Hugo Chavez, vị tổng thống hào phóng của đất nước giàu tài nguyên dầu mỏ Venezuela, có thể đã vô cùng lịch thiệp. Trong một chuyến công du chớp nhoáng tới Rio de la Plata hơn một tuần trước, ông đã ca ngợi vẻ đẹp tráng lệ của Buenos Aires, nói say sưa về "Argentina, đất mẹ vĩ đại" và tán tụng "người bạn kiêm chính khách Nestor Kirchner". Nhưng phần lớn những lời khen tặng của ông là dành cho đệ nhất phu nhân Cristina Fernandez de Kirchner. "Cristina sẽ trở thành tổng thống tiếp theo", ông tuyên bố.

Vợ chồng Đệ nhất phu nhân Argentina Cristina Fernandez de Kirchner tại lễ đón tiếp Tổng thống Venezuela Hugo Chavez ở Buenos Aires hôm 6/8.

"Nữ hoàng Cristina"

Người dân Argentina trong nhiều tháng qua đã đồn đoán về việc liệu Tổng thống Nestor Kirchner có ra tranh cử nhiệm kỳ tiếp theo hay cử vợ "thế chân" trong cuộc đua này. Hiện tại, mọi chuyện đã rõ ràng. Bà Fernandez sẽ thay chồng tranh cử chức tổng thống trong các vòng bỏ phiếu vào cuối tháng 10. Quyết định này không khiến nhiều người dân Argentina ngạc nhiên.

Đệ nhất phu nhân từ lâu đã tạo ra ấn tượng rằng bà đang lãnh đạo đất nước, đặc biệt trong lĩnh vực đối ngoại. Gần đây, bà Fernandez đã gặp gỡ các chủ doanh nghiệp Tây Ban Nha để thảo luận về các chính sách kinh tế của Argentina. Và trong một chuyến công du cấp quốc gia tới Mexico, bà đã gửi tới chính phủ bảo thủ của nước này những ý tưởng của Buenos Aires về việc lập lại mối quan hệ hữu nghị giữa hai quốc gia.

Mặc dù chiến dịch tranh cử vẫn chưa chính thức bắt đầu nhưng những thành viên đảng Peronist (đảng do cố Tổng thống Juan Domingo Peron, người 3 lần đắc cử ghế lãnh đạo Argentina và cầm quyền trong những năm 1946-1955 và 1973-1974, sáng lập - PV) ở vùng thôn quê đang tìm cách tiếp cận xung quanh "Nữ hoàng Cristina".

Đệ nhất phu nhân được đón chào như một ngôi sao nhạc pop trong buổi lễ khánh thành một trung tâm thương mại ở Córdoba. Diện một chiếc áo khoác da màu đen dài và bốt cao gót, bà tiến qua hành lang cùng trong khi vị thủ hiến và giới chính khách hàng đầu tỉnh hối hả theo sau.

Theo nhận định của không ít chuyên gia, bà Fernandez dường như sinh ra để làm tổng thống. Bà có những bài phát biểu đầy tự tin mà không cần bản thảo hay máy phóng đại chữ cũng như những cử chỉ đầy tự chủ và tinh tế trong các hoạt động giao tế. "Bà ấy có một lí lịch chính trị độc lập với người chồng", nhà báo Horacio Verbitsky cho biết. Trong thực tế, trước khi ông Kirchner đắc cử, bà Cristina còn nổi tiếng hơn chồng. Theo Verbitsky, người ta đã thường hỏi: "Ai đang ở bên cạnh bà ấy vậy?".

Cristina Fernandez sinh trưởng trong một gia đình trung lưu ở La Plata, một thành phố đại học. Cô sinh viên Fernandez gặp gỡ chàng sinh viên Kirchner khi đang theo học trường luật. Cả hai đã kết thân với những người thuộc phe cánh tả, ủng hộ học thuyết Peron, vốn đang thống trị các trường đại học vào thời điểm đó. Họ trở nên giàu có nhờ một công ty luật và những thương vụ bất động sản tại đây.

Vợ chồng bà Fernandez tại một buổi vận động tranh cử mới đây ở Buenos Aires.

Tổng thống thời quá độ

Bà Fernandez thích được chỉ ra những điểm tương đồng giữa vợ chồng bà với cặp đôi quyền lực của Washington - Bill và Hillary Clinton. Giống như gia đình Clinton, gia đình Kirchner đều gây dựng sự nghiệp từ các thành phố địa phương, đầy tham vọng và ý thức được quyền lực của họ.

Vợ chồng bà Fernandez rất coi trọng việc nắm giữ ghế tổng thống. Tuy nhiên, ông Kirchner dường như chưa bao giờ cảm thấy thoải mái ở giữa thủ đô nhộn nhịp của Argentina. "Chim cánh cụt", biệt danh mà ông Kirchner thường tự gọi mình, là một người đàn ông cộc cằn và kín đáo. Ông đưa một số ít những người ủng hộ tâm phúc từ tỉnh quê hương vào chính quyền của ông.

Khi ông Kirchner lên nắm quyền cách đây 4 năm, các cư dân Buenos Aires ngạo mạn, đánh cá rằng ông sẽ chẳng trụ lại được tới 2 năm. Vào thời điểm ông đắc cử, đất nước đang trong tình trạng hỗn loạn. Nền kinh tế suy sụp, hệ thống tài chính phá sản. 5 tổng thống thay nhau đến và đi trong vòng 2 tuần.

