(VietNamNet) - ''Nên nhập sổ hộ khẩu vào chứng minh thư thành thẻ công dân'', ''quyết tâm thì làm được ngay''. Bà Lê Thị Nga, Uỷ viên chuyên trách Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội đã nói như vậy với VietNamNet trong giờ giải lao phiên họp sáng 8/6 của Quốc hội, cho ý kiến về dự án Luật cư trú.

- Xin bà cho biết lý do nhập hai loại giấy tờ đó?

Bà Lê Thị Nga phát biểu tại Quốc hội. Ảnh: QH

- Thứ nhất, rất tiện cho quản lý. Giảm bớt các khâu về con người, trình tự thủ tục. Bây giờ làm hộ khẩu và chứng minh thư, cũng là cơ quan công an nhưng hai trình tự khác nhau, hai cơ quan làm khác nhau... sẽ tồn tại bộ máy rất lớn.

Thứ hai, thuận tiện cho công dân. 6 thông tin đưa vào sổ hộ khẩu và chứng minh thư trùng nhau. Đó là họ tên, ngày tháng năm sinh, nguyên quán, nơi thường trú, dân tộc, tôn giáo. Về cơ bản những thông tin trên giấy chứng minh nhân dân đủ cho một công dân đi xuất trình các nơi.

Thử kiểm tra tất cả chứng minh nhân dân hiện nay, nơi thường trú rất nhiều người không đúng vì thực tế đã thay đổi. Nhưng Ban soạn thảo Luật cư trú (Bộ Công an) nói rằng chứng minh thư có tính ổn định lâu dài thì rất mâu thuẫn.

- Vì sao Ban soạn thảo không chấp nhận đề xuất của bà?

- Đây là dự luật đưa ra Quốc hội lấy ý kiến lần đầu. Chấp nhận hay không chưa rõ. Thế nhưng cách hỏi ý kiến của Chính phủ, theo tôi là chưa rõ ràng. Đối với một quốc gia quản lý cư trú của công dân là cần thiết. Nhưng quản thế nào, Chính phủ lại hỏi ý kiến theo hướng nhập chứng minh thư với hộ khẩu thành sổ cư trú.

Ngay bản thân tôi cũng không đồng ý thành một quyển sổ mà thành một tờ giấy nhỏ, gọi là thẻ công dân, gần như chứng minh thư để tiện cho sinh hoạt của dân. Tôi không nói rằng nhập hai cái đó thành một quyển sổ nhiều trang, rất bất tiện.

- Nếu cấp thẻ công dân, khi công dân thay đổi cư trú thì xử lý thế nào?

- Thẻ cấp cho anh thì phải có thông tin cá nhân a, b, c... Thông tin này động chứ không phải tĩnh. Ngày hôm qua anh đăng ký hộ khẩu ở Hưng Yên nhưng nay anh về Hà Nội, trong thẻ của anh không cần ghi đã ở Hưng Yên mà chỉ ghi đăng ký thường trú lại Hà Nội. Còn thông tin lý lịch của anh nằm lưu trong ''sổ'' của nhà nước. Việc nhập các dữ liệu lên máy tính, quản lý bằng dữ liệu điện tử là việc trong tầm tay, không có gì khó khăn cả.

Việc này tôi cho là mình có muốn làm hay không? Còn nếu quyết tâm thì làm được hoàn toàn! Giai đoạn chuyển đổi vất vả hơn cho cơ quan nhà nước thì mình cứ theo nguyên tắc, cái gì thuận lợi cho dân thì Nhà nước phải gánh cái khó. Cái đó liên quan đến tổ chức bộ máy, đến ngân sách, tôi cho quyết tâm thì làm được ngay chứ không cần phải giai đoạn quá độ.

- Bỏ hộ khẩu, dùng thẻ công dân, quản lý cư trú không còn theo hộ gia đình?

- Quyền nhân thân của tôi, tại sao lại liên quan đến hộ gia đình. Cư trú là việc của tôi, tại sao lại liên quan đến bố tôi? Chẳng lẽ tôi chuyển đi đâu cũng phải xin bố tôi cho cắt khẩu, nhập vào chỗ khác là không hợp lý.

Lấy hộ gia đình làm tiêu chí quản lý cư trú là không đúng trong giai đoạn hiện nay. Đó là tư duy quản lý trong thời kỳ bao cấp.

- Thực ra bức xúc nhất của dân về sổ hộ khẩu là những thứ ''đòi, ăn theo'' hộ khẩu. Chính là ở 380 văn bản đặt điều kiện hộ khẩu mà Bộ Công an nói?

- Thẩm tra dự án Luật cư trú, tôi đã nhiều lần đề nghị, 380 văn bản lấy hộ khẩu làm điều kiện quản lý nhà nước thì Chính phủ phải rà lại. Cái nào cần thiết thì duy trì, bất hợp lý thì bãi bỏ. Ví dụ hộ khẩu gắn với bầu cử là phù hợp. Nhưng để phân biệt đối xử về giá điện, lắp điện thoại... là không hợp lý.

Bây giờ nói 380 văn bản nhưng cụ thể ở lĩnh vực gì thì không ai chỉ ra. Ngay bản thân tôi đã từng yêu cầu đến lần thứ hai nhưng Chính phủ vẫn không có giải trình. Trong làm luật, không nên nói chừng. Một là oan cho người nọ, người kia. Hai là nói chừng mình quyết định không chính xác.

- Xin cảm ơn bà!

• Văn Tiến thực hiện