Báo Nhân Dân điện tử hôm 7/4 đăng tải ý kiến một số nhà khoa học về dự thảo Luật Thủ đô, trong đó nhấn mạnh cần căn cứ vào thực tế và có tầm nhìn rộng cho tương lai.

Tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 9/2, Chính phủ đã xin bổ sung đưa dự án Luật Thủ đô vào chương trình nghị sự của Quốc hội năm 2010.

Không những vậy, Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường còn đề xuất thông qua dự án Luật này ngay lần đầu tiên trình ra Quốc hội vào tháng 5 tới.

"Sơ sài"

Theo GS.TSKH Nguyễn Quang Thái, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Khoa học kinh tế Việt Nam, công bằng mà nói, nhiều vấn đề tồn tại, bất cập của Hà Nội hiện nay không phải chỉ do thiếu Luật Thủ đô mà chính do ngay sự điều hành của Hà Nội, trong khuôn khổ pháp luật hiện hành. 

"Dù cần thiết xây dựng Luật Thủ đô cũng không nên vội vàng định thông qua để chào mừng 1.000 năm Thăng Long. Không nước nào ra luật để chào mừng lễ kỷ niệm. Mọi thiết kế của luật đều sơ sài, có thể lại thành "luật ống" và đòi hỏi phải có những hướng dẫn thi hành rất tai hại", ông Thái cảnh báo.

Phố cổ Hà Nội: ngã tư Tạ Hiện - Lương Ngọc Quyến. Ảnh: New York Times

Trong khi đó, GS.TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm ( Hội quy hoạch và phát triển đô thị Hà Nội) lại lưu ý những người soạn luật phải chú ý bảo vệ nông dân.

Ông Nghiêm chỉ ra dự thảo Luật Thủ đô có những khái niệm chưa đúng, chưa rõ như "nội đô", "ngoại đô" hay "quy hoạch kiến trúc", do đó cần có sự rà soát lại cho chuẩn. Trong dự luật cũng không có quy định về cơ chế hành lang xanh cho ngoại đô.

"Như vậy, luật chỉ đưa ra để bảo vệ người thành thị ở trung tâm mà không coi trọng bà con nông dân ở ngoại đô hay sao? Vấn đề quy hoạch cảnh quan nội đô theo dự luật phải do Thủ tướng phê duyệt, nhưng thực tế Thủ tướng chỉ phê duyệt khu Ba Đình, và nếu cứ theo quy trình của dự luật thì đến bao giờ mới được quy hoạch?".

"Không nên lợi làm khó bỏ"

Theo nhận định của GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng, Chủ tịch Hội Môi trường Xây dựng Việt Nam, nguyên Hiệu trưởng Đại học Xây dựng, Thủ đô Hà Nội không giống thủ đô nước nào cả và trong dự luật không có quy định thể hiện rõ cả Hà Nội là thủ đô hay chỉ thành phố Hà Nội là thủ đô. 

Ông Đăng cho rằng, nếu quy định tất cả là Thủ đô thì cũng khó vì nhiều người dân Hà Tây cũ còn nói ngọng, đồng bào dân tộc thiểu số tại 4 xã Hòa Bình mới nhập về còn chưa thoát hẳn khỏi nạn mù chữ. Chính vì vậy mà đối tượng điều chính của Luật không rõ ràng. 

Quy định mức xử phạt hành chính đối với dân Thủ đô cao gấp năm lần, nhưng áp cả cho dân Hà Tây cũ, dân ở 4 xã Hòa Bình mới sáp nhập về Hà Nội là không ổn. 

"Chúng ta không nên làm theo kiểu cứ chọn lọc những gì có lợi thì làm, không có lợi thì bỏ", ông Đăng nói.

GS.TSKH Nguyễn Mại, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội nhận xét vấn đề phân bổ lại nguồn ngân sách cho Hà Nội: "Chúng ta cần lưu ý các tỉnh, địa phương còn nghèo, cần rất nhiều đầu tư của ngân sách. Nếu lấy của các địa phương nghèo cho Hà Nội là không được".

• V.Anh