Liên minh Châu Âu (EU) nói hôm 24/9 rằng Iran đã tiến gần đến việc có thể phát triển vũ khí hạt nhân. Lời cảnh báo này với IAEA tại thành phố Vienna diễn ra cùng lúc với quyết định phục hồi lại là phản ứng hạt nhân chính của Triều Tiên.

Toàn văn về lời cảnh báo về Iran của bản của EU được đưa ra cho báo giới trước khi được phát biểu tại cuộc họp của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tại Vienna. Nó khẳng định rằng Tehran đang tiến gần đến khả năng có thể trang bị đầu đạn hạt nhân và nó có lẽ đã theo đuổi một chương trình nhằm có được bom hạt nhân.

Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad thăm cơ sở làm giàu uranium Natanz. Ảnh AP

Cả Mỹ và Israel đã từng cho rằng Iran có thể đang tiến gần việc phát triển vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, chính quyền Tehran tiếp tục khẳng định rằng chương trình vũ khí hạt nhân của nó là nhằm mục đích dân sự và vì hoà bình, chỉ là để sản xuất năng lượng.

Hôm 22/9, tổng giám đốc IAEA, ông Mohammed El Baradei lại thúc giục Iran hãy công khai hoàn toàn chương trình hạt nhân của nước này.

Sự cảnh giác với Tehran diễn ra khi một nước khác có các hoạt động về hạt nhân bị nghi ngờ là Triêu Tiên đã ngăn cản không cho các thanh sát viên của IAEA tiếp cận với lò phản ứng hạt nhân Yongbyon.

Ông Baradei cũng cho biết rằng Triều Tiên đã công bố kế hoạch sẽ phục hồi lò phản ứng này, một động thái ngụ ý rằng nước này có ý định sẽ tái khởi động chương trình hạt nhân của họ.

Ông John Swenson Wright, một chuyên gia về Triều Tiên tại học viện chính sách Chatham House ở London cho rằng “đây là một bước đi nghiêm trọng”. Mọi người không nên đánh giá thấp tầm quan trọng của những gì mà Triều Tiên đang làm hiện nay. Đây là sự lặp lại của những gì họ đã làm hồi những năm 1990, là khôi phục lại chương trình hạt nhân của họ."

Tuy nhiên, ông Wright cũng không dám chắc Triều Tiên có thực sự sẽ tái khởi động lại các hoạt động về hạt nhân của họ hay không và có rút khỏi cuộc đàm phán 6 bên hay không để rỡ bỏ chương trình hạt nhân của họ nhằm đổi lấy sự viện trợ và những nhưọng bộ khác. Thay vào đó, vị chuyên gia này miêu tả hành động của Triều Tiên như một động thái ngoại giao trước việc Washington từ chối đưa Triều Tiên ra khỏi danh sách các nước tài trợ khủng bố.

"Điều quan trọng đối với 5 bên còn lại trong các cuộc đàm phán và phải duy trì sự đoàn kết. Một trong những thứ mà Triều Tiên đã thành công trong quá khứ là chia rẽ các bên. Và điều quan trọng đối với tất cả các bên này và đối với cộng đồng quốc tế là hãy hiểu rõ đây là cách hành xử không thể chấp nhận được.”

Ông Wright cũng nói rằng cộng đồng quốc tế cũng có thể chỉ cho Triều Tiên thấy những gì họ có thể phải mất - cả về mặt hỗ trợ tài chính và về mặt hoà nhập lại với thế giới.

• Nhật Vy (Theo VOA, AP, AFP)