- Mấy ngày qua, người dân tại xã Ninh Thuỷ, huyện Ninh Hoà, Khánh Hoà thấy nhiều công nhân lấy bạt che núi nix phế thải lại. Trong khi đó, theo lịch trình, ngày 4//1/2009 là ngày đoàn thanh tra của Tổng cục Môi trường (Bộ TN - MT) sẽ vào làm việc với Huyndai–Vinashin (HVS) liên quan đến vấn đề nhập khẩu hạt nix mà báo chí đã đưa tin.

>> ’Sẽ làm rõ trách nhiệm đơn vị cấp phép nhập hạt nix!’
>> Thanh tra MT sẽ làm việc với Huyndai–Vinashin vụ nhập hạt nix
>> Người dân bất bình khi Huyndai – Vinashin lại nhập hạt nix

Ban đầu là lộ thiên...

Chuẩn bị “đón” đoàn thanh tra của Tổng cục môi trường (Bộ TN-MT) vào Khánh Hòa làm việc với Nhà máy tàu biển Huyndai–Vinashin (HVS) về vụ ngang nhiên nhập trở lại 20.000 tấn hạt nix, mấy ngày nay, lãnh đạo Dự án nhà máy xử lý nix phế thải - Công ty cổ phần khoáng sản và luyện kim Hà Nội (KSLKHN- Chủ đầu tư Dự án nhà máy xử lý nix do HVS thải ra môi trường) đang cho cấp tốc ngày đêm may bạt để che kín hoàn toàn núi bụi nix phế thải lộ thiên phía trên của HVS.

...sau được che đậy

Núi bụi nix thải hình thành từ năm 1999, ở sát sườn núi thuộc địa bàn thôn Mỹ Á (xã Ninh Thủy, huyện Ninh Hòa), đã lên đến khoảng 1 triệu tấn. Nó được coi như là “di họa” của việc HVS sử dụng phương pháp phun khô hạt nix trong quá trình cạo sơn, đánh rỉ, tẩy bẩn tàu biển, dàn khoan và các thiết bị nổi trên biển khác, trong quá trình sơn, sửa, hoán cải chúng, gây ô nhiễm đặc biệt nghiêm trọng môi trường không khí, nguồn nước và chất đất khu vực, do “ôm” thêm các hóa chất cực kỳ độc hại trong sơn, dầu mỡ công nghiệp.

Trước đây, khi chưa có dự án của KSLKHN, HVS cũng từng nhiều lần “gia cố cấp tốc” việc che đậy núi bụi nix thải, mỗi khi biết sắp có đoàn kiểm tra của tỉnh Khánh Hòa xuống “hỏi thăm”.

Do nilon dùng che phủ có độ bền kém, lại phải che trên diện tích rộng nên bị nắng gió xé rách rất nhanh sau đó. Giữa các lần kiểm tra, người dân lại hứng chịu bụi nix do nilon dùng che phủ lại rách và rơi vãi khi nhà máy tiếp tục chở bụi nix thải đến đổ. Mỗi đợt người dân và báo chí lên tiếng mạnh, nhà máy lại cho phun nix vào ban đêm.

Trước đó, ngày 31/12/2009, trả lời báo chí, Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Bùi Cách Tuyến cho biết, theo kế hoạch, Đoàn thanh tra của Tổng cục, do Phó Tổng Cục trưởng Lê Kế Sơn dẫn đầu, sẽ vào HVS để làm rõ tính pháp lý, trình tự xin cấp phép nhập khẩu hạt nix, phương án xử lý khối lượng hạt nix vừa nhập khẩu cũng như các biện pháp bảo vệ môi trường.

Hối hả che đậy trong ngày 4/1

Được biết, trong báo cáo số 5266, ngày 26/12/2008 của Bộ TN-MT gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Khánh Hòa tạm dừng việc xem xét cho HVS nhập khẩu hạt nix cho tới khi có biện pháp xử lý xong nix thải.

Về trách nhiệm xử lý lượng bụi nix HVS thải ra môi trường, Tiến sĩ Nguyễn Chiến Thắng – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa khẳng định, mặc dù HVS đã ký hợp đồng để giao KSLKHN xử lý bụi nix thải, HVS vẫn phải có trách nhiệm đến cùng về lượng bụi nix đã thải trên địa bàn.

UBND tỉnh sẵn sàng hỗ trợ HVS và KSLKHN về thủ tục pháp lý để triển khai nhanh dự án nhà máy xử lý bụi nix thải, nhưng vẫn coi bụi nix thải ở địa bàn là “sản phẩm” độc hại của HVS, mọi chuyện khắc phục hậu quả ô nhiễm do bụi nix HVS thải ra, trước hết là trách nhiệm của HVS, tỉnh chỉ quy đầu mối trách nhiệm về HVS!

• Lan Trang