏng vấn.
Nếu như nhiều năm trước đây, việc in lậu SGK được tiến hành khá quy mô và rầm rộ, thì 1-2 năm trở lại đây, "phong trào" này có vẻ lắng xuống. Tuy nhiên, việc in lậu và phát hành trái tuyến SGK không phải là không có, mà có thể được thực hiện bằng những hình thức tinh vi hơn. Một tin mới nhận của NXB GD là Nguyễn Hữu Chiến (biệt hiệu Chiến "vẩu") - kẻ đã từng nhiều lần bị bắt về in lậu SGK của NXB GD, nay đã xuất hiện tại TP.HCM và tiếp tục in lậu sách của nhiều NXB khác. Như vậy, không thể loại trừ SGK của NXB GD không nằm trong "vòng ngắm" của Chiến. Vì vậy, khi mua SGK, các bậc phụ huynh cần chú ý tới những đặc tính "truyền thống" được thể hiện trên sản phẩm của NXB GD.
- Ông có thể cho biết, để mua được SGK thật, ngoài việc phải mua đúng tuyến, mua đúng địa chỉ (các công ty sách và thiết bị trường học), các bậc phụ huynh và học sinh cần chú ý những đặc điểm gì?
Sách thật của NXB GD được thể hiện ở giấy in, quy cách đóng sách, logo, mã số mã vạch, mã số sách, thông tin bản quyền, tem đặc chủng chống hàng giả, ký hiệu chống giả...
Giấy in ruột SGK năm 2003 của NXB GD cho HS tiểu học và các SGK nhiều màu được in trên giấy có độ tráng từ 800ISO. Giấy in bìa sách được sử dụng giấy couché trắng; riêng SGK HS từ lớp 3 và lớp 8 được dùng giấy couché đặc chủng được in chìm hoa văn màu xanh ở một mặt giấy với các hình tròn đan xen cùng logo của NXB GD. SGK của NXB GD không còn đóng kẹp theo kiểu cũ, mà được đóng lồng (đối với sách dày từ 84 trang trở xuống và khâu chỉ (hoặc phay gáy) vào bìa keo nhiệt (đối với sách dày trên 84 trang). Riêng SGK cho HS từ lớp 1 đến 9 bắt buộc phải khâu chỉ trước khi vào bìa. Tại các bìa 1, trang 1 và gáy tất cả SGK đều được in logo của NXB GD.
- Theo ông, các cuốn sách của NXB GD đều có mã số. Phần mã số gồm những ký hiệu gì, thưa ông?
Mã số của SGK gồm mã số xuất bản và mã số sách của NXB GD. Mã số xuất bản được in ở góc dưới trang trái của tất cả các cuốn sách, gồm 2 phần: Mã số thư viện gồm mã vạch phân loại sách của Cục Xuất bản, tên viết tắt của NXB GD và năm xuất bản. Phần số xuất bản gồm số giấy phép xuất bản và năm cấp giấy phép. Mã vạch in trên SGK của NXB GD tuân theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Mã số mã vạch (EAN) VN, mỗi tên sách có một mã vạch riêng. Trong phần mã số dưới mã vạch, sau mã số quốc gia (893) là mã doanh nghiệp NXB GD (4980), tiếp đến là 5 chữ số chỉ tên sách, chữ số cuối cùng (4) là số kiểm tra tự động. Như vậy, mã vạch nào trên ấn phẩm của NXB GD cũng đều giống nhau 7 chữ số đầu (8934980), chỉ khác nhau ở 6 số cuối. Mã vạch được in ở góc dưới bên trái của bìa 4.
- Nhiều năm gần đây trên các ấn phẩm của NXB GD đều được in tem đặc chủng chống hàng giả. Năm 2003, hình thức tem chống hàng giả có được cải tiến để phòng chống các cơ sở in tem giả với mục đích xấu không?
- Đúng là hiện nay 100% sản phẩm của NXB GD đều được dán tem chống hàng giả được in theo kỹ thuật đặc biệt chỉ dùng 1 lần. Đề phòng việc nhái nhãn tem, SGK in năm 2003 đều được dán tem chống hàng giả theo mẫu mới. Tem có hình tròn, đường kính 1,35cm (mẫu cũ) hoặc 1,6cm (mẫu mới), màu trắng bạc phản quang. giữa tem là logo NXB GD, bao quanh là nhiều dòng chữ (mẫu cũ) và 1 dòng chữ (mẫu mới) "Bộ Giáo dục và Đào tạo - Nhà xuất bản Giáo dục" theo vòng tròn đồng tâm. Mẫu tem cũ được sử dụng cho SGK in năm 2002 và sách tham khảo in năm 2003. Mẫu mới được sử dụng cho các SGK in năm 2003. Tem được dán ở bìa 4, bên trái hoặc bên trên giá sách, trong trưòng hợp đặc biệt có thể dán bên trên mã vạch.
- Ngoài việc dán tem chống hàng giả, năm nay SGK có được in ký hiệu chống giả không, thưa ông? Người tiêu dùng có thể nhận biết ký hiệu này qua những đặc điểm nào?
- Ký hiệu có hình tròn, đường kính 2cm, chính giữa là dấu cộng (+) được bao quanh bởi 5 vòng tròn đồng tâm gồm 2 vòng chữ NXB GD xen kẽ với 3 dòng mã của nhà in. Ký hiệu chống giả được in thống nhất màu đen ở tất cả các trang ruột phía góc trên của gáy sách. Trên tờ in cứ 4 trang sẽ có 1 ký hiệu chống hàng giả hình tròn, sau khi sách được đóng xén, chỉ thấy 1/4 hình tròn.
- Thưa ông, đã có thông tin xuất hiện tem giả chống hàng giả trên cuốn Atlas địa lý VN. Với những nỗ lực nói trên của NXB GD, liệu tình trạng SGK giả có xuất hiện trên thị trường không?
- Chúng tôi có thể khẳng định rằng, tem giả trên cuốn Atlas địa lý VN là tem giả chống hàng giả, không phải tem thật được in nối bản. Cho đến thời điểm này, chưa có SGK nhái sách của NXB GD trên thị trường. Tuy nhiên, nhiều tư thương thường mua sách của NXB GD rồi tẩy giá, in giá mới cao hơn vào sách, nên các bậc phụ huynh vẫn phải mua sách đúng địa chỉ của NXB GD (tại trường học, trong các công ty sách và thiết bị trường học) để tránh mua phải sách giá cao.
(Theo Lao Động)
