Trung Quốc hôm 24/4 chính thức tuyên bố sẽ gặp thượng đỉnh với Thủ tướng Nhật Taro Aso vào tuần tới, bất chấp việc ông Aso dâng cúng đền chiến tranh Yasukuni một cây cảnh.

Bên trong đền Yasukuni. (Reuters)

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, ông Aso sẽ thăm Bắc Kinh trong hai ngày, bắt đầu từ thứ tư tuần tới. Tuyên bố trên được đưa ra một ngày sau khi Bộ Ngoại giao Trung Quốc chỉ trích việc ông Aso gửi một cây cảnh tới đền Yasukuni ở Tokyo. Các nhà chỉ trích cho rằng ngôi đền này là một biểu tượng của chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản thời Chiến tranh thế giới thứ hai.

Đại sứ Trung Quốc Cui Tiankai nói rằng, các cuộc hội đàm của ông Aso tại Bắc Kinh sẽ tập trung vào việc vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính hiện nay cũng như duy trì cách thúc đẩy quan hệ Trung-Nhật. Ông đã giảm nhẹ những tác động tiêu cực về ngoại giao do vụ tranh cãi về đền Yasukuni gây ra.

Trung Quốc và Nhật Bản là nền kinh tế lớn thứ hai và thứ ba trên thế giới. Hai nước này cũng là các bên tham gia đàm phán với Triều Tiên – quốc gia làm gia tăng căng thẳng trong khu vực bằng việc thử tên lửa tầm xa và tuyên bố sẽ rút khỏi các cuộc đàm phán hạt nhân sáu bên.

Tuy nhiên, những tranh cãi về hành động của Nhật Bản đối với các ký ức chiến tranh tiếp tục đeo đẳng quan hệ giữa hai nước. Quan hệ Trung-Nhật đã xấu đi dưới thời cựu Thủ tướng Koizumi, một phần là do ông Koizumi nhiều lần viếng thăm đền Yasukuni.

Quan hệ song phương đã ấm lên sau khi ông Koizumi thôi giữ chức Thủ tướng. Hai thủ tướng kế nhiệm đã tránh thăm đền này và ông Aso cũng vậy.

Ông Cui nói rằng, hai nước nên tôn trọng “thỏa thuận” mà họ đã đạt được về ngôi đền trên. Thỏa thuận này rõ ràng yêu cầu lãnh đạo Nhật Bản tránh thăm đền khi còn đương chức Thủ tướng.

Khi Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và Thủ tướng Ôn Gia Bảo gặp ông Aso, họ có thể nhắc ông về lập trường của Trung Quốc. Tuy nhiên, những bình luận của ông Cui cho thấy, Bắc Kinh không muốn tranh cãi này leo thang.

“Chúng tôi không thể để việc này làm tổn hại sự phát triển của quan hệ song phương. Chừng nào cả hai bên tuân thủ thỏa thuận, vụ việc này sẽ không tạo ra quá nhiều tổn hại cho cả Trung Quốc và Nhật Bản như đã xảy ra cách đây nhiều năm”, ông Cui nói.

• Minh Sơn (theo AP)