Dấu vết của hóa chất công nghiệp melamine đã được tìm thấy trong các mẫu của loại sữa bột trẻ em bán chạy nhất nước Mỹ song giới chức liên bang vẫn khẳng định rằng các sản phẩm đó là an toàn.

Một loại sữa có dấu vết melamine (Ảnh Amazon)

"Mức độ melamine trong sữa là cực thấp", Tiến sĩ Stephen Sundlof, Giám đốc Trung tâm An toàn thực phẩm và Dinh dưỡng thuộc FDA cho biết. "Các bậc cha mẹ không nên thay đổi chế độ ăn của con mình. Nếu các bé đang được nuôi bằng một sản phẩm đặc biệt, hãy tiếp tục cho các bé dùng sản phẩm đó. Đó là vì lợi ích của các bé".

Melamine là loại hóa chất được tìm thấy trong sữa bột trẻ em của Trung Quốc - ở mức độ đậm đặc hơn, nó được cho là nguyên nhân dẫn tới cái chết của 3 em bé và khiến 50.000 em khác bị ốm.

Abbott, Nestle và Mead Johnson

Các cuộc kiểm nghiệm chưa công bố trước đây cho thấy, FDA đã phát hiện ra dấu vết của melamine trong mẫu thử của một loại sữa bột được ưa chuộng. Ngoài ra, họ cũng tìm thấy sự hiện diện của acid cyanuric - một hóa chất liên quan tới melamine, trong sữa của một công ty sản xuất khác. Những thông tin này là kết quả mà phóng viên hãng tin AP thu thập được dựa trên Đạo luật tự do thông tin.

Tiếp đó, một công ty sản xuất sữa bột trẻ em lớn thứ ba cũng tiết lộ với AP rằng các cuộc thử nghiệm nội bộ của họ cũng cho thấy, có dấu vết melamine trong sản phẩm sữa bột của chính họ.

Ba hãng - Abbott Laboratories, Nestle và Mead Johnson - sản xuất ra hơn 90% tổng số sản phẩm sữa bột của Mỹ.

Theo FDA và các chuyên gia khác, melamine trong sữa bột sản xuất tại Mỹ phát sinh trong quá trình sản xuất, không phải cố ý.

Chính phủ Mỹ đã lặng lẽ thử nghiệm các sản phẩm sữa bột sản xuất trong nước hồi tháng 9, ngay sau khi các vấn đề liên quan tới sữa nhiễm melamine nổi lên tại Trung Quốc.

Ông Sundlof cho hay, tới giờ, vẫn chưa có báo cáo nào về các ca ốm bệnh do melamine ở Mỹ. Và rằng, kết quả kiểm nghiệm dương tính cho tới giờ mới chỉ là dấu vết nên đối với sức khỏe cộng đồng và trẻ em, chúng ta vẫn coi nó là an toàn.

Melamine được dùng trong sản xuất các gói bọc thực phẩm bằng nhựa và nó có thể cọ xát vào thứ chúng ta ăn. Ngoài ra, melamine cũng có trong dung dịch tẩy rửa dùng làm sạch thiết bị chế biến thực phẩm và ngấm vào sản phẩm đang được làm.

Tuyên bố mới trên khác hẳn với lập trường không dung thứ mà cơ quan này đưa ra hôm 3/10 khi họ nói: "FDA hiện không thể ấn định mức độ melamine và các thành phần có liên quan tới melamine trong sữa bột trẻ em mà không làm dấy lên lo ngại về sức khỏe cộng đồng".

Các nhà khoa học cho biết, khi đó, họ không thể ấn định mức độ phơi nhiễm melamine chấp nhận được trong sữa bột và lúc đó khoa học chưa có đủ thời gian để hiểu các tác động của hóa chất đối với thận - vốn chưa phát triển đầy đủ - của trẻ. FDA nói thêm, mặc dù vậy lập trường của họ không có nghĩa là bất cứ mức phơi nhiễm với melamine và các thành phần liên quan tới melamine nào có thể phát hiện được trong sữa sẽ gây hại cho trẻ.

Dù vậy, thông tin trên vẫn được các nhà sản xuất, giới truyền thông và Quốc hội Mỹ hiểu rằng loại sữa nào dương tính với melamine sẽ không được bán tại Mỹ.

Ví dụ, Hiệp hội các nhà tạp phẩm nói với thành viên của mình rằng: "FDA không thể xác định mức độ an toàn đối với melamine và các thành phần có liên quan trong sữa bột, do vậy, có thể kết luận rằng, họ sẽ không chấp nhận việc có thể phát hiện melamine trong sữa bột".

FDA chấp nhận melamine có trong sữa bột

Mọi việc là như vậy cho tới khi AP điều tra về các cuộc thử nghiệm với sữa bột trong nước mà FDA nói rằng, trong khi họ không thể ấn định mức độ phơi nhiễm an toàn đối với trẻ em, FDA sẽ chấp nhận sự hiện diện của melamine trong sữa bột. Điều này làm dấy lên câu hỏi rằng liệu quyết định chấp nhận sự hiện diện ở mức thấp của melamine trong sữa bột được FDA đưa ra sau khi phát hiện dấu vết của hóa chất này trong sữa sản xuất tại Mỹ.

