- “Theo quy hoạch thủ đô Hà Nội tới năm 2030 tầm nhìn 2050 vừa được báo cáo trước Chính phủ tại phiên họp thường kỳ mấy ngày qua, Trung tâm hành chính của quốc gia sẽ ở khu vực Hòa Lạc - Ba Vì. Tuy nhiên với điều kiện hiện tại, chưa thể đưa ngay cả trung tâm lên đấy được vì quá tốn kém và nhiều vấn đề cần giải quyết”, Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn trao đổi với báo giới về đề án quy hoạch Thủ đô mà Bộ Xây dựng vừa trình Chính phủ. >> Quy hoạch Hà Nội: Sẽ điều chỉnh chức năng sử dụng đất

Thứ trưởng Nguyễn Đình Toàn: Phải giữ cây xanh và mặt nước". Ảnh: LN

- Thủ tướng đã đồng ý về mặt chủ trương với quy hoạch Thủ đô.

Theo đó, Hà Nội sẽ phát triển theo mô hình đô thị trung tâm tính từ vành đai 3 (đường Phạm Hùng) chạy qua Mỹ Đình, trở vào khu Hồ Gươm, vòng xuống Thanh Xuân. Khu đô thị này sẽ được phát triển ra bên ngoài tới vành đai 4.

Tuy nhiên nó sẽ không phát triển ra bên ngoài theo kiểu vệt dầu loang tới vành đai 4 ngay mà sẽ có một hành lang xanh - vành đai xanh.

Vành đai này hiện được giới hạn bởi sông Nhuệ, hiện giờ đang khô cạn nhưng tới đây thành phố sẽ làm sống lại và trồng thêm nhiều cây xanh...

Từ đấy có một chuỗi đô thị phát triển sát sông Hồng về phía Bắc men theo phía đông vành đai 4 , chạy xuống Hà Đông và vòng về Thanh Trì và nó sẽ phát triển khu đô thị mới chạy dọc theo hướng như vậy.

Tiếp đến là chuỗi 5 đô thị vệ tinh gồm Hòa Lạc, Sóc Sơn, Xuân Mai, Phú Xuyên... sẽ hỗ trợ cho việc giãn dân, tạo công ăn việc làm, giảm tải sự phát triển của đô thị lõi ra phía ngoài.

Đô thị trung tâm sẽ giảm dân số khi đô thị vành đai và đô thị vệ tinh phát triển lên, tốt hơn. Các khu đô thị này sẽ được kết nối bằng các trục giao thông, ví dụ như trục Láng - Hòa Lạc hiện đang làm rất rộng.

Tới đây còn có trục Thăng Long, nối từ đường Hoàng Quốc Việt cắt Phạm Hùng, chạy lên Ba Vì.

Trục đường 6 cải tạo mở rộng, trục Xuân Mai đi về Hà Nội, phía Nam có đường quốc lộ 1A, 1B kết hợp các vệ tinh lại với nhau.

Hệ thống giao thông sẽ rất thông thương, trong tương lai người dân sẽ không thấy có sự phân biệt giữa Hà Nội với Hà Tây cũ nữa mà ở đâu cũng có những điều kiện sống tốt như nhau.

Cơ cấu đô thị sẽ là: phát triển đô thị lõi, rồi đô thị vệ tinh và đô thị sinh thái cũng phát triển. Các đô thị Sóc Sơn hay Long Biên, Gia Lâm đều sẽ được chỉnh trang, sao cho giữ được không gian xanh và mặt nước. Không đô thị nào có nhiều mặt nước như Hà Nội.

Nếu đến tận sau năm 2030 mới chuyển bộ, ngành ra khỏi trung tâm Hà Nội như vậy có quá lâu?

- Không phải sau 2030 thì lúc đó mới xây một khu hành chính ở Ba Vì và lúc đó mới chuyển các bộ ngành ra đó,  mà Chính phủ đang tính toán những bước đi thích hợp.

Nhưng nếu chuyển ngay bây giờ thì đó là điều không khả thì vì điều kiện đất nước còn rất nhiều việc cần phải làm. Áp lực giao thông không phụ thuộc vào trung tâm hành chính ở đâu mà còn nhiều yếu tố khác.

Tư vấn cũng đang tính về việc các trường học, bệnh viện chuyển đi đâu.

