Nhiều trường đại học, nhà máy, thậm chí bệnh viện của Mỹ đang yêu cầu nhân viên nghỉ phép không lương như một biện pháp tiết kiệm chi phí cho chủ lao động. Năm nay, số người bị ép nghỉ phép tăng lên cao nhất trong vòng 17 năm qua.

Nhiều lao động ở Mỹ bị ép nghỉ phép không lương. (Ảnh: AP)

Bang Maryland hiện yêu cầu 67.000 trong số 80,000 nhân viên nghỉ phép không lương như một biện pháp để chống đỡ với cuộc khủng hoảng ngân sách.

Giới chức bang cho hay, việc cho công nhân viên nghỉ phép giúp bang này tiết kiệm được xấp xỉ 34 triệu USD trong năm tài chính này.

Không chỉ chính quyền mà các doanh nghiệp tư nhân, từ các công ty sản xuất ôtô tới các hãng nhỏ, cũng đang phải đóng cửa nhà máy và giảm bớt văn phòng khi doanh số bán hàng giảm sút.

"Việc giãn thợ là một dạng của giảm nhân công nhưng nó còn tốt hơn lựa chọn khác", Carl Van Horn, giáo sư về chính sách công tại đại học Rutgers cho biết. "Đó là phản ứng điển hình để đáp lại tình trạng suy giảm nhu cầu trong thời suy thoái".

Trong số 10,3 triệu công nhân thất nghiệp tháng 11/2008 chỉ có 12% là bị cho nghỉ tạm thời, dữ liệu từ Cục thống kê lao động cho biết. Nếu tính tỷ lệ số lao động bị ép nghỉ phép trên tổng số nhân công thì con số năm nay là gần 1%, tương đương tỷ lệ 17 năm trước đây. Tháng 2/1991, số công nhân bị ép nghỉ phép không lương vào khoảng 1,4 triệu người.

Số liệu thống kê trên dựa trên khảo sát của Cục Điều tra dân số với từng hộ gia đình, dường như đã báo cáo không đúng sự thật về số người được cho nghỉ tạm thời. Những người tiến hành khảo sát đã hỏi người tham gia về thời gian làm việc của tuần trước, vì vậy một lao động biết là anh ta bị ép nghỉ phép vào cuối tháng sẽ không được tính.

Swartout cho biết, cô có thể mất 800USD, gần 2% tiền lương, dựa trên thời gian bị cho nghỉ phép. "Đó là một khoản lớn", Swartout nói. Thời gian và số ngày các nhân viên không quan trọng của bang bị cho nghỉ hiện vẫn chưa rõ, Swartout nói. Tuy nhiên, số tiền lương bị trừ như trên có nghĩa là Swartout sẽ phải vật lộn với khoản nợ 500USD từ thời đại học.

Tại trường đại học Winthrop ở Nam Carolina, một trường học công, các nhân viên được đề nghị bố trí thời gian nghỉ phép không lương do thu nhập từ thuế bị giảm. Các giáo sư được yêu cầu nghỉ phép 9 ngày mà không làm gián đoạn các buổi giảng dạy, vắng mặt tại các cuộc họp hay ảnh hưởng tới những chức trách khác trong trường. Họ được yêu cầu lấy ngày nghỉ trước ngày 30/6, khi năm tài chính của trường học kết thúc.

Với các công nhân nhà máy, thời gian nghỉ không lương diễn ra dưới dạng nhà máy kéo dài thời gian ngừng hoạt động. Tháng này, công ty Winnebago Industries Inc. cho hay, toàn bộ công nhân, gồm cả Giám đốc điều hành Bob Olson, sẽ nghỉ phép không lương 1 tuần, cùng với 2 tuần mà nhà máy ngừng hoạt động trước đó.

Công ty 3M Co. hồi đầu tháng cho hay, họ đã yêu cầu công nhân đi nghỉ hoặc nghỉ không lương hai tuần cuối năm ngoái. Công ty chế tạo máy tính Dell hồi tháng 11 năm ngoái cũng yêu cầu nhân viên cân nhắc lấy ngày phép trong quý 4.

Các hãng sản xuất ô tô như Chrysler, General Motors Corp. và Ford Motor Co. cũng kéo dài thời gian đóng cửa nghỉ lễ Giáng sinh và năm mới vừa qua. Ở một số công ty, việc cho nghỉ không lương là bước dạo đầu cho sa thải chính thức.

• Hoài Linh (Theo AP)