Luật sư và các bị cáo

Luật sư Bùi Quang Nghiêm, bào chữa Nguyễn Mạnh Hùng tham gia xét hỏi. LS Nghiêm thẩm vấn bị cáo Dương Quốc Hà: "Nếu không có Corall đấu thầu thì liệu PTSC có được tham gia đấu thầu dự án Block?". Hà trả lời là không. Vậy căn cứ vào đâu ngành dầu khí chấp nhận cho PTSC liên doanh với Corall để nhận thầu? Hà trả lời PTSC chưa có kinh nghiệm trong xây dựng còn Corall là đơn vị có kinh nghiệm trong thiết kế, xây dựng những công trình trên biển nhưng họ gặp khó khăn về tài chính nên PTSC và Corall cùng hợp tác liên doanh. Nếu Corall có năng lực tài chính thì họ đã tự tham gia bỏ thầu để 1 mình họ nhận dự  án.

Về việc thay đổi hợp đồng liên doanh, bị cáo Hà cho rằng đó là sự khiếm khuyết trong nhận thức của PTSC. Nếu việc thay đổi ấy được báo cáo với chủ đầu tư để cùng nhau xem xét những vướng mắc trong liên doanh cần phải điều chỉnh thì tôi nghĩ các cơ quan cấp trên như Bộ Kế hoạch Đầu tư cũng sẽ chấp thuận cho thay đổi thỏa thuận liên doanh PTSC và Corall. Tuy nhiên, việc thay đổi giữa PTSC và Corall mà không báo cáo với chủ đầu tư tôi vẫn cho đó là sai.

Nhận xét của Nguyễn Quang Thường về Nguyễn Mạnh Hùng là người phụ trách thương mại của PTSC rất giỏi về chuyên môn và có thể nói là “con chim đầu đàn” của ngành thương mại dầu khí Việt Nam. Tôi rất cảm động về sự cống hiến của anh Hùng đối với PTSC. Đáng tiếc là việc anh Hùng hôm nay phải ra trước vành móng ngựa do một phần lỗi của tôi.

Đại diện VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tại phiên tòa.

Kiến nghị Thủ tướng xử lý người đứng đầu ngành dầu khí

Đến 10h40 sáng nay, phiên tòa kết thúc phần xét hỏi, đại diện VKS tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu được sự ủy quyền của VKSND Tối cao giữ quyền công tố tại phiên tòa phát biểu lời luận tội.

Đại diện VKS cho rằng đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng xảy ra trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản chủ yếu là do những cán bộ thoái hóa thuộc Xí nghiệp Liên doanh dầu khí Việt Xô (VSP) và Công ty Dịch vụ kỹ thuật dầu khí (PTSC) thuộc Tổng công ty Dầu khí Việt Nam thực hiện. Những cán bộ thoái hóa biến chất này đã móc nối với nhau rút tiền đầu tư xây dựng cơ bản của những công trình xây dựng thuộc ngành dầu khí để chiếm đoạt.

Đây là vụ án đầu tiên được phát hiện xảy ra trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản trong ngành dầu khí VN với số tiền các bị cáo đã tham ô, làm thất thoát đặc biệt lớn. Vụ án này chỉ được phát hiện sau khi công trình đã thực hiện xong nhưng do có mâu thuẫn nội bộ, ăn chia không sòng phẳng nên tố cáo lẫn nhau lúc đó cơ quan pháp luật mới biết.

Trong vụ án này, Dương Quốc Hà giữ vai trò chủ mưu, đặt ra vấn đề nâng giá thầu để rút phần chênh lệch chia nhau cùng với Thường và Quang thông qua “con thoi” Trần Quang chỉ đạo Giao, Chính, Hùng, Long tổ chức việc nâng thầu, bán thầu, lập chứng từ khống… để rút tiền chia nhau.

Với vai trò là Phó Tổng giám đốc Xí nghiệp Liên doanh dầu khí Việt Xô, Phó Chủ tịch Hội đồng xét thầu nên Hà biết Công ty Dịch vụ kỹ thuật dầu khí liên kết với Viện Corall sẽ trúng thầu dự án Block 140 chỗ. Dương Quốc Hà đã chủ động gặp Nguyễn Quang Thường và Trần Quang (đơn vị trúng thầu) tại khách sạn Sofitel Plaza gợi ý nâng giá thầu từ 15,5 triệu USD lên 16,9 triệu USD để rút phần chênh lệch.

