(VietNamNet) - Theo chân những người tìm kiếm cá sấu bị "sổng trại" ở Khánh Hòa, chúng tôi ngược sông Cầu để nghe những người đi săn cá sấu kể lại...

>> Phóng sự ảnh: Săn cá sấu sổng trại

Buộc mõm, trói lại rồi... chở về thôi. Ảnh: Hữu Phạm.

Vùng đất Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) yên bình này 2 ngày nay trở nên sôi động. Đi đến đâu chúng tôi cùng nghe đến 2 từ “cá sấu”. Người dân đổ xô đi tìm kiếm. Lực lượng tìm kiếm trong ngày 12/11 chỉ tính riêng số công nhân và bộ đội, kiểm lâm đã là 70 người.

Tuy nhiên số lượng cá sấu tìm được không đáng kể vì lực lượng thì quá mỏng trong khi bắt loại động vật này lại rất khó...

Tang hoang trại cá sấu lớn nhất Đông Nam Á

Đập vào mắt chúng tôi là hình ảnh bờ tường nối giữa lối đi lên nhà trung tâm của trang trại bị bóc bay, tường rào lưới B40 cao hơn 2m rạp xuống, những tấm lưới mới được dựng tạm và tàn tích của trận “thuỷ triều” là những mảng cây rạp xuống xác xơ.

Ngày 10/11 có lẽ là nỗi ám ảnh với nhiều người công nhân ở trại nuôi cá sấu Yang Bay khi trận lũ quyét xảy ra lúc 12h bất ngờ với sức cuốn lớn, phá vỡ 2 chuồng cá sấu thương phẩm, nước lên, nhiều con cá sấu đã bò ra hồ nước thải. Đến 15h30’, một cơn lũ lớn hơn và mạnh hơn gấp nhiều lần đã phá tan tành các vách ngăn của chuồng cá sấu sinh sản và thương phẩm, đàn cá sấu lũ lượt trôi đi khi không còn vách ngăn và tai hoạ bắt đầu từ đó.

Anh Phèn ở thôn Ngã Hai vừa bắt được 2 con cá sấu nhỏ kể lại: “Tôi đi tìm theo dọc bờ suối Yang Bay sáng giờ thấy mấy con nằm trên mà không thể bắt được. Bà con đi tìm nhiều lắm, trên rẫy rồi dưới suối, loạn lên”.

Gánh cá sấu về, phải thêm 1 người đỡ... mõm. Ảnh: Hữu Phạm

Sau 2 ngày tìm kiếm nhiều khuôn mặt bơ phờ đang hiện rõ. Ban đêm là lúc cá sấu ra tìm mồi vì thế đây cũng là thời điểm lực lượng tìm kiếm được triển khai trên diện rộng. Vói 24 người của công ty huy động đi tìm trong ngày hôm nay, chia theo 5 tổ đi dọc bờ sông tìm kiếm. Hằng đêm, số công nhân thay phiên nhau kết hợp với lực lượng kiểm lâm và quân đội bắt đầu từ 20h-5h sáng hôm sau với 2 tổ tìm kiếm từ 8-10 người.

Trên suối Yang Bay kéo đến thượng nguồn sông Cầu công ty cũng đã thuê 4 chiếc ghe cùng với 2 chiếc của công ty xuôi ngược liên tục.

Anh Trần Văn Sơn (Trưởng trại) sau 2 ngày hằn thêm nhiều nếp thâm quầng, mí mắt mọng lên vì mất ngủ. Thoát chết trong gang tấc, lại lao vào những giờ thức trắng chờ tin thu mua cá. Mỗi con cá sấu được người dân đem về anh lại như nhẹ trong lòng được một chút. Khi đưa tiền cho bà con, anh cười “cố tìm đem đến cho anh nhé” mà trông như mếu.

Hiện công ty đã thống nhất thu mua lại từ người dân cá trên 10kg là 20.000đồng/1kg, dưới 10kg thì tuỳ theo lớn nhỏ và số lượng có mức giá từ 20.000 đến 200.000đồng/con.

Từ trang trại cá chảy xuống hồ nước thải đàn cá lớn sổng chuổng vẫn nằm la liệt trong hồ nước thải, theo ước tính của chúng tôi có thể lên tới hàng trăm con. Những hàng rào dây thép B40 với những cọc tạm đã được dựng lên làm hàng rào ngăn cách. Xung quang hồ chứa nước thải, những bụi cây đã được phát quang đề phòng cá sấu sổng chuồng trong đợt lũ có thể leo lên bờ. Bên cạnh trang trại là dòng thác Yang Bay vẫn đỏ ngầu.

