- Đây là khẳng định của bà Nguyễn Thị Kim Ngân, Bộ trưởng Bộ LĐTBXH vào sáng 3/9, tại buổi làm việc với Uỷ ban thường vụ Quốc hội về việc tổ chức thực hiện chính sách pháp luật đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài.

Nhiều doanh nghiệp XKLĐ hoạt động kém hiệu quả

Bà Ngân cho biết, tính đến giữa năm 2010, Bộ LĐTBXH đã cấp phép cho 171 doanh nghiệp, nhưng trong tổng số doanh nghiệp này, theo đánh giá sơ bộ chỉ có khoảng 30% các doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả cao, 50% doanh nghiệp hoạt động hiệu quả trung bình, 20% doanh nghiệp hoạt đông kém hiệu quả.

Bà Ngân cho rằng: Quản lý nhà nước sẽ phải nâng cao hơn nữa trách nhiệm của mình. Còn để xảy ra tình trạng lao động bị lừa đảo là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước.

Nguyên nhân được bà Ngân đưa ra là nhiều doanh nghiệp còn hạn chế về năng lực hoặc do mới được cấp phép, thậm chí đang trong giai đoạn đầu tư thăm dò thị trường chưa có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi xin cấp phép hoạt động…

Về vấn đề này, ông Nguyễn Việt Trường, Đại biểu Quốc hội, thành viên Uỷ ban Quốc phòng an ninh cho rằng: Việc đánh giá hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp cũng như xử lý của các cơ quan nhà nước đối với các doanh như vậy còn có những hạn chế và mâu thuẫn.

“Nếu như chúng ta đánh giá chỉ có 30% doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả, 50% ở ở mức trung bình còn lại 20% là kém hiệu quả, nhưng trong suốt thời gian vừa qua chúng ta chỉ xử lý có 4 doanh nghiệp vi phạm. Việc xử lý như vậy là như thế nào?”, ông Trường băn khoăn.

Trả lời về vấn đề này trong buổi thảo luận sáng 3/9, ông Nguyễn Lương Trào, Chủ tịch Hiệp hội XKLĐ (Bộ LĐTB – XH) cho rằng: Theo luật thì chưa thể thu hồi giấy phép của doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả được. Ví dụ, có doanh nghiệp một năm chỉ đưa được 100 lao động đi XKLĐ thôi như thế là kém hiệu quả, nhưng doanh nghiệp lại không vi phạm nên không thể thu hồi giấy phép.

Tuy nhiên, dẫn chứng của ông Trào đã được ông Đặng Như Lợi, Phó chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội, thành viên giám sát bác bác bỏ, khi ông đưa ra dẫn thời gian gần đây có cả trường hợp giám đốc chi nhánh ký với người lao động vi phạm phát luật nhưng chưa được xử lý.

Về vấn đề này, bà Ngân khẳng định: Bộ sẽ xử lý nghiêm theo đúng luật. Chi nhánh chỉ được tuyển nhưng không được ký, nếu hợp đồng sai chỗ nào thì phải xử lý nghiêm.

Lừa đảo XKLĐ chủ yếu xảy ra ở các công ty chi nhánh.

Khó kiểm soát tình trạng lừa đảo XKLĐ

Cũng tại buổi làm việc với Bộ LĐTB – XH sáng 3/9, bà Trương Thị Mai, Chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội cho biết: Hiện tượng lừa đảo XKLĐ vẫn còn diễn ra dù đã được tuyên truyền thông tin, thậm chí thanh tra kiểm tra.

Theo bà Mai, hiện tượng này thường tập trung vào những doanh nghiệp không có chức năng, nhất là những công ty trung gian, chi nhánh.

Về vấn đề này, ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội cho biết, việc người lao động bị lừa đảo XKLĐ còn xuất phát từ nguyên nhân là hầu hết khi cấp giấy phép hoạt động XKLĐ là cáp phép cho các tập đoàn, các tổng công ty, đến khi chuyển xuống làm việc thì tập đoàn hoặc tổng công ty lại giao cho một giám đốc độc lập. Chính vì lẽ này nên khi các doanh nghiệp XKLĐ ra đời rồi thành lập các chi nhánh, mà các chi nhánh lại kém xa về năng lực nên có nhiều sai phạm như chuyển nhượng lao động của các chi nhánh giữa công ty này với công ty khác, thậm chí là mượn giấy phép.

Trước tình trạng lừa đảo XKLĐ đang diễn ra, bà Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định: Cần phải tiếp tục đấu tranh để ngăn chặn và để làm giảm đi rủi ro cho người lao động, cái này là trách nhiệm của Cục QLLĐNN.

“Quản lý nhà nước sẽ phải nâng cao hơn nữa trách nhiệm của mình. Còn để xảy ra tình trạng lao động bị lừa đảo là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước”, bà Ngân thừa nhận.

• Gia Văn