- “Tôi yêu vùng đất này, yêu từng vỉa mạch của tầng mỏ, từ hơi thở của than, cái nồng cháy của đá, thậm chí đến cả cái bụi bặm của than tôi cũng say mê”.
TIN LIÊN QUAN
Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam – VIETBOOKS đã công nhận nhà điêu khắc Nguyễn Tâm Nhâm là người tạc chân dung Picasso bằng than đá nhiều nhất Việt Nam năm 2005. Trong đó, có 33 bức tượng tròn và 14 bức chân dung hai mặt. Đến nay, Nguyễn Tâm Nhâm đã có đến 56 bức tượng về Picasso, hoàn toàn tạc bằng than Kíp lê (altraxit)) trong vòng 15 năm.
Tay nghề điêu khắc của Nguyễn Tâm Nhâm đạt trình độ 7/7
Cách đây khoảng 30 năm, Nguyễn Tâm Nhâm mới chỉ là một chàng công nhân của tổ sản xuất mỹ nghệ của mỏ than Cọc Sáu (tỉnh Quảng Ninh). Ngót trăm năm truyền thống gia đình gắn với vùng đất mỏ, Tâm Nhâm cũng noi gương cha trở thành người thợ.
Cầm trong tay 15 đồng bán con sư tử đầu tiên, Tâm Nhâm run rẩy nhận ra than còn có thể trở thành một chất liệu đáng quý cho các tác phẩm nghệ thuật đích thực hơn là đồ mỹ nghệ. Than diễn tả được chiều sâu của con người bởi lợi thế của những mảng sáng tối trong màu đen huyền ảo của nó. Và Nguyễn Tâm Nhâm bắt đầu hành trình tìm kiếm khắp các nẻo đường mỏ những hòn than làm chất liệu cho nghệ thuật tạo hình.
Yêu than và hiểu than chưa đủ, phải có tay nghề chế tác và cái tâm của người con chịu ơn quê hương. Than giòn và dễ gãy, có khi chạm nhẹ cũng hỏng. Phải nâng niu và “chiều” cái thói “chảnh” của than thì mới có một tác phẩm hoàn chỉnh.
Nhưng thời ấy, cái nghèo đeo bám mãi những người thợ mỏ. Nghèo cả về vật chất lẫn học vấn. Tâm Nhâm cũng rơi vào áp lực: là người đàn ông mạnh mẽ mà không thể mang lại cho vợ con cuộc sống no đủ. Đúng lúc đó, anh lại được cử đi học tại trường ĐH Mỹ thuật Hà Nội. Và nghệ thuật đã thức tỉnh chàng công nhân "quê kệch" quen ăn to nói lớn trở thành một nhà điêu khắc tượng than hàng đầu Việt Nam.
Nói về Picasso, Nguyễn Tâm Nhâm không ngừng nhắc đến hai chữ “ám ảnh”. Ám ảnh bởi cảm giác gần gũi, thấu tâm can mình khi chiêm ngưỡng những tác phẩm của danh họa nổi tiếng. Nếu có thời gian ngồi nghe thì Nguyễn Tâm Nhâm có thể nói về Picasso.. cả ngày cũng không hết.
Một tác phẩm tượng Picasso bằng than của Nguyễn Tâm Nhâm
Cũng có người thắc mắc rằng Nguyễn Tâm Nhâm là người con đất mỏ nhưng lại say mê với những bức chân dung Picasso. Tại sao không dùng than để lột tả biểu tượng tư duy của người thợ mỏ hay người Việt Nam? Tâm Nhâm chỉ cười: “Thế tại sao Thúy Vân, Thúy Kiều của Nguyễn Du lại không phải là người Việt?”.
Từ một người thợ mỏ trở thành nhà điêu khắc, từ tay nghề thủ công mỹ nghệ chạm tới nghệ thuật, Nguyễn Tâm Nhâm không chỉ khẳng định được ý chí của con người vùng mỏ mà còn nâng tầm cho than, giúp hòn than “cất tiếng nói” tự bạch về vẻ đẹp của mình.
Hiện nay, Nguyễn Tâm Nhâm còn có bộ sưu tập 31chân dung danh họa Vangoh bằng than đá. Ông tự hào cho biết đây có thể sẽ là kỷ lục tiếp theo về tạc tượng than đá, sau 56 bức chân dung Picasso
-
Ngọc Lương