Hôm 23/11, ông Sundlof cho biết, FDA chưa từng nói hay ám chỉ rằng sữa bột sản xuất trong nước sẽ hoàn toàn không có melamine. Ông này cũng nói, không biết rằng thông báo của FDA về sữa bột bị hiểu sai.

Tại Trung Quốc, melamine được cho vào sữa có chủ ý nhằm vượt qua các cuộc kiểm nghiệm chất lượng, tăng giả tạo mức protein trong sữa. Các phó phẩm của sữa cũng có trong sữa bột, bánh quy, loại sữa cho vào cà phê.

Hàm lượng melamine trong sữa Trung Quốc đặc biệt cao, khoảng 2.500 phần/1triệu. Mức độ melamine mà FDA tìm thấy trong các mẫu sữa sản xuất trong nước thấp hơn thế 10.000 lần.

Theo dữ liệu của FDA về thử nghiệm 77 mẫu sữa bột, dấu vết của melamine được tìm thấy trong một sản phẩm Enfamil LIPIL with Iron của Mead Johnson. Một bảng tính của FDA cho thấy, hai thử nghiệm được tiến hành với sữa Enfamil, cho kết quả 0,137 và 0,14 phần/1 triệu.

Ba cuộc kiểm tra đối với sản phẩm Good Start Supreme Infant Formula with Iron của Nestle cho thấy, có 0,247phần/triệu acid cyanuric, phó phẩm của melamine.

Ngoài ra, trong khi 18 mẫu sữa của Abbott Laboratories, gồm cả nhãn Similac, được FDA kiểm nghiệm cho thấy không có dấu hiệu của melamine, thì phát ngôn viên của công ty này là Colin McBean cho biết, một số lượt kiểm tra của chính công ty này đã tìm thấy dấu vết melamine trong sữa. Ông này không nêu rõ sản phẩm nào hoặc số lần thử nghiệm có dương tính với melamine.

Ông McBean cho biết, hàm lượng melamine được phát hiện thấp hơn giới hạn an toàn mà các nước, lãnh thổ trên toàn thế giới đề ra, gồm cả Đài Loan - nơi đặt giới hạn là 0,05 phần/triệu.

"Chúng ta đang nói về hàm lượng dấu vết melamine, và các bạn biết đấy, có nhiều tổ chức khoa học nói rằng hàng lượng melamine thấp luôn xuất hiện trong những loại thực phẩm nhất định", ông McBean nói.

Phát ngôn viên của Mead Johson là Gail Wood cho hay, các cuộc thử nghiệm do công ty này tiến hành không tìm thấy melamine trong sữa. Và, công ty cũng không được thông báo về kết quả thử nghiệm của FDA tại cuộc họp kín của cơ quan này hôm thứ hai vừa qua.

Thử nghiệm của FDA phát hiện được melamine trong hai mẫu sữa bổ sung dinh dưỡng cho trẻ ốm yếu - những em có vấn đề với tiêu hóa thực phẩm thông thương. Sản phẩm Peptamen Junior của Nestle khi được thử nghiệm cho thấy nó có 0,201 và 0,206 phần/triệu melamine trong khi loại Nutren Junior-Fiber của Nestle cho kết quả 0,16 và 0,184 phần/triệu.

Trong tuyên bố phản hồi với những lời chất vấn, phát ngôn viên của Nestle bác bỏ thông tin các sản phẩm của họ có chứa acid cyanuric, và các sản phẩm của Nestle là rất an toàn.

Quy trình ngược

Nghị sĩ Rosa DeLauro, thành viên đảng Dân chủ, đại diện của bang Conneccticut - lãnh đạo nhóm giám sát ngân sách của FDA tuyên bố, cơ quan này đi theo cách "thị trường trước, nghiên cứu sau".

"FDA nên áp dụng chính sách không khoan nhượng với các sản phẩm sữa có dấu melamine cho tới khi họ có thể quyết định chắc chắn rằng, hàm lượng melamine ở mức thấp không gây hại cho sức khỏe của trẻ em".

Nghị sĩ Bart Stupak, bang Michigan thì tuyên bố: "Nếu không ấn định được mức độ an toàn của melamine trong sữa thì FDA nên thu hồi toàn bộ số sữa bột có xét nghiệm dương tính với melamine dù trong sản phẩm đó chỉ có dấu vết của chất gây ô nhiễm".

Một số chuyên gia y tế cho hay, vết tích của melamine có thể loãng ra và ít có khả năng gây hại. "Nó chỉ là một lượng nhỏ, khó có thể gây ra sỏi thận", giáo sư nhi khoa Paul Grimm thuộc Trường Đại học Y khoa Stanford nói.

• Hoài Linh (Theo AP)