Dmitry Medvedev, nhân vật mà Tổng thống Putin lựa chọn là người kế nhiệm, đã giành được chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử tổng thống hôm 2/3 - một kết quả đã được biết trước từ lâu song vẫn làm dấy lên câu hỏi ai sẽ thực sự điều hành cường quốc đang trỗi dậy này.

Sau khi kết quả sơ bộ cho thấy ông đã chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu bầu tổng thống Nga, ông Dmitry Medvedev đã thề sẽ tiếp tục đường lối của người tiền nhiệm Vladimir Putin. 

Putin và Medvedev trên quảng trường Đỏ

Theo Ủy ban bầu cử trung ương Nga, ông Medvedev hiện đang dẫn đầu với 69% phiếu bầu. 70% phiếu đã được kiểm. Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu khá cao, đạt gần 68%. Với kết quả như vậy, ông Medvedev đã giành chắc chiếc ghế tổng thống và cử tri Nga không cần bỏ phiếu vòng hai.

Đối thủ Gennady Zyuganov, lãnh đạo đảng Cộng sản, hiện đứng thứ hai với 20% phiếu bầu. Theo hãng Itar-Tass, ông Zyugano đã thề sẽ kiện lên tòa án vì cho rằng kết quả bầu cử đã bị gian lận. Có những thông báo rằng nhiều người phàn nàn về việc bị chủ của họ ép bỏ phiếu cho Medvedev.

Kremlin đã bác bỏ thông tin cho rằng kết quả bầu cử bị gian lận.

Mặc dù thận trọng rằng kết quả bỏ phiếu chính thức vẫn chưa được công bố, ông Medvedev nói với các phóng viên rằng ông hy vọng hợp tác hiệu quả với ông Putin - người sẽ là thủ tướng của ông. Ông cho biết với vai trò là tổng thống, ông sẽ kiểm soát chính sách đối ngoại và ưu tiên hàng đầu là bảo vệ quyền lợi của nước Nga.

’’Chúng ta sẽ tăng cường sự ổn định, cải thiện chất lượng sống và tiếp tục con đường mà chúng ta đã lựa chọn. Chúng ta sẽ bảo vệ đường lối của Tổng thống Putin’’, ông Medvedev nói khi đứng cạnh ông Putin tại một cuộc mít tinh trên quảng trường Đỏ.

Theo ông Medvedev, các ưu tiên của Nga tiếp tục là các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ. Về nơi ông Putin sẽ làm việc trong vai trò của thủ tướng, ông Medvedev khẳng định ông Putin sẽ chuyển ra khỏi điện Kremlin, làm việc tại Nhà trắng - tòa nhà chính phủ nằm cách Kremlin chừng vài kilomet.

Ông Putin đã chúc mừng ông Medvedve khi họ xuất hiện cùng nhau tại một cuộc mít tinh ở quảng trường Đỏ. ’’Một chiến thắng như vậy mang nhiều nghĩa vụ. Chiến thắng này sẽ là một đảm bảo rằng con đường mà chúng ta đã lựa chọn, con đường thành công mà chúng ta đang theo đuổi trong tám năm qua, sẽ được tiếp tục’’, ông Putin nói.

Phó Thủ tướng thứ nhất, Dmitry Medvedev

Theo hiến pháp Nga, thủ tướng có ít quyền lực hơn so với tổng thống và do vậy ông Putin có thể cảm thấy chiếc ghế mới của ông chật hẹp. Cuộc sát hạch đầu tiên có thể là hội nghị thượng đỉnh của nhóm tám nước công nghiệp hàng đầu (G8) vào tháng 7 tới. Nếu ông Putin đi dự một mình hoặc cùng đi với ông Medvedev, đó có thể là dấu hiệu rằng ông Putin lưỡng lự từ bỏ quyền kiểm soát.

Mặc dù nhiều người cho rằng ông Medvedev sẽ đóng vai trò trợ giúp Putin song quyền lực lớn của chức tổng thống Nga có thể cám dỗ ông bước ra khỏi cái bóng của ông Putin. Một số quan chức biết rõ Medvedev nói rằng ông cứng rắn hơn vẻ bề ngoài và có thể thể hiện sự kiên quyết hơn sau khi nhậm chức.

Ông Medvedev đã giữ lập trường tự do và ủng hộ giới doanh nhân trong suốt chiến dịch vận động tranh cử, đồng thời tránh những ngôn từ chống phương Tây gay gắt của ông Putin. Tuy nhiên, những nhà chỉ trích chỉ ra rằng ông đã giúp ông Putin hạn chế các quyền tự do chính trị và khống chế các phương tiện truyền thông, khi còn là tham mưu trưởng của Kremlin.

Cáo buộc gian lận

Các nhà chỉ trích cho rằng cuộc bầu cử tổng thống Nga là vở hài kịch trên sân khấu. Ông Kasparov, cựu vô địch cờ vua thế giới và là người phản đối Kremlin mạnh mẽ nhất, đã tổ chức biểu tình phản đối bầu cử hôm 2/3 gần quảng trường Đỏ, nói rằng cuộc bầu cử là ’’một trò hề’’.

Có thông báo rằng các điểm bỏ phiếu dùng nhiều cách thức để lôi kéo cử tri, chẳng hạn tặng vé xem hòa nhạc, hạ giá thực phẩm hoặc đồ dùng văn vòng.

Người đứng đầu Golos - một tổ chức giám sát bầu cử độc lập ở Nga - nói rằng tổ chức này nhận được nhiều đơn thư phàn nàn và những thông báo về các vi phạm trong bầu cử. ’’Hầu hết các vấn đề xảy ra ở cấp địa phương, tại các tỉnh, nơi có ít sự giám sát’’, Liliya Shabanova cho biết.

Sofia, 25 tuổi, một giáo viên lịch sử ở tây nam Moscow, nói rằng hiệu trưởng nhà trường đã yêu cầu cô và các đồng nghiệp bỏ phiếu tại trường. ’’Việc này thật kinh khủng. Họ không để cho chúng tôi bất kỳ sự lựa chọn nào’’, Sofia nói. Cô nói rằng đã hủy phiếu bầu để phản đối.

Bác sĩ Timofei Ryumin, 38 tuổi, ở thành phố Kaliningrad, nói rằng đã bỏ phiếu cho Medvedev mặc dù thất vọng trước rằng Kremlin vẫn chưa thực hiện những lời hứa cung cấp nhà ở rẻ hơn cho những gia đình giống như gia đình ông.

• Minh Sơn (tổng hợp)