Ông Mạnh và đại diện TAND tỉnh Tiền Giang tại phiên xử sơ thẩm ngày 9/11/2004.

Tuy nhiên, ông Bùi Văn Mãnh đã được Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM giải oan tuyên ông không phạm tội. Sau đó bản án phúc thẩm bị kháng nghị và bị hủy để điều tra xét xử lại theo thủ tục chung. Nhưng sau 2 năm không điều tra được gì mới, VKSND tỉnh Tiền Giang đã ra quyết định đình chỉ vụ án.

Sau khi được minh oan, ông Mãnh luôn khiếu nại đòi được phục hồi danh dự nhân phẩm và bồi thường thiệt hại do các cơ quan tiến hành tố tụng đã gây ra đối với ông nhưng không được giải quyết. Tháng 8/2004, TAND tỉnh Tiền Giang đã thương lượng và đồng ý bồi thường cho ông Mãnh 111 triệu đồng. Ông Mãnh không đồng ý nên khởi kiện ra Tòa huyện Gò Công Tây.

Tại phiên tòa sơ thẩm, đại diện TAND tỉnh Tiền Giang đã đồng ý bồi thường cho ông Mãnh 146,5 triệu đồng, bằng khoảng 1/10 yêu cầu của ông Mãnh mà Tòa huyện Gò Công Tây đã xử cho TAND tỉnh Tiền Giang. Với phán quyết như vậy của Tòa huyện Gò Công Tây, ông Mãnh cho rằng ông đã bị xử ép nên làm đơn chống án lên tòa cấp trên. Như vậy, phiên xử phúc thẩm sắp tới TAND tỉnh Tiền Giang sẽ xử chính mình, một trường hợp khá hy hữu trong lịch sử tố tụng Việt Nam.

Hội đồng xét xử (HĐXX) đã tuyên chỉ chấp nhận mức lương tối thiểu là 13.181 đồng/ngày, tương đương 290 nghìn đồng/tháng, không chấp nhận mức lương 320.000 đồng. Về cách tính bồi thường thiệt hại do bị tổn thất tinh thần, HĐXX xác định có hai khoản: Khoản thứ nhất là thời gian ông Mãnh bị tạm giam từ 21/9/1987 đến 10/12/1991; khoản thứ hai là thời gian từ ngày có quyết định giám đốc thẩm (20/3/1993) đến thời điểm được đình chỉ điều tra vào ngày 15/12/2003. Hai khoản này, HĐXX chấp nhận cách tính của TAND tỉnh Tiền Giang là 112 triệu đồng. Đối với các khoản yêu cầu khác của ông Mãnh, HĐXX bác vì lý do không có tài liệu, chứng cứ chứng minh có thiệt hại hoặc không nằm trong qui định của Nghị quyết 388.

Về thu nhập thực tế bị mất, HĐXX ghi nhận sự tự nguyện của TAND tỉnh Tiền Giang bồi thường cho ông Mãnh là mỗi năm 270 ngày lao động, mỗi ngày trị giá 30 ngàn đồng, tổng số tiền là 34,5 triệu đồng. Tổng 3 khoản mà HĐXX buộc TAND tỉnh Tiền Giang bồi thường cho ông Mãnh là trên 146 triệu đồng. Một số tiền vừa đúng bằng số tiền theo đề xuất của TAND tỉnh Tiền Giang và chỉ bằng 1/10 yêu cầu của ông Mãnh.

Không đồng ý với phán quyết của tòa cấp sơ thẩm, ngày 16/11/2004, ông Bùi Văn Mãnh đã nộp đơn kháng cáo. Theo ông Mãnh, những thiệt hại mà gia đình ông đã phải chịu lớn hơn gấp nhiều lần yêu cầu ông đặt ra tại phiên tòa sơ thẩm!?

• Tấn Thuấn