Cuộc điều tra của các quan chức Thái Lan đối với 35 tấn vũ khí từ CHDCND Triều Tiên đã sắp kết thúc, khi manh mối từ nhiều nơi trên thế giới đang làm sáng tỏ dần về vụ buôn bán vận chuyển lậu vũ khí - và sự tinh vi trong cách che dấu giấu danh tính của những kẻ buôn lậu.

Quân đội Thái đang đưa vũ khí ra khỏi chiếc máy bay có đăng ký nước ngoài (Ảnh: AP)

Nhưng một loạt các công ty và địa chỉ giả mạo từ New Zealand tới Barcelona đã cho thấy cách những kẻ buôn lậu này hoạt động trên khắp thế giới. Trong vài tháng qua, chúng đã tạo được một mạng lưới phức tạp các công ty cổ phần nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho chuyến bay.

Trong thời gian chờ điều tra thêm, tòa án Thái Lan hôm thứ Sáu (25/11) đã ra lệnh tiếp tục giam giữ các thành viên phi hành đoàn 12 ngày nữa.

Cơ trưởng lái chiếc máy bay này khẳng định trong một cuộc phỏng vấn được đăng tải trên trang tin của hai tờ báo tiếng Nga ITAR-Tass và RIA Novosti rằng điểm đích cuối cùng của chiếc máy bay này là Kiev, Ukraine, mặc dù vậy, các chuyên gia vũ khí vẫn nghi ngờ đích đến đó sẽ là Iran. Các quan chức Thái Lan vẫn chưa tìm ra bằng chứng cho khẳng định trên.

Ilyas Isakov -viên phi công người Kazakhstan trả lời các câu hỏi đã được thảo sẵn: "Chúng tôi bay tới Ukraine. Tôi không biết chủ lô hàng định làm gì tiếp theo, nhưng họ thuê chúng tôi vận chuyển hàng tới sân bay Borispil của Kiev”.

Ông nói rằng phi hành đoàn được một hãng vận tải Ukraine là Aviatek thuê chở 35,8 tấn hàng từ Bình Nhưỡng, Triều Tiên - bao gồm 25 tấn thiết bị khoan dầu và các loại hàng hóa khác trong các hộp kín bằng gỗ. Ông nói lịch trình bay bao gồm cả việc hạ cánh để tiếp nhiên liệu ở Bangkok và Sri Lanka.

Vẫn chưa rõ liệu Aviatek có vai trò như thế nào trong mạng lưới các công ty có liên quan tới lịch trình của máy bay này. Tìm kiếm trên cơ quan đăng ký hàng không quốc tế aerotransport.org thì không có công ty nào mang tên đó, trong khi Bộ Giao thông vận tải Ukraine vẫn chưa đưa ra thông tin nào.

Hội đồng Quốc phòng và An ninh quốc gia Ukraine nói trong một tuyên bố rằng không có công dân hay công ty Ukraine nào dính líu tới vụ buôn lậu vũ khí từ Triều Tiên.

Chiếc máy bay được đăng ký tại nước cộng hòa Grudia thuộc Liên  Xô cũ nhưng do một công ty ở các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất sở hữu.

Theo một báo cáo mới công bố hồi tuần trước của các tập đoàn phi lợi nhuận TransArms của Mỹ và IPIS của Bỉ, chiếc máy bay này được một công ty ở New Zealand thuê, sau đó lại được một công ty khác ở Hongkong thuê lại. Bản báo cáo này được phủ Bỉ và Tổ chức Ân xá quốc tế tài trợ.

Các phóng viên AP từ nhiều nơi trên thế giới thì phát hiện rằng một số công ty chỉ tồn tại trên giấy tờ, cùng với các địa chỉ hay hộp thư giả, và có ít nhất một công ty chỉ vừa đến tháng trước mới "tồn tại".

Theo cơ quan giao thông vận tải Grudia, chiếc phi cơ được đăng ký bởi Air West, một công ty vận tải hàng không thành lập trong tháng 9.

Chủ của Air West, Levan Kakabadze nói với phóng viên AP rằng ông không hề biết về điểm đích cuối cùng của chiếc phi cơ này. Ông cho hay là đã cho công ty SP Trading thuê chiếc máy bay hồi tháng trước và sẽ không phải chịu trách nhiệm nào đối với những gì xảy ra tiếp sau đó.

Theo mạng đăng kiểm quốc gia, New Zealand là nơi thành lập và đăng ký các công ty mới rất dễ dàng. Bất cứ ai, chỉ cần không có tiền sử phạm tội hay từng bị phá sản, đều có thể thành lập công ty một cách nhanh chóng qua mạng, với mức phí tối thiểu.

James Funnell, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao New Zealand, cho biết, các quan chức New Zealand đang tiến hành điều tra về chuyến bay “ở một số quốc gia”. Ông nói các cuộc điều tra bao gồm các mối liên hệ tại New Zealand tới chuyến bay, đáng chú ý là công ty SP Trading, “một trong số nhiều công ty có liên đới tới chiếc máy bay này.”

Theo báo cáo của các nhà nghiên cứu về buôn lậu vũ khí, hôm 4/12, SP Trading đã cho Union Top Management Ltd có trụ sở tại Hongkong thuê lại chiếc máy bay này. Giấy Chứng nhận công ty cho thấy công ty này được thành lập vào ngày 2/11.

Nhưng không có văn phòng nào của Union Top tại địa chỉ ở Hongkong. Thay vào đó chỉ có một công ty tên là R & G Management Consultancy. Một nhân viên của công ty nói Union Top là một khách hàng nhưng bà không biết cách liên lạc với bất kỳ ai trong công ty này, và cũng không biết người đàn ông nào có tên Dario Cabreros Garmendia - người đã ký quyết định sáp nhập Union Top tại Hongkong tháng trước.

Garmendia đã nêu Barcelona, Tây Ban Nha là địa chỉ của ông này trên các tài liệu khác liên quan tới việc thành lập công ty. Nhưng các phóng viên AP đã hỏi 4 người sống gần khu vực trên và không ai trong số họ từng nghe về ông này cũng như công ty của ông ta.

Chiếc máy bay, theo các nhà nghiên cứu, thuộc sở hữu của Overseas Cargo FZE, có trụ sở tại Sharja, thuộc các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất nơi chiếc máy bay này cũng đã từng hạ cánh. Các lãnh đạo của công ty không trả lời trước các yêu cầu bình luận. Phạm vi hoạt động của nó ở Sharjah cũng không rõ ràng.

Những năm gần đây, sân bay quốc tế Sharjah đã trở thành một trung tâm của nhiều hãng vận chuyển hàng hóa nhỏ phục vụ châu Á, châu Phi và các nước cộng hòa thuộc Liên bang Xô viết trướ.

• Đình Ngân (Theo AP)