Đề phòng các nước láng giềng tìm cách sở hữu vũ khí hạt nhân ngay trước mũi mình, Israel đã không ít lần ra tay đè bẹp những ý định dù là nhỏ nhất, hoặc mới nhen nhúm.

Kỳ 1: Bí ẩn trong sa mạc Syria  

Khu liên hợp đáng ngờ của Syria nằm bên sông Euphrates. Để dẹp nỗi lo, Israel đã không kích cơ sở này.

Vị Tổng thống khó đoán biết

Tel Aviv, cuối năm 2001. Một khối nhà kín đáo nằm giữa những cây khuynh diệp chính là trụ sở của cơ quan tình báo đối ngoại huyền thoại của Israel - Mossad.

Một đài tưởng niệm dành cho các điệp viên chết trong các chiến dịch biệt kích ở phần đất của kẻ thù nằm trong một khu vườn nhỏ, có hơn 400 cái tên được khắc trên phiến đá cẩm thạch màu xám và vẫn còn chỗ cho nhiều cái tên khác nữa. Tại tòa nhà chính, các nhà phân tích tình báo đang cố dựng lên chân dung của tân Tổng thống Syria.

Tháng 7/2000, ông Bashar Assad kế vị người cha đã qua đời - cựu Tổng thống Hafez Assad. Người Israel cho rằng Assad con - bác sĩ nhãn khoa, ít có kinh nghiệm chính trị, người từng sống ở London trong nhiều năm và chỉ mới 34 tuổi khi nhậm chức, sẽ là một lãnh đạo yếu kém.

Không giống như cha mình - một người theo thuyết duy thực về chính trị, không chú trọng tới chi tiết, có bí danh là "Sư tử", người gần như đã đi tới một thỏa thuận với Israel về Cao nguyên Golan trong vài tháng cuối của cuộc đời, Bashar Assad được coi là một người tương đối khó dự đoán.

Quan hệ theo kiểu mạng nhện

Theo các điệp viên Israel tại Damascus, Assad con tìm cách củng cố quyền lực bằng việc giữ vai trò gây tranh cãi và tán thành quan điểm cực đoan. Assad con cung cấp một số lượng lớn vũ khí cho nhóm Hezbollah được Iran hậu thuẫn ở Lebanon để nhóm này "đấu tranh giành độc lập từ chính quyền Do Thái". Bashar Assad đã tiếp những phái đoàn cấp cao tới từ Triều Tiên.

Mossad tin rằng chủ đề của những cuộc hội đàm bí mật là nâng cấp hơn nữa năng lực quân sự của Syria. Trước đây, Bình Nhưỡng cũng đã giúp Damascus phát triển tên lửa đạn đạo tầm trung, vũ khí hóa học như sarin và khí độc. Tuy nhiên, khi tình báo Israel thông báo cho các đối tác của Mossad rằng chương trình hạt nhân của Syria dường như đang được thảo luận thì các chuyên gia tình báo lại phủ nhận.

Damascus có vũ khí hạt nhân, một nhà máy hạt nhân theo đúng nghĩa đen của nó ngay trước mũi Israel? Với các chuyên gia, chuyện này nghe có vẻ không hợp lý.

Hơn nữa, Assad con đã cự tuyệt Abdul Qadeer Khan - "cha đẻ bom nguyên tử" người Pakistan khi Khan cố bán cho Syria những máy ly tâm để làm giàu uranium trên chợ đen vào đầu những năm 1990.

Người Israel đã biết quá rõ để chế tạo bom hạt nhân phức tạp như thế nào sau khi họ đã dành một thời gian khá dài vào những năm 1960 để ngầm thu mua uranium và sau đó phát triển thành vũ khí hạt nhân tại các phòng thí nghiệm bí mật tại thị trấn Dimona ở sa mạc Negev.

Israel đã áp dụng các biện pháp có thể nhằm ngăn chặn Tổng thống Iraq thời đó là Saddam Hussein không học tập mình. Vào một đêm tháng 6 năm 1981, máy bay F-16 của Israel đã vi phạm luật quốc tế, tiến vào không phận Iraq và phá hủy lò phản ứng hạt nhân Osirak gần Baghdad.

Giai đoạn chủ chốt

Người Israel đã dùng biện pháp châm chích để đối phó với Assad "con". Năm 2003, không quân Israel đã tiến hành hàng loạt cuộc không kích nhằm vào các vị trí ở biên giới Syria.

