Trong chuyến đi thị sát tình hình cuối tuần qua tại Thâm Quyến - đặc khu kinh tế đầu tiên của Trung Quốc, Thủ tướng Ôn Gia Bảo đã kêu gọi triệt để đi theo cải cách và chính sách mở cửa, loại bỏ sự thoái lui và tính trì trệ.

Ông Ôn Gia Bảo nhấn mạnh, thoái lui và trì trệ sẽ không chỉ chấm dứt những thành tựu mà Trung Quốc đạt được trong ba thập niên cải cách và mở cửa, với cơ hội tốt để phát triển, mà còn bóp nghẹt sức sống chủ nghĩa xã hội mang màu sắc Trung Quốc, chống lại ý chí của người dân.

Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo đi thăm một công ty tại Thâm Quyến. Ảnh: THX

"Sự phát triển và đổi thay của Trung Quốc trong suốt 30 năm qua phụ thuộc vào cải cách và mở cửa", lãnh đạo nước này nhấn mạnh, "việc thực thi sứ mệnh trẻ hoá Trung Quốc cũng sẽ phụ thuộc vào cải tổ và mở cửa".

Thủ tướng Trung Quốc đề cao thành công của Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông khi trở thành đặc khu kinh tế năm 1980. Theo ông Ôn Gia Bảo, thành công của Thâm Quyến chứng tỏ quyết định thông qua chính sách cải cách, mở cửa là một lựa chọn tối quan trọng cho quá trình hiện đại hoá Trung Quốc, đồng thời là con đường duy nhất để đạt được sự thịnh vượng quốc gia và hạnh phúc của người dân.

Trong thời gian làm việc tại Thâm Quyến, ông Ôn đã đi thăm một số doanh nghiệp địa phương, trung tâm nghiên cứu… Ông cũng đã có cuộc họp để nghe báo cáo từ quan chức địa phương. Trong một bài phát biểu, Thủ tướng Ôn Gia Bảo nói, Thâm Quyết không chỉ tự mình thay đổi rõ rệt mà còn đóng góp quan trọng vào quá trình cải tổ và phát triển của cả Trung Quốc. "Cách tân phải tiếp tục là linh hồn và cuộc sống của một đặc khu kinh tế”, ông tuyên bố.

Đáng chú ý, ông đã nhấn mạnh, Trung Quốc nên thúc đẩy không chỉ quá trình tái cơ cấu kinh tế mà còn cả tái cơ cấu chính trị. "Nếu không đảm bảo tái cơ cấu chính trị, Trung Quốc có thể mất những gì đã đạt được thông qua tái cơ cấu kinh tế và những mục tiêu hiện đại hoá Trung Quốc có thể không đạt được".

Hãng Reuters bình luận, kêu gọi cải tổ chính trị của ông Ôn Gia Bảo không đề cập nội dung cụ thể nhưng đã phản ánh sự lo lắng rằng, nếu Trung Quốc không tiến hành những cải tổ dù chỉ nhỏ nhất, để khiến các quan chức trở nên có trách nhiệm hơn, thì tham nhũng hay lạm dụng quyền lực có thể xói mòn triển vọng kinh tế.

Thủ tướng Trung Quốc nhấn mạnh, các quyền dân chủ và quyền hợp pháp khác của người dân phải được đảm bảo. Người dân cần được huy động và tổ chức tham gia vào các vấn đề luật pháp, hành chính, kinh tế, xã hội và văn hoá.

Theo ông Ôn Gia Bảo, vấn đề tập trung quyền lực quá mức với sự giám sát không hiệu quả cần được giải quyết bằng nỗ lực cải tổ các thể chế. Ông yêu cầu tạo điều kiện để người dân được phê bình và giám sát hoạt động của chính phủ.

Ông cũng cam kết xây dựng một xã hội Trung Quốc công bằng, đặc biệt trong luật pháp.

Theo Reuters, Thủ tướng Ôn Gia Bảo trong cương vị là một trong những lãnh đạo chủ chốt của Trung Quốc, đã dành được nhiều tín nhiệm trong việc trao quyền lực cho địa phương và các bộ ngành nhiều công việc mà trước đó chịu sự quản lý từ chính quyền trung ương.

Ông Ôn Gia Bảo sẽ rời ghế Thủ tướng vào năm 2013. Ông đã sử dụng các bài phát biểu và bình luận gần đây để thể hiện rằng, ông muốn dành những năm cuối nhiệm kỳ tập trung vào cải tổ an sinh xã hội, thúc đẩy cân bằng và công bằng hơn trong tăng trưởng kinh tế, và giải quyết bất đồng tồn tại giữa người dân với chính quyền.

• Thụy Phương - Lâm Vũ (Theo THX, Reuters)