- Với 77,48% số phiếu tán thành, Quốc hội vừa thông qua sáng nay dự án đầu tư 2 nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận. 39 vị ĐBQH không tán thành và 18 người không biểu quyết.

Chọn thế hệ lò hiện đại nhất

Mỗi nhà máy sẽ gồm hai tổ máy, công suất hai nhà máy trên 4.000 MW. Tổng mức đầu tư vào khoảng 200.000 tỷ đồng.

Chủ nhiệm UB Khoa học, công nghệ và môi trường QH Đặng Vũ Minh. Ảnh: TTXVN

Trước đó, trong các phiên thảo luận tại tổ và Hội trường, nhiều ĐBQH đề xuất không nên xây hai nhà máy cùng lúc mà nên xây trước một nhà máy để rút kinh nghiệm.

Tuy nhiên, Chính phủ vẫn kiên quyết giữ phương án cũ.  

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ông Đặng Vũ Minh khẳng định, tuy vẫn xây hai nhà máy, nhưng Nghị quyết Quốc hội đã nêu rõ: “Căn cứ vào tình hình chuẩn bị, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội quyết định thời điểm khởi công xây Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2”.

Tiếp thu ý kiến của ĐBQH và Ủy ban Khoa học, công nghệ và môi trường, Chính phủ thống nhất lựa chọn công nghệ lò nước nhẹ cải tiến, thế hệ lò hiện đại nhất đã được kiểm chứng, bảo đảm tuyệt đối an toàn và hiệu quả kinh tế.

Tổng mức đầu tư 200.000 tỷ đồng cho hai nhà máy điện hạt nhân được xem là con số ước lượng. Bởi trong giai đoạn lập báo cáo đầu tư, việc lựa chọn công nghệ, nhà thầu vẫn chưa được xác định. Mặt khác, thời gian giữa lập báo cáo đầu tư với lập dự án và quyết định đầu tư vẫn còn khá dài…

Trước đó, khi thảo luận tại Hội trường, nhiều ĐBQH đã bày tỏ lo ngại về việc số tiền đầu tư xây nhà máy sẽ không chỉ dừng ở mức dự toán của Chính phủ, vì hầu như tất cả các công trình trọng điểm quốc gia nhiều năm qua đều “đội” vốn.

Khẩn trương đào tạo nhân lực

Quốc hội cũng giao Chính phủ thực hiện chín nhiệm vụ.

Chính phủ phải lựa chọn nhà thầu có kinh nghiệm lâu năm trong thiết kế, chế tạo, xây dựng và vận hành nhà máy, phải thuộc quốc gia có tiềm lực cao về khoa học, công nghệ. Nhà thầu đó phải có khả năng thu xếp tài chính và suất đầu tư hợp lý. Đồng thời có kế hoạch từng bước nâng cao tỷ lệ nội địa hoá trong xây dựng và chế tạo thiết bị.

Quốc hội cũng yêu cầu Chính phủ tính toán thiết kế công trình theo tiêu chuẩn cấp đặc biệt, bảo đảm an ninh, an toàn cao nhất. Đồng thời, nghiên cứu đánh giá đầy đủ tác động của các đứt gãy, kiến tạo địa chất, các hiện tượng biến đổi khí hậu, nước biển dâng ở khu vực triển khai dự án.  

Đáp ứng nguyện vọng của cử tri và ĐBQH Ninh Thuận, Quốc hội cũng đề xuất Chính phủ cần có chính sách ưu tiên đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, phát triển kinh tế, phúc lợi xã hội ở địa bàn xây nhà máy. Đồng thời lên phương án cụ thể và tổ chức thực hiện tốt công tác di dân, tái định cư.

Một yêu cầu quan trọng khác là khẩn trương triển khai kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử và điện hạt nhân.

Trong quá trình triển khai xây nhà máy cần phải nghiên cứu, đánh giá tài nguyên, trữ lượng, khả năng khai thác, chế biến và nhu cầu sử dụng lâu dài urani trong nước.

Mặt khác, cần có kế hoạch sử dụng đất để đáp ứng yêu cầu xây dựng khu vực xử lý chất thải hạt nhân đảm bảo an toàn.

Quốc hội nhấn mạnh, Chính phủ bằng nhiều hình thức cần làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân để tạo đồng thuận cao trong xã hội khi triển khai xây nhà máy.

Các ĐBQH cũng thống nhất với phương án trước khi khởi công xây dựng tổ máy đầu tiên, Chính phủ báo cáo Quốc hội về kết quả việc chuẩn bị, đồng thời hàng năm báo cáo tiến độ thực hiện.

• Lê Nhung