(VietNamNet) - Nhiều đại biểu QH khi thảo luận về Bộ luật dân sự (sửa đổi) sáng nay đều băn khoăn về tính khả thi của quyền hiến xác theo quy định của Dự luật.

Đại biểu thảo luận tại nghị trường

Nếu thân nhân người chết phản đối, khó thực hiện được quyền hiến xác

Đại biểu Đào Xuân Nay (Bình Thuận) cho rằng, quyền nhân thân, trong đó có quyền được hiến xác đưa vào Bộ Luật Dân sự sửa đổi là cần thiết. Tuy nhiên, nếu quy định như trong dự thảo, nghĩa là phải được sự đồng ý của thân nhân người chết về vấn đề này, thì việc hiến xác sẽ rất khó được thực hiện. Lý do: chỉ cần một trong những thân nhân của người chết phản đối là quyên hiến xác trở thành... vô hiệu lực.

Cùng quan điểm trên, đại biểu Sơn Thị Ánh Hồng (Trà Vinh) đề nghị: Chỉ nên quy định quyền hiến xác trong Bộ luật Dân sự với nguyên tắc chung, còn cụ thể nên để các văn bản dưới Luật điều chỉnh. Để tránh tình trạng việc hiến xác không thể thực hiện trong trường hợp thân nhân người chết phản đối, bà Hồng cho rằng, nên quy định trong Luật là nguyện vọng hiến xác của bản thân người chết phải được tôn trọng tuyệt đối.

Không yên tâm với giải pháp trên, đại biểu Giàng Văn Quẩy (Hà Giang) phân tích: Chúng ta không thể bỏ qua truyền thống của người Việt khi xác định quyền hiến xác trong Luật. Cá nhân nào đó có thể đồng  ý hiến xác nhưng gia đình họ không đồng ý thì chúng ta cũng không thể làm gì được.

"Về mặt phong tục, tâm lý, xác người chết đối với người còn sống rất thiêng liêng, nhất là ở các vùng dân tộc nên nếu bỏ qua ý kiến của thân nhân người chết trong chuyện hiến xác, sẽ gặp rất nhiều rắc rối khi thực hiện" - đại biểu Quẩy cảnh báo.

Để giảm bớt sự "rắc rối" và trở ngại trong việc thực hiện quyền hiến xác của cá nhân, đại biểu Nguyễn Viết Chức (Hà Nội) "hiến kế": Nên thay cụm từ "quyền hiến xác được thực hiện khi có sự  đồng ý của thân nhân người chết" bằng cụm từ "quyền hiến xác được thực hiện khi thân nhân người chết không phản đối".

Đại biểu Chức lý giải: Giữa đồng ý và không phản đối có sự khác nhau về mức độ. Chẳng hạn, hỏi vợ, chồng hoặc cha mẹ người chết có đồng ý quyết định hiến xác của người chết hay không, họ sẽ rất khó trả lời. Còn nếu hỏi có phản đối không sẽ dễ hơn về mặt tâm lý cho họ.

"Vì vậy, nên sửa lại là việc hiến xác bộ phận cơ thể người chết được thực hiện khi cha mẹ, người thân và con cái đã thành niên của người đó không phản đối" - đại biểu Chức đề nghị.

Nên quy định rõ mục đích, hình thức chơi hụi họ để tránh lợi dụng cho vay nặng lãi

Theo đại biểu Đào Xuân Nay, việc đưa quy định về hụi họ vào Luật là rất cần thiết, tuy nhiên, cần quy định chặt về mức lãi suất của hình thức này để tránh tình trạng lợi dụng hụi họ để cho vay nặng lãi.

Liên quan đến vấn đề này, đại biểu Sơn Thị Ánh Hồng, Trà Vinh cho rằng: Để ngăn chặn việc chơi hụi họ vì mục đích cho vay nặng lãi, trục lợi cá nhân, cần quy định rõ trong Bộ Luật Dân sự việc chơi hụi họ chỉ được diễn ra dưới hình thức tương trợ lẫn nhau chứ không được phép cho vay nặng lãi. "Tôi thấy nhiều gia đình vì chơi hụi họ mà nhà tan, cửa nát vì phải trả mức lãi suất cao tới 30 - 50%. Vì vậy, cần quy định rõ hình thức và mục đích chơi trong Luật" - đại biểu Hồng dẫn chứng.

"Cần làm rõ khái niệm hụi họ. Chúng ta quy định trong Bộ luật là chơi hụi họ phải trên tinh thần tương thân tương ái nhưng nếu thực hiện đúng quan điểm trên thì không cần thiết phải đưa vấn đề này vào Bộ Luật Dân sự" - đại biểu Đoàn Minh Vượng (Tiền Giang) lên tiếng.

Trong khi đó, theo quan điểm của đại biểu Lê Minh Hồng (Ninh Bình) thì "họ" hoàn toàn khác "hụi". "Hụi" là mang tính chất kinh doanh lấy lãi, hội viên góp tiền cho chủ hụi, chủ hụi cho người khác vay rồi sau chia lãi với các hội viên. Còn "họ" là mọi người góp tiền cho một người lấy trước trong tháng rồi thực hiện quay vòng.

"Tôi cho rằng, nên quy định hụi họ thành hai điều riêng biệt. Hoặc nếu cấm mục đích kinh doanh, thu lợi bất chính thì chỉ nên quy định "họ" trong Luật thôi" - đại biểu Hồng đề nghị.

Không tán thành việc đưa hụi họ vào trong Luật, đại biểu Nguyễn Thị Hường (Quảng Nam) phân tích: Nếu muốn giúp đỡ nhau vì tinh thần tương thân tương ái thì ngân hàng và các tổ chức xã hội khác đã có thể đảm trách được.

Theo đại biểu Hường, hụi họ chỉ nên quy định chung trong hợp đồng dân sự để khi có tranh chấp xảy ra sẽ áp dụng điều luật này để giải quyết.

Ngoài những tranh luận sôi nổi xoay quanh quyền hiến xác, xác định nội dung hụi họ trong Bộ Luật Dân sự, nhiều đại biểu cũng đề nghị chưa nên đưa quyền mang thai hộ, quyền được chết... vào Bộ Luật Dân sự sửa đổi lần này, vì đây là những vấn đề nhạy cảm, còn mới và chưa được kiểm nghiệm trong thực tiễn, không phù hợp với phong tục tập quán của người Việt Nam.

• Hải Âu

Bạn có ý kiến gì về quyền hiến xác?