Hoang tàn Yangbay
Cá sấu trong trang trại YangBay. Ảnh: Phan Công
Gần 3 ngày sau sự cố vỡ trại nuôi cá sấu Yangbay do lũ quét tại xã Khánh Phú, huyện Khánh Vĩnh, Khánh Hòa, khung cảnh nơi đây trông vẫn còn hoang tàn. Ngoại trừ khu nhà điều hành ở lưng núi trông vẫn hoành tráng và sang trọng, còn lại, hàng ngàn mét vuông trại nuôi, từ tường ràođến hồ cá sấu, vẫn còn nguyên dấu vết của 2 cơn lũ dữ.
Những con cá sấu chưa kịp “đào tẩu” theo lũ trông rũ rượi, nằm trên đống tường gạch nát, trên lớp lưới B40 vương đầy bùn, rác. Có con mệt mỏi thòng bốn chi xuống mặt hồ, thân hình bệ vệ vắt trên thanh đà bêtông giữa hồ.
Dãy tường rào của một hồ nuôi cá sấu trọng lượng hơn 10kg bị lũ xé toạt hơn 20 mét đã được bít tạm bằng lớp gỗ ép. Sau lớp rào tạm, hàng chục con cá sấu trân trân nhìn về phía lỗ thủng của bờ rào chưa kịp vá.
Chân hàng rào trại nuôi bị vỡ...
và đây là gỗ ghép tạm bợ ngăn cá sấu ra ngoài.
Bên ngoài, công nhân của trại nuôi cá sấu Yangbay vẫn hì hục dựng thêm hàng rào lưới B40, bao quanh lớp rào cũ đã bị lũ đánh sập, nằm chỏng chơ; có trụ bêtông tróc gốc, đổ nghiêng.
Anh Trần Văn Sơn - Trưởng trại cá sấu, người may mắn thoát chết nhờ bám vào cây và kịp leo lên mái nhà, mắt quần thâm sau mấy đêm liền thức trắng, bàng hoàng kể:
“Vào khoảng 11h ngày 10/11, một cơn lũ bất ngờ đổ về, nước cuồn cuộn và hướng thẳng vào trại cá sấu chứ không theo dòng, chọc thủng tường lưới, cuốn tung cá ra ngoài. Nhưng vẫn chưa có con nào thoát ra khỏi trại nuôi, vì còn có một lớp lưới bảo vệ ở vòng ngoài cùng. Anh em nhanh chóng dọn dẹp và đang tính lùa đàn cá (hơn 10 con) trở lại hồ cũ.
Đến 16h cùng ngày, công việc đang làm nữa chừng, tự dưng thấy “núi nước” cuồn cuộn hướng về phía chúng tôi, mạnh và nhanh hơn gấp nhiều lần đợt lũ trước. Mọi người vứt hết đồ bỏ chạy...”
Sau đợt lũ thứ 2, trại cá sấu Yangbay bị phá hủy nghiêm trọng. Cá sấu bị lũ cuốn theo, đổ về hướng sông Cầu, sông Cái.
Thấy là bắn
Đến trưa ngày 13/11, đã có hơn 8 con cá sấu bị bắn, trong đó 4 con tìm thấy xác, còn lại bị cuốn theo nước. Để ngăn chặn hiểm họa cho người dân, Tổng Công ty Khánh Việt (Khatoco) - cơ quan chủ quản trại nuôi cá sấu Yangbay đã kêu gọi “cứu viện” từ lực lượng bộ đội của TP.Nha Trang, huyện đội Khánh Vĩnh và kiểm lâm.
Săn cá sấu bằng súng và cả bằng những vật dụng rất thô sơ như que sắt.
Ngoài ra, Khatoco còn vận động người dân, nếu phát hiện và bắt được cá sấu sổng trại, công ty sẵn sàng mua lại với các mức giá từ 20.000 - 200.000 đồng/con (loại từ 100 gram đến 10kg) và 200.000 đồng/kg (loại cá sấu trên 10kg).
Ngay bộ đội, kiểm lâm, nhiều anh vẫn tỏ ra e ngại khi thực hiện “chiến dịch tìm diệt” cá sấu. Bởi ven suối có nhiều bụi rậm, gặp cá sấu lên bờ, nấp trong bụi cỏ, rất dễ bị chúng cắn đứt chân.