Chị Trúc, một người dân ở đây cho biết: “Hôm qua chị cùng mấy người dân đi phát cây cối xung quanh trại một con cá sấu khoảng 2 tạ nằm chình ình trong bụi chuối, mọi người được phen hú vía”.

Cá sấu sổng được bắt lại về trại chiều ngày 12/11. Ảnh: Đức Long

Trại cá sấu Yang Bay thuộc Công ty Kinh doanh Đà điểu – Cá sấu (Tổng Công ty Khánh Việt) có diện tích quy hoạch lên tới 10ha, và đưa vào chăn nuôi từ năm 2003 tại xã Khánh Phú, huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hoà, nằm trên thượng nguồn sông Cầu. Theo đánh giá mới đây của tổ chức tư vấn của Úc thì đây là trại nuôi cá sấu lớn nhất Đông Nam Á.

Chưa thể thống kê số cá sấu sổng trại

Ông Nguyễn Hải Anh (Phó GĐ Công ty Kinh doanh Đà điểu – Cá sấu) cho biết: Trang trại cá sấu được khảo sát, thiết kế có đê quai bao ngoài, chịu được đỉnh lũ và cách đê quai tới 0,5m.

“Nhẹ tay thôi, bộ da này quý lắm!”. Ảnh: Hữu Phạm

Cơn lũ quét bất ngờ trưa ngày 10/11/2007 đã làm tan tành những bờ tường bao, những mảnh lưới B40 đã không cản nổi hàng ngàn con cá sấu lớn nhỏ tuôn ra theo dòng nước và đang “ngao du” dọc theo bờ suối, bò lên núi rừng.

Thiệt hại về kinh tế là chưa thể tính hết, nhưng hiểm hoạ rình rập với động vật ăn thịt này khi phát tán ra ngoài này là khôn lường.

Cho đến thời điểm 17h ngày 12/11/2007 thì tổng thiệt hại mà trận lũ từ thượng nguồn đổ xuống trang trại cá sấu thuộc Tổng Công ty Khánh Việt vẫn chưa thể thống kê hết được. Theo báo cáo thì số lượng cá sấu nuôi ở trại có trên 5.000 con, trong đó có 500 con trưởng thành.

Toàn trại có 34 hồ nuôi cá sấu sinh sản, 5 hồ nuôi cá thương phẩm, 74 hồ cá sấu con, lũ đã đánh vỡ các vách ngăn nên nhiều cá sấu sinh sản và thương phẩm đã thoát ra ngoài, số lượng bao nhiêu thì phải hết tuần này mới có thể kiểm được.

Tính đến chiều 12/11, sau 2 ngày nỗ lực tìm kiếm, hiện công ty đã thu về 66 con, trong đó có 5 con cá sấu lớn (2 con do người dân bắt được và 3 con do quân đội bắn được).

Ngay sau khi sự cố xẩy ra, Tổng Công ty Khánh Việt dưới sự chỉ đạo của Chủ tịch UBND Tỉnh Khánh Hoà đã huy động tất cả các lực lượng: công an, bộ đội, kiểm lâm cùng với anh em công nhân rà soát tìm cá sấu. Các chốt tìm kiếm được thành lập trên tuyến Khánh Vĩnh - Diên Khánh - Nha Trang. Công ty thực hiện ngay việc thu mua lại cá sấu của công ty nếu người dân bắt được.

Công tác tìm kiếm đang được tiến hành nhưng hiện đang xuất hiện tình trạng một số người dân phát hiện, sau khi bắt được cá sấu đã tìm cách tẩu tán. Các đầu nậu bắt đầu rục rịch tìm cách thu mua và vận chuyển về đêm, mặc dù các lực lượng kiểm lâm đã lập các chốt kiểm tra 2 đầu từ Khánh Vính - Diên Khánh.

Sau sự cố đặc biệt này, ông Võ Lâm Phi (Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hoà) đã trực tiếp thị sát. Giải pháp trước mắt là phải hoàn thành việc truy bắt cá sấu thoát ra ngoài, khẩn trương chỉnh sửa trang trại tránh lũ quét xảy ra, phải cảnh báo người dân thời gian tới cần cẩn thận khi ra bờ suối...

Thiệt hại trước mắt là chưa thể tính được, nhưng hậu quả sẽ là rất khó lường khi số cá sấu chưa trưởng thành còn ở ngoài khá nhiều, trong khi công tác tìm kiếm tiếp tục thì việc khuyến cáo người dân ở đây vốn quen với nương rẫy, sông suối là rất khó.

Đồng thời, cho thấy công tác cảnh báo khi quy hoạch trang trại nuôi cá sấu ở đầu nguồn nước vừa gây ô nhiễm môi trường vừa nằm đầu nguồn lũ quét đã bị bỏ qua.

• Văn Long