Với quy hoạch này có đảm bảo là giải quyết được ùn tắc giao thông hay không, thưa Thứ trưởng?

- Người lập quy hoạch phải làm tốt nhưng quan trọng là người thực hiện nó. Nhưng trước mắt đang tính làm để trình Quốc hội trước đại lễ nghìn năm Thăng Long. Sau khi quy hoạch thông qua rồi sẽ phải có quy chế để thực hiện quy hoạch.

Trong quy hoạch này vấn đề đô thị dọc hai bên bờ sông Hồng theo như tư vấn nước ngoài sẽ được tính toán như thế nào?

- Đô thị hai bên bờ sông Hồng hiện đã được cập nhật vào đồ án quy hoạch chung này. Nhưng do đồ án quy hoạch hai bên bờ sông Hồng được lập khi chưa có sự mở rộng địa giới hành chính thủ đô nên khi sáp nhập rồi thì tính toán về mật độ xây dựng, dân cư sẽ có sự thay đổi.

Ngoài ra, nó còn có những trục đường, tuyến vành đai xanh và sẽ không có nhà ở nữa. Ví dụ, ở khu vực Hồ Tây nhìn thẳng sang bên kia sông Hồng trước đây có rất nhiều nhà cao tầng nhưng khi cập nhật vào đồ án quy hoạch chung thì tư vấn kiến nghị giảm tối thiểu mật độ và càng không xây dựng càng tốt.

Đồ án đang cập nhật, còn dùng bao nhiêu phần trăm thì tùy.

Vậy đâu là bản sắc của đô thị Hà Nội mà tư vấn đặt ra?

- Bản sắc thì hay nói đến vấn đề văn hóa, thể hiện ra bên ngoài là không gian, cảnh quan, kiến trúc.

Sự kết hợp giữa văn hóa Thăng Long và văn hóa Xứ Đoài thì tư vấn cũng đã nghiên cứu.

Ví dụ xuyên suốt trục Thăng Long đưa lên Ba Vì thì ngoài chức năng giao thông cho các loại phương tiện thì trục đường đó sẽ rất rộng, hàng 300 - 400m để không chỉ đi lại mà ở giữa là những công trình xây dựng như bảo tàng, thư viện, công viên...

Rồi đến những đoạn khác phải nhỏ lại chỉ để đóng vai trò giao thông thôi. Người ta sẽ tái hiện không gian văn hóa của Thăng Long và Xứ Đoài như là một sự kết nối.

Ngoài ra còn phải tính toán bảo tồn làng cổ Đường Lâm, phố cổ.

Các đồ án hiện nay, rà soát lại có làm mạnh tay không?

- Những đồ án phù hợp quy hoạch chung thì sẽ được cập nhật. Tuy nhiên cũng sẽ phải điều chỉnh.

Đưa vào phải phù hợp với bức tranh tổng thể, toàn cảnh.

Trong chuỗi 5 đô thị vệ tinh thì đô thị nào được ưu tiên xây dựng trước để giải quyết các vấn đề bức xúc chẳng hạn như ách tắc giao thông?

- Cũng phải phân kỳ để làm.

ĐIều tiên quyết là hạ tầng phải làm đầu tiên, phải có hệ thống trục giao thông để giải tỏa ách tắc.

Thuận nhất là Hòa Lạc vì đường Hòa Lạc trong năm 2010 là hoàn chỉnh. Thứ 2 là nó có cái lõi là Đại học Quốc gia rộng tới 1.000 ha nằm trong đấy mà Chính phủ cũng đã chuẩn bị các dự án đầu tư xây dựng. khi mà nó cái quan trọng là lõi rồi thì Hòa Lạc có điều kiện để phát triển hơn.

Mà tuyến Láng - Hòa Lạc thuận lợi thì xây dựng đô thị Hòa Lạc là khả thi nhất. Trước mắt chúng ta chưa có điều kiện kinh tế để xây dựng ngay Trung tâm hành chính quốc gia mới nhưng trong quy hoạch sẽ dành khu đất ở chân núi Ba Vì để xây dựng. Từ nay tới lúc đó sẽ có chương trình giãn dần các bộ ngành ra khỏi trung tâm thành phố. Hiện tại ở khu vực Mỹ Đình chỉ dự kiến chỉ bố trí một số bộ ngành.

• Lê Nhung ghi