- Ngày 15 và 16/5 tới, tại Paris, Tòa án Lương tâm Nhân dân Quốc tế sẽ mở phiên tòa xét xử các công ty hóa chất Mỹ cung cấp chất độc da cam/dioxin cho quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam.

Ông Hồ Ngọc Chu và Mai Giảng Vũ - 2 trong số 3 nạn nhân da cam sẽ có mặt tại tòa án ở Paris. Ảnh: XL

Theo Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQ), phiên tòa được thực hiện theo sáng kiến của Hội Luật gia dân chủ quốc tế. Hồi tháng 3 vừa qua, Tòa án tối cao Mỹ đã công bố quyết định từ chối đơn thỉnh cầu của Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam đề nghị xem xét lại phán quyết phi lý của các Tòa án cấp dưới.

Tuy nhiên, theo ông Trần Xuân Thu, Tổng Thư ký Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam, đến nay vẫn chưa có khẳng định đại diện bị đơn phía Mỹ sẽ tham dự phiên tòa tại Paris. Nhưng dù không có đại diện, tòa án vẫn xử theo hình thức vắng mặt.

"Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ luôn luôn ủng hộ vụ kiện dân sự tập thể của Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam cùng các cá nhân đại diện nạn nhân chất độc da cam và tin tưởng rằng Tòa án Lương tâm Nhân dân Quốc tế sẽ xem xét và rút ra những kết luận về hậu quả chất độc da cam/dioxin", MTTQ tuyên bố.

Được tin Hội Luật gia Dân chủ Quốc tế tổ chức Tòa án Lương tâm Nhân dân Quốc tế tại Paris, Đại tướng Võ Nguyễn Giáp đã gửi thư bày tỏ tin tưởng "Tòa án sẽ đưa ra được những kết luận buộc phía các công ty Mỹ phải có trách nhiệm trong việc giải quyết hậu quả nặng nề và kéo dài do cuộc chiến tranh hóa học ở Việt Nam".

Về việc tòa án Mỹ vừa qua ra các phán quyết từ chối thụ lý vụ kiện của các nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam đối với các công ty hóa chất Mỹ, Đại tướng khẳng định đó là những phán quyết "phi lý, không công bằng, không chấp nhận được cả về đạo lý và pháp lý".

Tham gia phiên tòa tại Paris có 3 nạn nhân da cam/dioxin Việt Nam, gồm các ông Hồ Ngọc Chu (Quảng Ngãi), Mai Giảng Vũ (TP.HCM) và Phạm Thế Minh (Hải Phòng).  

Ông Chu, người đang mang trong mình nhiều bệnh như u xơ tiền liệt tuyến, thoái hóa cột sống lưng và cổ, viêm da..., nói vụ kiện thể hiện tính pháp lý, lòng nhân đạo, đạo lý giữa con người với con người trong một cộng đồng.

"Công ty sản xuất hóa chất có chứa dioxin hãy chấp nhận sự thật hiển nhiên này", ông Chu phát biểu.

Ông Mai Giảng Vũ bày tỏ tình cảnh: "Không riêng gì bản thân tôi, có biết bao nhiêu gia đình các nạn nhân như tôi và còn khổ hơn tôi. Có gia đình 4 người có các cháu sống như đời thực vật, có gia đình thuộc quân đội cũ họ có con, cháu bị nhiễm chất độc dioxin nhưng mặc cảm không dám khai báo".

Những phân tích khoa học và thực tế khẳng định, từ những năm 1961 - 1971, quân đội Mỹ đã rải xuống miền Nam Việt Nam khoảng 80 triệu lít hóa chất độc. 61% số này là chất da cam có chứa dioxin, được xác định là chất cực độc đối với con người và môi trường sinh thái. 

• Xuân Linh