(VietNamNet)- "Tôi có hai câu hỏi mà Bộ trưởng đều hiểu sai cả"; "Tôi định không hỏi nữa nhưng thấy Bộ trưởng trả lời chưa mặn mà lắm nên phải hỏi tiếp"... là những bức xúc mà các ĐB "bật" ra trong phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Hồng Quân sáng nay.

Với 5 chất vấn bằng văn bản (một chưa kịp trả lời), 12 chất vấn trực tiếp (mới kịp trả lời 9) và nhiều câu "ĐB nêu, tôi không nhớ hết" nên  Bộ trưởng Quân khó có điều kiện diễn giải được hết trách nhiệm trong quản lý xây dựng, quản lý nhà công với thời gian 90 phút. Dù sau đó đã cho phép "lấn" 10 phút vào giờ nghỉ giải lao của ĐB nhưng trong suốt phiên chất vấn, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng đã phải  bốn lần nhắc Bộ trưởng lưu ý nói ngắn, trả lời gọn để đi trúng vấn đề và tiết kiệm tối đa thời gian.

"Nhà sai phép như tai đẹp mọc trên cằm"

Bài toán xử lý nhà sai phép "sao cho không lãng phí nhưng vẫn đúng luật" đã "nóng" lên từ bên ngoài nghị trường. Vậy nên, ngay trong phần trả lời bằng văn bản, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Quân đã trình ngay số liệu thống kê tình hình nhà sai phép trên cả nước. Theo đó, qua báo cáo của 52 tỉnh thành trong cả nước, bốn năm gần đây, bình quân công trình xin cấp phép đã tăng 7%, tỷ lệ sai phép giảm 5%. Cụ thể, năm 2006, tại TP.HCM có 11.800 trường hợp vi phạm bị xử phạt, Hà Nội là 4.400 trường hợp (năm 2005 là 5.400 vụ). Hiện, vẫn còn khoảng 20 tỉnh thành vẫn tiếp tục cấp phép tạm...

Băn khoăn trước thống kê 52/64 tỉnh thành có báo cáo về nhà sai phép, không phép, ĐB Nguyễn Văn Tiết (Yên Bái) chất vấn "còn 12 tỉnh thành khác thì sao" đồng thời mong Bộ trưởng cho biết rõ về tỷ lệ tăng các vụ việc sai phép.

Giải thích về việc dù cho tỷ lệ sai phép, không phép có giảm thì về số lượng thực tế vẫn cứ tăng, Bộ trưởng Quân cho biết, đó là do lượng nhà xây dựng những năm gần đây đã tăng lên. Riêng ở HN, năm 2006, tỷ lệ xây nhà không phép xấp xỉ 30%, "đây cũng là vấn đề vi phạm kỷ cương, sai trái, chúng tôi rất bức xúc. Chúng tôi sẽ tăng cường giám sát việc các địa phương báo cáo không đầy đủ", Bộ trưởng nói.

ĐB Nguyễn Văn Tiết tiếp tục "truy" riêng về tỉ lệ sai phạm ở HN nhưng do chưa có thống kê toàn diện nên Bộ trưởng đã "khất" sẽ cung cấp chi tiết riêng cho ĐB sau.

Trả lời thắc mắc của các ĐB khác cùng quan tâm đến nhà sai phép, Bộ trưởng Quân khẳng định các công trình sai phạm mà báo chí vừa nêu như  nhà số 4 Đặng Dung, nhà 31 Nguyễn Chí Thanh... thì "sai phạm diễn ra đã hai ba năm, văn bản lên xuống nhiều lần nhưng vẫn chưa xử lý dứt điểm do thái độ của các cán bộ liên quan". Tình trạng này vẫn diễn ra ngang nhiên do mức xử phạt trong quy định chỉ là 70 triệu đồng, hơn nữa, theo Bộ trưởng, các chủ đầu tư thường lén  lút xây vào buổi tối và các ngày chủ nhật....

Hiện, Bộ đang xem xét lại về việc sửa nghị định về vi phạm hành chính. "Với những nhà cửa như vậy, không đập nay thì mai sau cũng phải đập, gây ra lãng phí rất lớn. Đó là tài sản, tài sản của XH, của Nhà nước, trong đó có những trường hợp phải đền bù khi giải tỏa, có những công trình tiền đền bù lớn gấp nhiều lần tiền xây dựng. Sự phát triển như vậy không bền vững. Chúng tôi rất trăn trở", Bộ trưởng nói.

"Khắc phục yếu kém trong xây dựng, trông đợi vào giám sát của dân"

Liên quan đến vấn đề quản lý nâng cao chất lượng công trình xây dựng, khắc phục các hiện tượng nhà sai phép, quy hoạch treo, quy hoạch bừa bãi... Bộ trưởng cho biết, đã ban hành các quy định để kiểm soát những vấn đề này. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng nhiều lần nhấn mạnh vào tác dụng của việc "đồng thuận về nhận thức" của cả người dân lẫn cán bộ xây dựng để khắc phục các hiện tượng trên.

