- Thẩm tra báo cáo kinh tế Chính phủ sáng nay (20/5), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Hà Văn Hiền nhấn mạnh, phải thận trọng khi xem xét, quyết định những dự án đầu tư tốn nhiều tiền ngân sách.

>> Nóng bỏng nghị trường

Bảo đảm nợ trong giới hạn an toàn

Ông Hà Văn Hiền nói rõ tại phiên khai mạc kỳ họp giữa năm của QH sáng nay (20/5) phải kiểm soát chặt chẽ việc ứng chi ngân sách. Yêu cầu thận trọng khi quyết định dự án lớn là bởi điều kiện huy động vốn đang khó khăn.

Mặt khác, nâng cao hiệu quả và triệt để tiết kiệm chi, rà soát các chính sách để tính toán hết các khoản thu, chi, phấn đấu giảm bội chi xuống dưới mức đã được QH quyết (6,2%). Xây dựng kế hoạch cân đối ngân sách trung hạn để sớm giảm bội chi xuống dưới 5% GDP những năm tới, bảo đảm dư nợ Chính phủ trong giới hạn an toàn.

Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng: Vai trò điều tiết thị trường của các tập đoàn kinh tế chưa tốt. sử dụng vốn, tài sản đất đai còn lãng phí. Ảnh: LAD

Trước đó, Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng nêu bật 7 chuyển biến tích cực, 7 hạn chế và nhiệm vụ trọng tâm sắp tới trong báo cáo đánh giá tình hình kinh tế - xã hội năm 2009 và đầu năm 2010.

Chưa xử lý tốt vấn đề xã hội

Theo ông Hùng, nền kinh tế tiếp tục đà phục hồi, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt cao hơn so với quý I/2009 và của cả năm 2009. Tổng vốn đầu tư xã hội quý I tăng 26,2% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, 7 tồn tại, yếu kém cũng được nhận diện.

Xuất khẩu tăng nhưng còn khó khăn, vẫn nhập khẩu các thiết bị, hàng tiêu dùng mà trong nước có thể cung ứng. Chỉ số giá tiêu dùng 4 tháng đầu năm tăng 4,27%, cao hơn so với cùng kỳ các năm trước. Giá vàng đã tăng 41,6% so với cùng kỳ.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đọc diễn văn khai mạc kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XII. Ảnh: LAD

Sau khi nhà nước dừng các khoản hỗ trợ, lãi suất ngân hàng vẫn đang đứng ở mức cao. Việc huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển còn khó khăn.

Phó Thủ tướng đánh giá, vai trò điều tiết thị trường của các tập đoàn kinh tế còn chưa tốt, sử dụng vốn, tài sản đất đai còn lãng phí.

Phản ứng chính sách trong quản lý thị trường ngoại hối, thị trường vàng, thị trường bất động sản còn chậm và lúng túng. Quản lý điều hành giá một số mặt hàng còn chưa linh hoạt. Đặc biệt, việc xử lý các vấn đề xã hội bức xúc như nạn chặt phá và cháy rừng, lãng phí tài nguyên, ô nhiễm môi trường còn đạt hiệu quả thấp.

Như Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Hà Văn Hiền đã chỉ ra trong báo cáo thẩm tra, 8/25 chỉ tiêu Chính phủ không đạt năm vừa qua hầu như là chỉ tiêu xã hội, môi trường, chất thải rắn... Đáng chú ý là tỷ lệ các khu công nghiệp có hệ thống xử lý chất thải đang ngày càng giảm.

Đáp ứng nhu cầu điện

Nhiệm vụ hàng đầu là thực hiện đồng bộ các giải pháp ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, góp phần phục hồi tăng trưởng kinh tế vững chắc.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự phiên khai mạc QH. Ảnh: LAD

Theo đó, chính sách tiền tệ cần chủ động, linh hoạt, thận trọng theo nguyên tắc thị trường và thông lệ quốc tế bảo đảm tốc độ tăng dư nợ tín dụng và tổng phương tiện thanh toán hợp lý. Bảo đảm dự nợ tín dụng năm 2010 khoảng 25% và tổng phương tiện thanh toán tăng khoảng 20% so với 2009.

Hoàn thiện chính sách để đảm bảo hoạt động ngân hàng công khai, minh bạch, an toàn. Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động các NH thương mại, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư nhằm cảnh báo sớm rủi ro.

Theo dõi diễn biến thị trường, nhất là giá các mặt hàng thiết yếu để không xảy ra sốt giá.

Ảnh: LAD

Cũng theo ông Hùng, cần kiểm soát các chi phí kinh doanh, giá thành sản phẩm thuộc diện bình ổn giá. Trong năm 2010, giữ ổn định giá bán than cho ngành điện và giá các công cụ khác để điều hành giá xăng dầu theo cơ chế thị trường.

Về điều này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Hà Văn Hiền lưu ý, cần phải giải trình rõ việc tăng giá, bởi điều này đã gây tác động không tốt đến tâm lý xã hội.

Chính phủ cũng giao nhiệm vụ cho các tập đoàn kinh tế huy động tối đa công suất các nhà máy điện, kể cả các nguồn điện có giá thành cao và nguồn nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu phụ tải điện mùa khô. Thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp tiết kiệm điện trong sản xuất và tiêu dùng. Vận hành an toàn nhà máy lọc dầu Dung Quất.

Quản lý chặt chẽ các nguồn thu ngân sách, phấn đấu tăng thu vượt dự toán đã được Quốc hội giao để đảm bảo các nhu cầu chi tiêu cần thiết và giảm bội chi ngân sách nhà nước. Rà soát lại các công trình, dự án đầu tư và các khoản chi thường xuyên, kiên quyết đình hoãn hoặc cắt giảm công trình, khoản chi chưa cần thiết.

Tiếp tục sắp xếp và đổi mới quản lý để nâng cao hiệu quả các tập đoàn, doanh nghiệp nhà nước; đẩy nhanh tiến độ cổ phần hoá theo kế hoạch. Với các doanh nghiệp nhà nước đã cổ phần hóa mà Nhà nước không cần nắm giữ cổ phần chi phối, khẩn trương thoái vốn để có nguồn thực hiện các mục đích sử dụng theo quy định.

Tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật về đầu tư và sử dụng vốn đối với các thành phần kinh tế. Thí điểm cơ chế hợp tác đầu tư giữa Nhà nước và tư nhân.

Một trong những nhiệm vụ thời gian tới là tăng cường tiềm lực quốc phòng, giữ vững chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ.

Theo Phó Thủ tướng, cần triển khai khẩn trương công tác phân giới cắm mốc theo các cam kết đã ký với các nước láng giềng. Kiên trì đàm phán hòa bình để giải quyết tranh chấp chủ quyền trên biển Đông trên cơ sở Tuyên bố về cách ứng xử trên biển Đông (DOC) và pháp luật quốc tế. Cải thiện điều kiện sinh hoạt cho bộ đội và nhân dân trên các đảo và công tác hậu cần kỹ thuật phục vụ các hoạt động kinh tế, bảo vệ an ninh và nghiên cứu khoa học trên biển.

Báo cáo kinh tế - xã hội này sẽ được các đại biểu thảo luận ở tổ thứ 7 (22/5). Phiên thảo luận tại Hội trường (27/5) sẽ được truyền hình trực tiếp.

• Lê Nhung