Để làm được việc này, Trần Quang đã cùng Cao Duy Chính, Trần Ngọc Giao, Nguyễn mạnh Hùng, Trần Ngọc Long sử dụng các thủ thuật biến hóa, thay đổi nguyên tắc trong hợp đồng liên doanh với Viện Corall - Ukraina phân chia lại phần công việc trong thực hiện dự án. Sau đó các bị cáo đã lập hợp đồng giả, sửa chữa Pakinglist, Invoice mang tên Corall với giá đội lên rất cao rồi lập 55 bộ hóa đơn chứng từ thanh toán vật tư giả để rút tiền chia nhau.

Bị cáo Dương Quốc Hà, kẻ được xác định là chủ mưu trong vụ án này.

Trong dự án Block 140 chỗ, các bị cáo đã rút được hơn 1,2 triệu USD trong tổ số tiền chênh lệch hơn 2,1 triệu USD ở dự án Block 140 chỗ và chia nhau như sau:

Dương Quốc Hà 535.000 USD, Nguyễn Quang Thường 400.000 USD, số còn lại là phần của Trần Quang và Quang đã chi cho Cao Duy Chính 20.000 USD, Trần Ngọc Giao 70.000 USD. Ngoài ra, Dương Quốc Hà còn được Trần Quang biếu 20.000 USD, 1 sừng tê giác trị giá 20.000 USD và 10 lạng cao hổ cốt trị giá hơn 100 triệu đồng. Đây là số tiền Quang trích từ số tiền hơn 1,2 triệu USD chiếm đoạt được trong dự án Block 140 chỗ để đưa và mua quà cho Hà.

 

Trong dự án sửa chữa Ballas, Trần Quang đã được Nguyễn Quang Thường giao nhiệm vụ dự thầu và tham gia đấu thầu. Sau khi trúng thầu, Quang đã đề xuất với Thường bán thầu cho Corall thực hiện và Thường đã đồng ý. Quang đã đạo diễn lập hợp đồng giả số 01-09/Corall/PTSC để bán thầu và trích 273.000 USD cho PTSC.

Tuy nhiên, thực chất không phải là bán thầu cho Corall mà là chuyển công trình này cho các công ty của Trần Quang thành lập để sử dụng nguồn vật tư, nhân công trong nước rồi lập hóa đơn thương mại giả để rút tiền Nhà nước. Dự án này, Quang đã làm thất thoát 1,1 triệu USD (trong đó Quang tham ô hơn 902.000 USD). Trong tổng số tiền này, Trần Quang đã trích ra biếu Nguyễn Quang Thường nhiều lần trong những dịp lễ tết hơn 50.000 USD.

 

Theo đại diện VKS, thực chất việc đấu thầu cá dự án Block 140 chỗ và sửa chữa dàn Ballast mỏ Đại Hùng do Xí nghiệp Liên doanh dầu khí Vietaovpetro làm chủ đầu tư với tổng giá trị gần 20 triệu USD chỉ là đấu thầu nội bộ của ngành dầu khí chứ không thực hiện đấu thầu quốc tế 2 giai đoạn như kế hoạch ban đầu đã được Chính phủ phê duyệt.

 

Nguyên nhân quan trọng dẫn đến những sai phạm trên là do công tác quản lý đối với việc đầu tư xây dựng cơ bản cho các công trình có tính đặc thù và kinh phí lớn chưa chặt chẽ; việc thực hiện xây dựng cơ bản lại được khép kín trong nội bộ ngành dầu khí do 1 nhóm cán bộ đảm nhiệm, bên cạnh đó đang tồn tại 1 số công ty nước ngoài hoạt động bất hợp pháp tại Việt Nam… tạo điều thuận lợi để một số cán bộ có chức, có quyền thoái hóa trong ngành dầu khí lợi dụng móc nối chiếm đoạt tiền Nhà nước chia nhau.

 

Với tư cách đại diện VKSND thực hành quyền công tố tại tòa, VKSND tỉnh bà Rịa - Vũng Tàu kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ xem xét, xử lý trách nhiệm người đứng đầu ngành dầu khí Việt Nam và Xí nghiệp liên doanh dầu khí Vietsovpetro đã để xảy ra thất thoát, lãng phí tài sản Nhà nước theo Pháp lệnh công chức và pháp luật.

 

• Gia Khang