Chưa thỏa mãn với cách giải thích "khắc phục các yếu kém trong xây dựng bằng nâng cao nhận thức" mà bộ trưởng nêu, nhiều ĐB chất vấn sâu vào vấn đề thanh tra, giám sát. ĐB Đặng Văn Xướng (Long An) khi hỏi về chất lượng quy hoạch yếu kém đã nhấn mạnh "Việc phân cấp kiểm tra là tốt, nhưng còn công tác thanh tra thì làm sao để hạn chế được tiêu cực, nhất là từ phía cán bộ quản lý xây dựng?".

Nhận trách nhiệm khắc phục những vấn đề tồn đọng, Bộ trưởng Quân cũng đồng thời cho biết, đến nay, Bộ đã ban hành nhiều văn bản  quy phạm pháp luật để giải quyết nhằm hạn chế tiêu cực. Ông nói, rất "trông đợi vào sự giám sát của người dân". Bởi, như trong phần trả lời bằng văn bản đã trình bày, thì đội ngũ thanh tra xây dựng hiện vẫn còn nhiều bất cập. Bởi, các cơ sở (quận, huyện) đến nay không có lực lượng này, ngoài Hà Nội (do áp dụng pháp lệnh thủ đô).

Các ĐB tiếp tục tận dụng thời gian chất vấn ngắn ngủi để tiếp tục "truy" về các vấn đề khác như tình trạng làm đường đến đâu nhà đi theo đến đó, vấn đề quản lý các dịch vụ về thiết kế, thi công, giám sát xây dựng, quy hoạch đô thị, thời hạn giải quyết các thủ tục cấp phép...  Bộ trưởng Quân cho biết, nhiều vấn đề đã có văn bản pháp quy để hướng dẫn, những vấn đề khác sẽ phải thắt chặt hơn nữa trách nhiệm cá nhân, riêng lộ trình quy hoạch đô thị đang dược hoàn thiện để trình chính phủ... Sở dĩ còn nhiều sai phạm diễn ra trong thời gian dài là bởi Luật Xây dựng mới được áp dụng trong thời gian gần đây.

Trước chất vấn của ĐB Điểu Điều (Bình Phước) về việc thực hiện Luật Xây dựng và đã có bao nhiêu văn bản pháp luật được điều chỉnh, bổ sung, bộ trưởng Quân chỉ nói chung chung "đã phân cấp rất mạnh những hoạt động quản lý việc xây dựng để giảm bớt thủ tục cho nhà đầu tư. Nhưng thủ tục chỉ đảm bảo đến vấn đề nhanh chóng, thuận tiện, còn về "cao - thấp" của các ngôi nhà xây dựng thì lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác".

"Tôi sẽ xem xét trường hợp GS Vũ Văn Chuyên"

Nhắc lại chuyến thăm của Bộ trưởng Bộ GD Nguyễn Thiện Nhân đến nhà GS Vũ Văn Chuyên, người đang sống trong một căn gác chật chội trên phố Nhà Chung, ĐB Trương Hữu Chí (Đồng Nai) bức xúc "cách đây ba năm tôi đã đưa trước QH ý kiến về xử lý những trường hợp như của GS Chuyên", đó là hiện tượng tranh chấp giữa các gia chủ trong nhà (nên không thể sửa chữa, cải tạo nhà). Hiện có hàng nghìn căn nhà ở HN đang trong tình trạng "sống dở chết dở" này. ĐB Chí cho biết, hồi đó, ông đã kiến nghị nhà nước nên bán đứt nhà cho chủ nhà để chủ nhà sẽ thỏa thuận với người thuê nhà dài hạn.  Ông nói thêm, nếu câu chuyện ba năm đó đã được xử lý thì có lẽ ngày hôm qua Bộ trưởng Bộ GD đã không phải đến thăm GS Chuyên trên căn gác chật hẹp như vậy.

Có mặt trong phiên chất vấn của Bộ trưởng Bộ GD nên Bộ trưởng Nguyễn Hồng Quân cho biết cũng đã nghe nói về chuyện này và "riêng trường hợp GS Chuyên, tôi nghe cũng thấy mình sẽ phải làm gì đó". Ông cho biết, sẽ bàn trực tiếp với Ủy ban TP. Hà Nội.

Cho rằng "Bộ trưởng không hiểu ý" nên ĐB Chí tiếp tục chất vấn "Tôi không chỉ hỏi về trường hợp GS Chuyên. Tôi muốn bộ trưởng có một giải pháp chung cho những người đồng cảnh".... Trước chất vấn này, Bộ trưởng Quân "hứa" sẽ xem lại việc bán nhà cho GS Chuyên và xem xét tiếp các giải pháp.

Các vấn đề "nóng" của kỳ họp QH lần trước như quản lý nhà công như bán nhà theo Nghị định 61, nhà biệt thự, xây nhà cho đối tượng chính sách, nhà xã hội cho người có thu nhập thấp... lại tiếp tục được ĐB đặt ra trong phiên chất vấn lần này.

Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng đành chốt lại: "những nổi cộm, bức xúc  của kỳ họp trước lại tiếp tục được nêu ra trong kỳ họp lần này. Vậy nên, mong Bộ trưởng cân nhắc cơ chế chính sách, chế tài để xử lý".

Phiên chất vấn sáng nay tiếp tục với phần trả lời của Bộ trưởng Bộ TN - MT Mai Ái Trực.

• Lê Nhung

  Ý kiến của bạn?