- Chia sẻ với báo giới sáng 2/6 - sau khi Bộ Xây dựng trình Quốc hội đồ án quy hoạch chung Thủ đô, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo cho hay tài chính là chuyện khiến ông lo nhất khi thực hiện đồ án.

Vừa rồi Hà Nội đã đề nghị và Thủ tướng cũng đã đồng ý cho áp dụng hình thức công - tư hợp doanh.

Nhưng giải phóng mặt bằng ở Thủ đô cũng sẽ tốn kém, liệu Hà Nội có khai thác nguồn lực từ đất để giải quyết vấn đề này không?

- Có thể áp dụng việc đổi dự án này cho dự án kia, cho khai thác quỹ đất nhất định và đầu tư vào hạ tầng.

"Hồi mới về, tôi cũng bực mình"

Ủy ban Kinh tế QH khi thẩm tra đồ án đã đưa ra cảnh báo là trong quá trình thực hiện quy hoạch cần khắc phục tình trạng buông lỏng quản lý, kỷ luật không nghiêm dễ dàng điều chỉnh trong tổ chức thực hiện. Ông đánh giá vấn đề này thế nào?

Hồi mới về làm Chủ tịch Hà Nội tôi cũng bực mình vì việc thực hiện quy hoạch chưa nghiêm. Nguyên nhân hóa ra do cơ chế. Trong quy chế thực hiện các quy hoạch ngày xưa có những nội dung chưa chặt chẽ, chấp chới, thiếu toàn diện.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo (trái). Ảnh: VNN

Vừa rồi Thủ tướng đã giao cho Hà Nội chủ trì xây dựng quy chế để thực hiện quy hoạch mới này. Chúng tôi đã rà soát quy chế cũ để rút kinh nghiệm xây dựng quy định mới phù hợp với định hướng - mục tiêu đặt ra ở quy hoạch này, là xây dựng Thủ đô xanh, văn hiến, văn minh, hiện đại, bền vững, bản sắc…

Cụ thể là sẽ sửa những gì, thưa ông?

Mấu chốt là ra những quy định cụ thể hơn nữa về tổ chức không gian kiến trúc của quy hoạch 1/500 dựa trên cơ sở khoa học về thiết kế đô thị ba chiều. Ngày xưa chỉ quy định về mật độ nên họ vẽ thế nào thì cứ vẽ.

Thứ hai là tiêu chuẩn kỹ thuật phải đảm bảo quy chuẩn về hạ tầng tổng thể của cả mạng lưới hạ tầng của từng khu chứ không phải từng công trình một, tức là khắc phục cái sơ hở của cách làm cũ.

Về màu sắc, quy chế cũ thì chỉ nói hài hòa, nay thế nào là hài hòa để đảm bảo mỹ quan chung thì phải rất cụ thể.

Nhiều vị ở Ủy ban Thường vụ QH khi thảo luận đồ án này đã nói tuy đồ án vẽ đẹp nhưng khó khả thi. Cá nhân ông tin tưởng như thế nào về quá trình triển khai sau này?

Tính khả thi là nguyên tắc phải đảm bảo khi xây dựng quy hoạch.

Thành phố Hà Nội khi tham gia với Bộ Xây dựng để chỉ đạo quy hoạch này đã phân tích rất kỹ những tồn tại. Nhưng các ý tưởng đưa ra đều phải phải tính đến khả năng thực hiện. Chẳng hạn dân số lên đến 10 triệu thì có đón nhận được 10 triệu dân hay không?

Hà Nội rất nhiều lần nói với Tư vấn về điều này, và họ khẳng định là có khả năng đáp ứng được.

Công khai tất cả

Khi đồ án còn chưa được phê duyệt thì giá đất ở một số vùng dự kiến là đô thị vệ tinh đã tăng chóng mặt. Điều này có mâu thuẫn với chủ trương giãn dân ra ngoại thành không?

Đúng là sau khi đưa ra triển lãm đồ án quy hoạch thì bất động sản có biến động rất nhanh. Nhưng đó chỉ là một trong nhiều nguyên nhân thôi. Phần lớn giao dịch có dính đến đầu cơ, thậm chí có cả giao dịch giả để kích giá lên.

Biện pháp cho vấn đề này là sau khi đồ án được phê duyệt, sẽ phải thông tin rất rõ ràng về lộ trình thực hiện, để nhân dân và nhà đầu tư biết. Tất cả phải rõ ràng, công khai.

Dự kiến đến thời gian nào, những bất cập hiện nay của Thủ đô về giao thông và quản lý đô thị sẽ có chuyển biến?

Hà Nội có rất nhiều bất cập, từ hạ tầng đến kỷ cương đô thị và rất nhiều vấn đề khác nữa. Đồ án đã đưa ra 8 định hướng chiến lược để giải quyết, có biện pháp trước mắt, có giải pháp lâu dài.

Chẳng hạn giải quyết ùn tắc giao thông thì phải tiếp tục cải thiện hệ số hạ tầng giao thông, tăng diện tích đường, điểm đỗ tĩnh, phân làn phân luồng.

Đồ án quy hoạch chung Hà Nội được trưng bày sáng 2/6 ở hành lang Hội trường Quốc hội. Ảnh: Lê Anh Dũng

Dài hạn thì phải rất đồng bộ như đẩy nhanh giao thông công cộng, xây đường sắt trên cao, tàu điện ngầm. Để vừa tăng diện tích giao thông, vừa giảm mật độ trong nội đô như kéo giãn cơ quan chính phủ, nhà máy, trường học, tạo thành khu đô thị mới bên ngoài, phấn đấu giảm đô thị lõi chỉ còn gần 1 triệu người thôi.

Ngay báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng đặt ra mối lo ngại về “tính nhiệm kỳ” trong đồ án quy hoạch cũng như triển khai thực hiện, cá nhân ông đánh giá vấn đề này thế nào?

- Đồ án này không hề có “tính nhiệm kỳ”.

Theo quy chế quản lý quy hoạch thì cứ 5 năm điều chỉnh 1 lần, nhưng bản thân quy hoạch chung Hà Nội từ năm 1998 đến nay cũng chưa điều chỉnh toàn bộ mà chỉ điều chỉnh cục bộ thôi.

Đến nay Hà Nội đã mở rộng, đã đến lúc phải quy hoạch chứ không tính đến đầu hay cuối nhiệm kỳ. Đây là cơ hội để để xây dựng Thủ đô văn minh hiện đại như mong muốn của nhân dân cả nước.

• Ngọc Lê ghi