“Buổi tối, đi tìm cá sấu dễ hơn, soi đèn pin, thấy mắt nó đỏ lên là biết ngay. Ban ngày, chỉ biết cầu may. Cứ thấy bóng dáng, xác định được vị trí nó nằm là nã đạn, bắn ngay, chứ không dám bước tới. Mà cũng may là từ hôm đó đến giờ, chưa gặp phải con nào từ trong bụi nhảy xổ ra, nếu có thì chắc đã toi mạng”, anh Long, một chiến sĩ của Thành đội Nha Trang nói.
Cá sấu mới được bắt lại
PV VietNamNet theo chân nhóm tìm kiếm của “liên quân” bộ đội và kiểm lâm cả buổi sáng, lội bộ vòng vèo qua các con suối, sông nhưng chẳng thấy bóng dáng con cá sấu nào. Thỉnh thoảng, tất cả giật mình, im phắt, đứng lặng trân khi thấy trên dòng nước xuất hiện thanh gỗ mục hay bẹ dừa, cứ ngỡ là cá sấu.
Bắt cá sấu như bắt cá... rô
Ba ngày qua, đi đến đâu ở huyện Khánh Vĩnh đều nghe râm ran những câu chuyện xoay quanh sự cố cá sấu “đào tẩu” theo lũ ở Yangbay. Người thì bàn tán thịt cá sấu không ngon như mình tưởng, hóa ra còn tệ hơn cả thịt heo, lại tanh nữa. Người thì thầm thò thậm thụt kể lại chuyện đêm qua đi bắt cá sấu, cả đám xẻ thịt chia nhau ăn cho biết, chứ không bán lại cho Yangbay... Khi có người lạ đến, tất cả lại im như thóc, lờ sang chuyện khác, như thể bị phát hiện sẽ bị bắt.
Những con cá mới bị bắt về, nằm ngay cạnh một lỗ thủng lớn bên hàng rào. Có ai dám bảo đảm chúng sẽ không ra ngoài 1 lần nữa?
Một câu chuyện khiến không ít người nể phục lẫn khiếp vía, về hai cha con săn cá sấu ở gần cầu Yangbay 1. Người cha bị thương tật ở chân, ngồi trên lưng bò, cùng con trai vừa chăn bò vừa đi săn cá sấu mà không cần dụng cụ xung điện. Hễ phát hiện có cá sấu, người cha gọi con, rồi soi đèn vào chỗ cá nấp, liền sau đó, đứa con trai phóng tới, tóm gọn và bỏ vào bao tời. Cứ thế, hai cha con đã bắt hơn bốn con (loại dưới 3kg) bán lại cho trại cá sấu Yangbay.
Theo anh Trần Văn Sơn, trưởng trại cá sấu Yangbay, đến trưa ngày 13/11, Yangbay đã thu mua 64 con cá sấu còn sống, trong đó có 5 con nặng từ 50 - 70kg; số còn lại nặng từ 100gram đến 4kg. Hầu hết số cá sấu sống này được thu mua từ dân trong vùng.
Toàn cảnh trang trại YangBay
Anh Sơn cũng thừa nhận việc có một số người dân bắt được cá sấu (khoảng 5 con), tự xẻ thịt, chia nhau, nhưng không báo lên chính quyền và công ty.
Theo thông tin chúng tôi ghi nhận được, loài cá sấu nuôi tại trại Yangbay là cá sấu nước ngọt, thuộc loại động vật hoang dã nguy hiểm cấp, chúng vẫn chưa được thuần chủng và còn nguyên bản năng cực kỳ nguy hiểm của động vật hoang dã. Vì vậy, việc để người dân tham gia vào cuộc săn tìm cá sấu bị thất lạc của Yangbay là đặc biệt nguy hiểm. Tính mạng của nhiều người đang bị đe dọa trực tiếp qua việc đua nhau đi săn tìm để bán lại cho trại nuôi.
Thậm chí, nhiều người dân khi phát hiện cá sấu hoặc điểm tập trung của cá sấu, đã không báo lực lượng chức năng như bộ đội, kiểm lâm và trại nuôi Yangbay đi bắt, mà âm thầm bắt, đem bán để có được nhiều tiền hơn.
Trong khi nhận thức của người dân ở vùng sâu, hẻo lánh về loại động vật nguy hiểm này còn thiếu, chính quyền địa phương, UBND tỉnh Khánh Hòa cần có biện pháp mạnh để can thiệp, ngăn chặn trước khi những con cá sấu còn thất lạc tấn công người...
-
Phan Công