Trọng tâm tuần làm việc thứ hai của Quốc hội (QH) sẽ rơi vào hai ngày 2 và 3-11: thảo luận hội trường về kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2004 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2005; tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2004; dự toán ngân sách nhà nước năm 2005, phương án phân bổ ngân sách Trung ương.

ĐB Quốc hội phát biểu ý kiến tại Hội trường. Ảnh minh hoạ.

Hai nội dung đáng chú ý khác: một, các báo cáo công tác của chánh án Tòa án nhân dân tối cao, viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, báo cáo của Chính phủ về công tác thi hành án; hai, dự án tổng thể đường Hồ Chí Minh cũng sẽ được QH thảo luận trong tuần này.

Trong ngày 30/10, QH đã cho ý kiến hai dự án Luật cạnh tranh và Luật xuất bản (sửa đổi). Điểm mới nổi bật của dự luật cạnh tranh là việc bổ sung tới 25 điều qui định cụ thể, chi tiết hơn về quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia tố tụng cạnh tranh, về cơ quan tiến hành tố tụng cạnh tranh, người tiến hành tố tụng cạnh tranh, giải quyết khiếu nại quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh chưa có hiệu lực pháp luật.

Giải trình vấn đề “luật nên hay không nên điều chỉnh hành vi thống lĩnh thị trường?”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - ngân sách Nguyễn Đức Kiên cho biết: “Luật cạnh tranh hoàn toàn không cấm việc hình thành vị trí độc quyền và vị trí thống lĩnh thị trường nhưng phải kiểm soát cho được quá trình hình thành vị trí thống lĩnh và vị trí độc quyền, có biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi lạm dụng vị trí độc quyền (kể cả độc quyền tự nhiên), các hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường làm tổn hại quyền lợi của các tổ chức kinh tế, của người tiêu dùng.

Do đó, để duy trì môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, khuyến khích sự phát triển của các doanh nghiệp vừa và nhỏ (hiện chiếm 96% tổng số doanh nghiệp VN), bảo vệ lợi ích người tiêu dùng, luật không chỉ kiểm soát hành vi lạm dụng vị trí độc quyền mà cần thiết phải điều chỉnh và có biện pháp chế tài đối với các hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường”. Theo dự luật, một doanh nghiệp được xác định là có vị trí thống lĩnh trên thị trường khi chiếm thị phần từ 30% trở lên, và mọi trường hợp tập trung kinh tế có thị phần kết hợp trên 50% đều bị cấm.

“Cái khó của luật này là việc điều chỉnh hai phạm trù rất khác nhau: hành vi hạn chế cạnh tranh và hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Thế nhưng dự luật đã nặng về phạm trù thứ nhất mà ít đề cập phạm trù thứ hai, cho nên tương đối khập khiễng”- Phó chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại Nguyễn Ngọc Trân nhận xét.

Ông Trân phân tích: những hành vi hạn chế cạnh tranh thường là các quyết định hành chính của cơ quan quản lý nhà nước (Bộ Thương mại). Khi gặp phải những hành vi này, doanh nghiệp có thể kiện ra tòa hành chính. Còn những hành vi cạnh tranh không lành mạnh lại chỉ sự liên quan giữa doanh nghiệp và doanh nghiệp. Văn bản pháp luật điều chỉnh phải là Luật sở hữu trí tuệ (hiện chưa có), Bộ luật dân sự và nơi phân xử vụ việc phải là tòa dân sự (cơ quan quản lý nhà nước không có quyền phán quyết).

GS Nguyễn Ngọc Trân đề nghị: bỏ nội dung cạnh tranh không lành mạnh ra khỏi dự luật, mặc dù đây là vấn đề nhức nhối của ta hiện nay (để điều chỉnh ở một văn bản pháp luật khác - PV).

(Theo TT)