Vào tháng 10, các máy bay chiến đấu của Israel đã thực hiện nhiệm vụ quần đảo ở độ cao thấp phía trên nơi ở của ông Assad ở Damascus. Đây là một cuộc phô trương sức mạnh đầy ngạo mạn khiến nhiều quan chức trong Mossad phải lắc đầu và đặt ra câu hỏi Tổng thống Syria Assad sẽ đáp lại hành động này như thế nào.

Vào thời điểm đó, nhà máy hạt nhân ở Euphrates đã bước vào giai đoạn chủ chốt đầu tiên. Mùa xuân năm 2004, Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) phát hiện thấy các cuộc gọi đáng nghi giữa Syria và Triều Tiên, đáng chú ý là thông tin qua lại rất nhiều giữa thủ đô Bình Nhưỡng của Triều Tiên với một địa điểm ở phía bắc sa mạc Syria gọi là Al Kibar. Tài liệu của NSA được gửi cho đơn vị "8200" của quân đội Israel, bộ phận chịu trách nhiệm về do thám sóng phát thanh và đã thiết lập hệ thống ăng ten ở các quả đồi gần Tel Aviv. Al-Kibar đã bị "đánh dấu".

Cuối năm 2006, tình báo quân sự Israel quyết định hỏi ý kiến của Anh. Tuy nhiên, gần như cùng lúc phái đoàn từ Tel Aviv tới London, một quan chức cấp cao của Chính phủ Syria cũng nhận phòng tại một khách sạn ở Kensington, vùng phụ cận của London. Nhân vật này nằm dưới sự "giám sát" của Mossad và tỏ ra bất cẩn một cách không thể tin nổi. Người này bỏ lại máy tính trong phòng khi đi ra ngoài. Các điệp vụ Israel ngay lập tức chớp thời cơ và cài đặt một chương trình Trojan - có thể dùng để đánh cắp dữ liệu mật, vào máy tính xách tay của quan chức Syria này.

Nhận diện mục tiêu

Ổ cứng máy tính chứa đựng kế hoạch xây dựng, những bức thư và hàng trăm tấm ảnh. Các bức ảnh, như cố tình để lộ bí mật, cho thấy khu liên hợp Al Kibar trong các giai đoạn phát triển.

Lúc bắt đầu, có lẽ vào năm 2002 - do ảnh không đề ngày, khu vực xây dựng giống như một ngôi nhà trên cây, được bổ sung bằng những đường ống trông đáng nghi dẫn tới một trạm bơm nước ở sông Euphrates. Những bức ảnh sau đó cho thấy, những cái cột và mái rất chắc chắn, dường như chỉ có một chức năng: sửa đổi tòa nhà để trông nó không có gì đáng nghi khi nhìn từ trên xuống. Cuối cùng, toàn bộ thứ có thể nhìn thấy như là một chiếc hộp đựng giày, nó phủ lên một thứ gì đó nhằm giấu giếm. Tuy nhiên, ảnh chụp nội thất cho thấy những gì diễn ra trong khu vực này thực tế có lẽ là việc phân tách vật liệu.

Một trong những bức ảnh cho thấy một người châu Á mặc bộ đồ màu xanh, đứng gần một người Ảrập. Mossad - Tình báo Israel, mau chóng nhận diện được hai người đàn ông là Chon Chibu và Ibrahim Othman. Chon là một trong số các thành viên lãnh đạo chương trình hạt nhân Triều Tiên và các chuyên gia tin rằng người này là kỹ sư trưởng phụ trách lò phản ứng plutonium Yongbyon. Othman là giám đốc Ủy ban năng lượng nguyên tử Syria.

Lúc này, cả tình báo quân sự Israel và Mossad đều được đặt trong tình trạng cảnh giác cao. Sau khi nhận được báo cáo ngắn, Thủ tướng Israel khi đó là Ehud Olmert đã hỏi: "Liệu lò phản ứng đó sẽ hoạt động sớm và có cần hành động không? Rất khó nói, các chuyên gia trả lời. Thủ tướng Israel yêu cầu phải có nhiều thông tin chi tiết hơn, tốt nhất là thông tin gốc.

• Hoài Linh (Theo Spiegel)
   
  *** Còn tiếp ***