Các vụ bắn thử tên lửa mới đây của Iran đã thu hút sự chú ý của báo chí quốc tế và làm gia tăng bầu không khí căng thẳng ở Trung Đông. Bằng sự kiện này, nước Cộng hòa Hồi giáo đã phát đi một thông điệp rằng, họ có đủ khả năng đáp trả trước bất kỳ một cuộc tấn công nào của Mỹ hoặc Israel. Hình ảnh vụ bắn một trong 9 tên lửa tầm xa và tầm trung của Iran hôm 9/7. (Ảnh: Reuters)
Đến thời điểm này, các nhà quan sát phương Tây vẫn chưa thực sự biết rõ về quy mô và sức mạnh của các loại vũ khí của Iran. Vụ thử hôm 9 và 10/7 bao gồm phiên bản mới của loại tên lửa Shahab-3, được Tehran khẳng định đủ sức nã vào các mục tiêu ở Israel.
Giới phân tích phương Tây tỏ ra rất thận trọng khi đánh giá về dàn tên lửa mà Iran đang sở hữu, bởi rất khó làm việc này nếu không được tiếp cận thông tin cụ thể.
"Các cuộc thử nghiệm tên lửa của Iran thỉnh thoảng lại diễn ra: chúng ta đã chứng kiến chúng vào những năm 2003, 2004 và 2007", Christopher Pang, Giám đốc Chương trình Trung Đông và châu Phi tại Viện United Services Hoàng gia ở London, nói. "Lần này, về bản chất, là một cuộc tập trận đáp trả những cuộc diễn tập quân sự trước đó của Mỹ và Israel".
Dưới đây là chi tiết một số hệ thống tên lửa chủ chốt của Iran qua quan sát của các chuyên gia phân tích phương Tây.
SHABAB-3
Shahab-3 là tên lửa tầm xa nhất mà Iran đã thử nghiệm công khai thành công. Các chuyên gia ở Mỹ cho rằng Shahab-3 có thể tấn công các mục tiêu cách xa 1.300km, tuy nhiên quân đội Iran khẳng định sau vụ thử tên lửa mới đây nhất rằng Shahab có tầm bắn 2.000km.
Có thể thấy rằng, vụ thử này có liên quan đến phiên bản nâng cấp của Shahab-3, có lẽ là Shahab-3b như lời đồn, mà Iran tuyên bố có tầm bắn lên tới 2.500km.
Nhiều người cho rằng Shahab-3, được gọi là tên lửa đạn đạo tầm trung (MRBM), dựa trên công nghệ tên lửa No Dong của CHDCND Triều Tiên nhưng được chế tạo và phát triển ở Iran. Nước này cũng được cho là đang nỗ lực phát triển Shahab-3 mang các đầu nổ hạt nhân. Mặc dầu vậy, theo giới phân tích, hoàn tất khả năng này là một nhiệm vụ hết sức phức tạp.
SHAHAB-1 và SHAHAB-2
Tiền thân của Shahab-3 là các tên lửa loại Scub với tầm bắn ngắn hơn. Chúng được chế tạo trên cơ sở công nghệ của Libya và/hoặc của CHDCND Triều Tiên.
Các phiên bản Shahab này nhỏ hơn, cần ít nhiên liệu hơn và mang ít chất nổ hơn so với Shahab-3.
Iran được cho là đang sở hữu 150 tên lửa Shahab-2 và khoảng 300 tên lửa Shahab-1, theo trang web GlobalSecurity.org tại Mỹ.
Những phiên bản trước của tên lửa Shahab ít chính xác và gây thương vong không nhiều.
Công nghệ Scub đã có từ vài thập niên trước và các phiên bản đầu tiên của tên lửa này từng được Iran sử dụng trong cuộc chiến với Iraq vào những năm 1980.
Saddam Hussein cũng đã phóng tên lửa Scub vào Israel trong cuộc chiến Vùng Vịnh năm 1991.
Trang GlobalSecurity.org cho biết, các tên lửa Scub của Iran hiện nay có tầm bắn tối đa 500km.
ZELZAL
Zelzal - loại tên lửa mà Lực lượng Cách mạng Iran đã thử nghiệm trong cuộc tập trận mới đây - có tầm bắn ngắn hơn, chạm tới các mục tiêu cách xa 400km.
Tên lửa này từng được dùng để tấn công các trại huấn luyện chiến binh ở Iraq đầu những năm 2000 và được cho là do phong trào Hezbollah ở Lebanon cung cấp. Tuy nhiên, Hezbollah chưa bao giờ xác thực hay phủ nhận họ có trong tay Zelzal.
FATEH
(Nguồn: GlobalSecurity.org / AFP)
Một loại tên lửa khác được thử cùng với Shahab-3 là Fateh, hay còn gọi là Congqueror. Loại vũ khí này có tầm bắn 170km, ngắn hơn Zelzal.
CÁC LOẠI TÊN LỬA CỦA IRAN
Christopher Pang cho rằng, những người quan tâm đến khả năng xảy ra một cuộc xung đột Israel - Iran nên lưu ý loại tên lửa tầm ngắn hơn này rất thích hợp với các lợi ích chiến lược khác của Iran.
"Mọi người luôn chú ý tới phía tây Iran, nhưng chúng ta cũng nên quan sát cả phía đông nữa. Có rất nhiều lợi ích của Mỹ và quân đội quốc tế đóng quân ở Afghanistan có thể là mục tiêu tấn công từ phía đông nước Cộng hòa Hồi giáo", ông nhận định. "Tuy nhiên, Iran đã tỏ rõ mục tiêu đầu tiên của họ trong bất cứ một cuộc xung đột nào sẽ là Tel Aviv hoặc các lợi ích của Mỹ trong Vùng Vịnh".
- Thanh Hảo (Theo BBC, Tân Hoa xã)