Tuy nhiên, họ đã đánh giá thấp người đàn ông đến từ Patagonia. Ông đã bình tĩnh đưa Argentina thoát khỏi tình trạng khủng hoảng trầm trọng. Trước sự thất vọng của những chủ nợ khắp thế giới, ông đã ra lệnh ngưng các dịch vụ thanh toán nợ. Ông cũng tìm được cách ổn định tỉ giá hối đoái và phát triển ngành công nghiệp trong nước. Ông "vượt mặt" và gạt ra bên lề những địch thủ trong đảng Peronist.

Nền kinh tế đang hồi phục trong 4 năm qua và Buenos Aires gần như đang quay trở lại con đường phát triển như trước kia. Tuy nhiên, Alberto Fernandez, chánh văn phòng nội các của Tổng thống Kirchner nhận định: "Địa ngục đằng sau chúng tôi. Chúng tôi đang trong tình cảnh khó khăn".

Argentina đang gặp rắc rối trong việc bảo đảm những khoản vay từ các thị trường tài chính quốc tế kể từ khi nước này ngưng các hoạt động thanh toán nợ. Quốc gia này sẽ không sẵn sàng trước một cuộc khủng hoảng tài chính mới. Điều này khiến nhiều người dân hoài nghi về sự tăng trưởng hiện nay. Bên cạnh đó, một cuộc khủng hoảng năng lượng, các vụ bê bối tham nhũng và tình trạng lạm phát tăng đã gây khó dễ cho chính quyền của ông Kirchner trong vài tháng trở lại đây.

Chính phủ đương nhiệm coi ông Kirchner là một tổng thống thời kỳ quá độ và nhấn mạnh rằng bà Fernandez sẽ hoàn thành công cuộc hiện đại hóa đất nước.

Khẳng định bản sắc

Không một đệ nhất phu nhân nào từng tạo ra ảnh hưởng đáng kể như bà Evita Peron, vợ của cố Tổng thống Peron. Tuy nhiên, bà Fernandez không thích việc bị so sánh với "thiên thần của người nghèo", gần như đã được thần thoại hóa. Bà thích tạo dựng hình ảnh một nữ lãnh đạo hiện đại. Bà tuyên bố nếu có gì giống với huyền thoại Evita Peron thì bà thích được coi mình là một "Evita với nắm đấm".

Liệu bà Fernandez có trở thành Tổng thống tiếp theo của Argentina?

"Hãy để Cristina lên nắm quyền, rồi những người Peronist cuối cùng cũng nhận ra việc phải ngưng đổ lỗi cho người khác về những sai lầm của mình", cựu Bộ trưởng Văn hóa Marcos Aguinis chế nhạo.

Dẫu vậy, nhiều người Argentina có thể đang đánh giá thấp đệ nhất phu nhân Fernandez như họ đã xem thường chồng bà cách đây 4 năm. Bà đã chứng minh bản thân là một chính khách có tài ngoại giao. Ví dụ như trong chuyến thăm của Tổng thống Venezuela vừa qua, bà đã chứng tỏ mình có kiểm soát được việc làm cân bằng giữa Caracas và Washington, một thách thức cam go nhất đối với mọi chính khách Mỹ Latinh ngày nay.

Ông Kirchner là một trong những đồng minh quan trọng nhất của ông Chavez trong khu vực và Argentina hưởng lợi từ những hỗ trợ của tổng thống Venezuela. Ông Chavez đã mua tới hơn 5 tỉ USD trái phiếu của Chính phủ Argentina và tuần trước lại tiếp tục mua thêm 500 triệu trái phiếu nữa. Ông Chavez cũng lên kế hoạch cung cấp khí gas tự nhiên hóa lỏng cho Argentina.

Bà Fernandez mới đây lên tiếng thừa nhận: "Nói về việc cung cấp năng lượng, Venezuela giữ vai trò quan trọng đối với Mỹ Latinh giống như Nga đối với châu Âu". Tuy nhiên, ngoài việc kết thân với ông Chavez, bà Fernandez cũng tìm cách cải thiện quan hệ với Washington, vốn đang rạn nứt dưới chính quyền của chồng bà.

Để chuẩn bị cho một hội nghị của các doanh nhân, quan chức kinh tế hàng đầu từ Mỹ và các nước Mỹ Latinh, bà Fernandez đã tìm cách "đánh bóng" hình ảnh Argentina như một điểm đầu tư hấp dẫn. "Các bạn có thể kiếm được rất nhiều tiền ở Argentina", bà phát biểu trước các nhà đầu tư tiềm năng.

Giành được sự ủng hộ của người châu Âu cũng là điểm tiếp theo trong chương trình nghị sự của bà Fernandez. Đệ nhất phu nhân dự định sẽ có chuyến công du mở màn tới Berlin vào đầu tháng 9 cũng như xuất hiện trước Câu lạc bộ Paris, một nhóm các quốc gia cho vay nợ hàng đầu thế giới.

Bà Fernandez tin rằng đây là thời điểm để Argentina mở cửa cho cộng đồng quốc tế một lần nữa. Để đạt được mục tiêu này, bà đã lên kế hoạch học theo cách của hai phụ nữ quyền lực khác trên thế giới và cũng là những hình mẫu của bà: Hillary Clinton và Angela Merkel.

• Thanh Bình (theo Spiegel)