(VietNamNet) - "Có lúc nào mình không tỉnh táo thì có khi cũng nói nhỡ mồm, chứ không có chủ ý. Nhưng nhỡ mồm ở đâu thì được, chứ nhỡ mồm ở diễn đàn Quốc hội thì dễ rủi ro lắm", Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên trao đổi với báo giới trước buổi chất vấn đầu tiên tại Nghị trường chiều nay (16/11).

• Mỗi câu trả lời của Bộ trưởng phải là một thông điệp
• Lập luận trong tranh luận
• Đại biểu được chờ đợi đem "gió mới" vào chất vấn
• Từ chiều mai, 7 Bộ trưởng sẽ trả lời chất vấn QH

Nhỡ mồm ở diễn đàn Quốc hội: dễ rủi ro

Phó Chủ tịch QH Nguyễn Đức Kiên. Ảnh: Thanh Sơn

- Hơn hai trăm ba mươi câu.

Văn phòng Quốc hội nói rằng cần có cơ chế để giám sát lời hứa của bộ trưởng sau các phiên chất vấn. Cụ thể là gì?

- Lâu nay, Quốc hội và cử tri đều có ý kiến là phải giám sát việc thực hiện lời hứa của bộ trưởng. Nhưng đến bây giờ cũng chưa thống nhất khái niệm thế nào là lời hứa. Có Bộ trưởng nói "đúng là tôi có hứa", lại có bộ trưởng nói "tôi chỉ giải trình thôi".

Sắp tới phải làm rõ thế nào là lời hứa. Như thế, mỗi một kỳ phải chất vấn dứt khoát. QH phải xem xét Bộ trưởng thực hiện lời hứa đến đâu. Như vậy mới thể hiện được trách nhiệm với cử tri.

Nếu Bộ trưởng hứa mà không thực hiện được thì cũng không có cơ chế để xử lí trách nhiệm?

- Trong luật hiện tại có qui định về bỏ phiếu tín nhiệm. Nhưng thực tế bây giờ mà nói chưa có một qui trình gì để đảm bảo cho qui định đó khả thi trong thực tế. Cho nên một trong những điểm mà nay mai phải tính khi sửa các qui định của pháp luật có liên quan phải tính đến cái qui định về pháp luật để làm sao qui định có tính khả thi.

Vậy với những trường hợp trả lời chất vấn thiếu trách nhiệm như Chánh án TAND Nguyễn Văn Hiện trước đây, Quốc hội dự định sẽ xử lý như thế nào?

- Trong từng trường hợp cụ thể thì có nhiều nguyên nhân. Có Bộ trưởng làm ở những bộ đỡ gay cấn hơn. Có những anh em khác làm ở các bộ, hoặc cơ quan như toà án chẳng hạn, suốt ngày trong đầu là án, cũng bức xúc lắm. Có lúc nào mình không tỉnh táo thì có khi cũng nói nhỡ mồm, chứ không có chủ ý. Nhưng nhỡ mồm ở đâu thì được, chứ nhỡ mồm ở diễn đàn Quốc hội thì dễ rủi ro lắm.

Sắp tới, các Bộ trưởng trả lời chất vấn cũng phải suy nghĩ và cân nhắc kĩ càng trước khi trả lời.

Thưa ông, hôm trước Thủ tướng có nói là sẵn sàng trả lời chất vấn trước Quốc hội, nhưng tới đây Thủ tướng sẽ đi công tác Singapore?

-  Nếu về không kịp, Thủ tướng sẽ ủy quyền cho một Phó Thủ tướng nào đó (dự kiến PTT Nguyễn Sinh Hùng- PV).

Chất vấn: Bộ trưởng phải thể hiện trách nhiệm

Sau hai tháng ngồi ghế nóng, các tân bộ trưởng sẽ trả lời chất vấn thế nào nếu vấn đề đại biểu đặt ra thuộc trách nhiệm từ những người tiền nhiệm?

- Việc trong nhà, với từng người thì một hai tháng rất ngắn. Việc quốc gia đối với một bộ trưởng cũng còn quá ngắn. Cho nên nếu có thì cũng là trao đổi những vấn đề của người tiền nhiệm mà bộ trưởng đang phải giải quyết. Rồi những vấn đề mới đang đặt ra đối với các bộ trưởng trong khoảng thời gian ngắn.

Chủ yếu là giải quyết vấn đề xử lý công việc sắp tới như thế nào để có hiệu quả, thể hiện trách nhiệm và làm việc mẫn cán trước đòi hỏi chính đáng của nhân dân.

Như vậy, rõ ràng, với những vấn đề còn hạn chế, bộ trưởng đương nhiệm hoàn toàn dễ dàng đổ lỗi cho người tiền nhiệm?

- Thực tế, cũng có trường hợp người đang làm việc có nói là chúng tôi phải giải quyết hậu quả của những người tiền nhiệm. Cũng có  người không nói. Đại biểu Quốc hội là người có kiến thức. Người ta hiểu nói như thế nào là phải. Anh đã nhận trách nhiệm thì anh cũng phải phấn đấu làm tốt những việc mà Quốc hội và nhân dân đã giao.

Thưa ông, QH từng nhiều lần nhắc nhở hiện tượng các đại biểu là Bí thư và Chủ tịch các tỉnh né tránh chất vấn bộ trưởng. Tại phiên chất vấn của kỳ họp này, chấn chỉnh hiện tượng trên như thế nào?

- Tôi thấy đại biểu Quốc hội khoá này hay lắm. Khi điều khiển các phiên thảo luận, chủ yếu tôi mời các tân đại biểu nói để xem kiến thức và khẩu khí thế nào. Các đại biểu đăng ký phát biểu rất đông, có trí tuệ và trách nhiệm.

Diễn đàn Quốc hội không phải nơi Bộ trưởng báo cáo thành tích

Đại biểu thảo luận sôi nổi tại nghị trường. Ảnh: TTXVN

- Cho nên tại kì này, trong một bài phát biểu của mình, Chủ tịch Quốc hội đã lưu ý rằng anh phải đi thẳng vào vấn đề, trả lời cụ thể, rõ ràng, rành mạch chứ diễn đàn Quốc hội không phải là một nơi để bộ trưởng báo cáo, kể lể thành tích của mình.

Việc đó Quốc hội và nhân dân sẽ xem xét vào những dịp khác, lúc khác. Còn lúc này là lúc anh phải đi thẳng vào nội dung mà người ta hỏi. Trường hợp trả lời chưa đi thẳng vấn đề thì đương nhiên người điều khiển phải nhắc nhở để nắn trở lại.

Trước đây, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An vừa điều khiển đồng thời cũng trực tiếp chất vấn một số  bộ trưởng. Nếu ông điều khiển các phiên chất vấn hai ngày tới đây, liệu ông có làm như vậy không?

- Nếu giao quyền cho tôi thì tôi cũng làm việc đó. Nhưng chắc là Chủ tịch Quốc hội điều khiển các phiên chất vấn này. Tất nhiên, lúc đó phải xuất hiện một tình huống cụ thể thì mới chất vấn được.

Còn giữa Ủy ban Thườgn vụ Quốc hội và Chính phủ không phải chỉ có dịp này để đối thoại mà đằng sau hội trường đã làm việc với nhau thường xuyên rồi. Có những việc đặt ra rất thẳng thắn, gay gắt để tìm ra phương án tốt nhất vì trách nhiệm xây dựng đất nước và với nhân dân.

• Lê Nhung (ghi)