- Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh vừa dẫn đầu đoàn Bộ Quốc phòng sang Mỹ để tham vấn về Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) lần thứ nhất và chuẩn bị cho chuyến thăm chính thức Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates.

Đây là hoạt động nằm trong vòng tham vấn cuối cùng với ASEAN và các nước đối tác để thống nhất chương trình Hội nghị ADMM+ diễn ra vào trung tuần tháng 10 tới tại Hà Nội. Dự kiến Hội nghị sẽ được tổ chức 3 năm một lần.

Với chủ đề "Hợp tác chiến lược vì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực", Hội nghị sẽ có sự tham gia của Bộ trưởng Quốc phòng 10 nước ASEAN và 8 nước đối tác đối thoại (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, New Zealand, Australia, Nga, Mỹ) và đại diện Ban Thư ký ASEAN.

Là Hội nghị đầu tiên được tổ chức, dư luận kì vọng nó sẽ đặt nền móng và khởi đầu cho sự hợp tác về quốc phòng giữa ASEAN và các nước đối tác khu vực. Dự kiến, các bộ trưởng sẽ ra một tuyên bố chung, được xem là cam kết chính trị của các nước trong việc thúc đẩy "diễn đàn của những khác biệt" này.

Thứ trưởng Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh: Quan hệ quốc phòng Việt Nam - Hoa Kỳ trong thời gian qua có bước phát triển. Ảnh: Vietnam+

Qua cuộc tham vấn, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh cho biết Bộ Quốc phòng Mỹ và cao hơn là Chính phủ Mỹ đã ủng hộ ở mức cao đối với hội nghị ADMM mở rộng này.

Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh nêu rõ: "Phía Mỹ cũng hoàn toàn đồng tình với những mục đích và những vấn đề có tính nguyên tắc mà các nước thành viên ASEAN đã thống nhất. Trước hết, đây là diễn đàn bàn về hợp tác để củng cố hòa bình, phát triển và ổn định của khu vực. Nguyên tắc thứ hai là nguyên tắc bình đẳng, tôn trọng lợi ích của nhau, tôn trọng độc lập tự chủ, chủ quyền của nhau, không kể nước lớn, nước nhỏ, lắng nghe ý kiến của nhau. Nguyên tắc thứ ba là ASEAN luôn đóng vai trò trung tâm và mang tính chất động lực vì sự hợp tác này diễn ra trong khu vực ASEAN".

TTXVN dẫn lời Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh cho biết trong các buổi làm việc, phía Việt Nam đã bày tỏ mong muốn sự hợp tác của Mỹ trong ADMM mở rộng lần này vì lợi ích của khu vực ASEAN và lợi ích của Mỹ, mong muốn Mỹ chủ động và tích cực tham dự vào các hoạt động của ADMM mở rộng, trong đó những bước đi đầu tiên là hợp tác để đối phó với những thách thức phi truyền thống.

Trả lời câu hỏi liệu vấn đề Biển Đông có nằm trong chương trình của hội nghị ADMM mở rộng hay không, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh nêu rõ: "Vấn đề Biển Đông là vấn đề nóng được sự quan tâm của các giới, các nước, đặc biệt là các nước có liên quan lợi ích ở khu vực này. Tuy nhiên, diễn đàn ADMM mở rộng giải quyết rất nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề an ninh biển. Trong an ninh biển có vấn đề Biển Đông. Trong vấn đề Biển Đông lại có vấn đề cụ thể như tự do thương mại, tự do hàng hải, chủ quyền".

Thứ trưởng nhấn mạnh: "Nếu chúng ta đưa tất cả các vấn đề này ra hội nghị, là hội nghị đầu tiên, chúng ta không thể đủ thời gian và không thể nào tập trung vào trong hội nghị như vậy được. Cho nên các nước ASEAN thống nhất là chỉ đưa ra những vấn đề chung nhất, không đi vào các vấn đề cụ thể. Tuy nhiên, trong phần phát biểu về chính sách an ninh của mình, các nước có quyền đưa ra quan điểm của mình. Chúng ta tôn trọng những ý kiến của họ. Chúng tôi tin rằng diễn đàn này sẽ diễn ra một cách minh bạch, ôn hòa, tôn trọng lẫn nhau, không biến thành nơi tranh cãi, tranh luận giữa các nước".

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thăm chính thức Việt Nam

Về quan hệ quốc phòng Việt Nam - Hoa Kỳ, Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh khẳng định: "Quan hệ quốc phòng Việt Nam - Hoa Kỳ trong thời gian qua có bước phát triển. Bước phát triển này nằm trong khuôn khổ sự phát triển quan hệ chung giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Nói rộng hơn, nó nằm trong khuôn khổ sự quan tâm của Hoa Kỳ với khu vực chúng ta, được đánh dấu bằng phát biểu của Tổng thống Barack Obama tại hội nghị thượng đỉnh ASEAN - Hoa Kỳ tại Singapore năm 2009.

Quan hệ chung cấp nhà nước ghi nhận những bước phát triển mới, trong đó có quan hệ quốc phòng và nó được đánh dấu bởi nhiều sự kiện, nổi bật nhất là chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh tới Hoa Kỳ cuối năm 2009. Phía Hoa Kỳ đã chủ động đặt vấn đề về những nội dung hợp tác, đồng thời bày tỏ trách nhiệm đối với các vấn đề nhân đạo và khắc phục hậu quả chiến tranh.

Thứ hai là Hoa Kỳ ủng hộ mạnh mẽ diễn đàn ADMM mở rộng trên tinh thần tôn trọng độc lập, tự chủ của các nước ASEAN, không phương hại đến lợi ích của các nước khác. Tại Shangri-la, Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates đã khẳng định sự ủng hộ đó và nhận lời sẽ sang dự ADMM mở rộng. Đây là điều đánh dấu sự phát triển".

Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh khẳng định quan hệ quốc phòng Việt Nam - Hoa Kỳ sẽ phát triển và sự phát triển đó phụ thuộc vào quan hệ chung của hai nước.

Ông cho biết thêm trong chuyến thăm chính thức Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Gates, dự kiến vào ngày 11/10 tới đây, hai bên sẽ bàn việc đẩy mạnh hợp tác trên các lĩnh vực tìm kiếm lính Mỹ mất tích trong chiến tranh (MIA), khắc phục hậu quả chiến tranh và hợp tác về đào tạo, trước mắt là đào tạo tiếng Anh cho phía Việt Nam và tiếng Việt cho phía Mỹ.

Bộ trưởng Robert Gates được kì vọng là một trong 5 Bộ trưởng Quốc phòng sẽ thăm chính thức Việt Nam dịp này.

• Phương Vân